Báo động gia tăng bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam

GS.TS Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị.

Ngày 25-10, Tổng hội Y học Việt Nam phối hợp Bộ Y tế tổ chức Hội nghị Khoa học toàn quốc lần thứ VII năm 2018 với chủ đề: “Phòng chống các bệnh không lây nhiễm”.

Tại hội nghị, GS.TS Nguyễn Viết Tiến cho biết, thực trạng đáng báo động của việc kiểm soát bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam có nguyên nhân do người dân chưa có ý thức phòng ngừa bệnh. “Vẫn còn 45% dân số nam giới hút thuốc lá, 77% dân số uống rượu, chế độ dinh dưỡng không phù hợp, số người thừa cân béo phì không ngừng tăng. Bên cạnh đó, người dân Việt Nam sử dụng muối cao gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (9,4gram/ngày). Tỷ lệ người mắc bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, nguy cơ tim mạch, ung thư, tâm thần được phát hiện sớm và quản lý điều trị còn thấp, chỉ dưới 50%...”, GS Nguyễn Viết Tiến nói.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay bệnh không lây nhiễm đang trở thành gánh nặng lớn về kinh tế, dự báo trong 20 năm tới, toàn thế giới sẽ mất đi 47.000 tỷ USD do các bệnh không lây nhiễm gây ra. Trong khi ở các nước phát triển, tỷ lệ bệnh tim mạch, đột quỵ ngày càng giảm do họ kiểm soát tốt và sớm, thì tại Việt Nam, tỷ lệ người mắc hai căn bệnh này đang có xu hướng gia tăng và trở thành nguyên nhân chính gây tử vong trong số các bệnh không lây nhiễm.

PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Hội Y học các nước Đông Nam Á, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam cho biết, những năm gần đây, cùng với yêu cầu đổi mới toàn diện ngành y tế, vấn đề biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, chế độ dinh dưỡng, tỷ lệ người cao tuổi tăng và các dịch bệnh mới xuất hiện đã tạo ra những thách thức mới trong ngành y tế. Chúng ta đang phải đối mặt với sự gia tăng ngày càng trầm trọng gánh nặng bệnh tật và tử vong do các bệnh không lây nhiễm.

Các bệnh không lây nhiễm đang là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam. Cứ 10 người tử vong thì có 7 người mắc và tập trung ở các bệnh như: tim mạch, đái tháo đường, ung thư và bệnh phổi mạn tính. Ước tính, trung bình mỗi năm nước ta có khoảng 12 triệu người bị tăng huyết áp, gần ba triệu người bị bệnh đái tháo đường, hai triệu người mắc bệnh tim, phổi mạn tính và gần 126.000 ca mắc mới ung thư, rối loạn tâm thần.

“Các bệnh không lây nhiễm gây ra 73% các trường hợp tử vong hằng năm và trong số đó có đến 40% tử vong trước 70 tuổi. Bên cạnh đó các bệnh không lây nhiễm còn gây tàn phế nặng nề và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện sớm và điều trị, theo dõi, chăm sóc lâu dài theo hướng dẫn của Bộ Y tế”, PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên nói.

Để khống chế và đẩy lùi các bệnh không lây nhiễm, ngày 20-3-2015 Thủ tướng Chính phủ đã Quyết định “Phê duyệt chiến lược quốc gia phòng chống bệnh ung thư, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản và các bệnh không lây nhiễm khác giai đoạn 2015-2025” với mục tiêu chung là: Khống chế tốc độ gia tăng tiến tới làm giảm tỷ lệ mắc bệnh, tàn tật và tử vong sớm do các bệnh không lây nhiễm trong đó ưu tiên phòng, chống các bệnh ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản, tâm thần, nhằm góp phần bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe của nhân dân và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Hội nghị diễn ra cả ngày với ba chuyên đề báo cáo về các bệnh: ung thư, sức khỏe tâm thần, dinh dưỡng. Tại đây, các chuyên gia sẽ cùng chia sẻ về những gánh nặng bệnh tật do bệnh không lây nhiễm cũng như đưa ra các giải pháp để cùng chung tay khống chế căn bệnh này tại Việt Nam.

HOÀNG LÂM