Báo động 'nạn' nạo phá thai ở tuổi vị thành niên

15 tuổi đã phá thai 2 lần

Dù chưa có con số chính xác về số ca nạo phá thai trên cả nước nhưng theo tổng hợp từ các cơ sở y tế, mỗi năm nước ta có khoảng 250 - 300 nghìn trường hợp nạo phá thai (bao gồm cả thai nhi dị tật và mang thai ngoài ý muốn). Còn tính riêng tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, ước tính số ca nạo phá thai trung bình khoảng 40 - 50 ca/ngày, khoảng 5.000 ca/năm, trong đó có khoảng 18 - 20% ở tuổi vị thành niên. Tức là mỗi năm có khoảng 900 ca trẻ vị thành niên tới bệnh viện để nạo phá thai. Có những em đã phải trở thành bà mẹ “bất đắc dĩ” khi mới 10 tuổi và có những em 15 tuổi đã nạo phá thai 2 lần…

Nạn nạo phá thai ở tuổi vị thành niên vẫn đáng báo động

Tuy nhiên đây mới là những con số thống kê được còn thực tế số ca nạo phá thai có thể hơn thế bởi nhiều trường hợp vì giữ “bí mật” đã đến các cơ sở y tế, phòng khám tư nhân để thực hiện. Và phải nói rằng, đôi khi đối với những trường hợp nạo phá thai tại các phòng khám tư nhân như thế này không khác gì “gửi trứng cho ác”. Bởi sự tư vấn của các bác sĩ tại phòng khám không thể chuyên nghiệp và tập trung cho bệnh nhân được do phải cùng lúc thực hiện nhiều ca vừa khám bệnh, vừa nạo phá thai. Họ thực sự như chạy “show” và cảm giác đến thời gian thở còn thiếu…

Cũng chính vì không tập trung được tuyệt đối cho bệnh nhân như vậy mà nhiều ca đã xảy ra biến chứng và chịu hậu quả nặng nề, như vô sinh là một ví dụ. Hiện nay, các cặp vợ chồng vô sinh có tỷ lệ khoảng 25 - 30%, trong đó 10% là do nam giới. Còn lại là do nữ giới. Mà do nữ giới thì nguyên nhân đa phần lại chính từ nạo hút thai và sinh hoạt tình dục không an toàn mà ra như viêm dính vùng tử cung, tắc vòi trứng, tổn thương niêm mạc tử cung, lạc nội mạc tử cung…

Đã có những bé gái nạo hút thai khi cơ thể còn chưa dậy thì hết dẫn đến biến chứng nhiễm trùng huyết, sót nhau thai, thủng tử cung, vô sinh. Theo Phó trưởng khoa Phụ ngoại, Bệnh viện Phụ sản Trung ương Vũ Ngân Hà, đối với những ca như vậy thực sự vừa giận vừa thương. Giận vì các em đã “liều mạng” ngay chính với bản thân mình, thương vì có những sang chấn tâm lý, vết thương lòng mà những kỹ thuật hiện đại, tiên tiến trong kế hoạch hóa gia đình, những chuyên môn của bác sĩ dù giỏi đến mấy cũng không thể san sẻ được, chỉ có thể tự các em phải chịu đựng. Mà tuổi của các em quá nhỏ để phải chịu đựng như vậy.

Bà Hà nói: “Có những ca nạo phá thai tại các phòng khám tư nhân không có chuyên môn dẫn đến vô sinh hoặc tính mạng người mẹ bị đe dọa. Mà vô sinh đối với phụ nữ chưa có con, nhất là đối với tuổi vị thành niên là một nỗi đau cả về thể chất và tâm hồn, gây ám ảnh lâu dài. Chưa kể đến những đứa trẻ được sinh ra bởi những bà mẹ tuổi vị thành niên hoặc những người từng nạo, hút thai nhiều lần cũng thường gặp nhiều rủi ro về sức khỏe hơn các trẻ em khác” .

Nam giới cần có trách nhiệm hơn

Ông Đinh Huy Dương, Vụ trưởng Vụ Truyền thông Giáo dục, Tổng cục Dân số - KHHGĐ cho biết, hiện nay giới trẻ còn nhiều lầm tưởng về vấn đề kế hoạch hóa gia đình cũng như việc chủ động trong phòng tránh thai. Điển hình như các em thường mua và sử dụng các loại thuốc tránh - phá thai bán ngoài thị trường và tưởng rằng đó là kế hoạch hóa gia đình. Nhưng thực ra, nếu lạm dụng thì đó là một cách hủy hoại cơ thể, có những biến chứng khôn lường mà các em không hay biết. Hay đơn giản những em gái tuổi vị thành niên khi mang thai ngoài ý muốn thường rất ngại đến các cơ sở y tế công. Tất cả các vấn đề này đều bắt nguồn từ sự thiếu hiểu biết hay nói rộng hơn là các chiến dịch truyền thông, giáo dục về SKSS chưa cho thấy hiệu quả.

Nam giới cần có trách nhiệm hơn trong kế hoạch hóa gia đình

Theo ông Đinh Huy Dương, ngành Dân số đang phát động chương trình “Tránh thai trách nghiệm không của riêng ai”. Hoạt động này sẽ giúp nâng cao nhận thức của người dân với việc sử dụng các biện pháp tránh thai. Hơn nữa, từ trước tới nay, đa số mọi người đều cho rằng, việc tránh thai là của phụ nữ nên nam giới thường ít quan tâm tới biện pháp tránh thai. Qua chương trình, ngành Dân số muốn tất cả xã hội đặc biệt là nam giới cần trách nhiệm hơn nữa với chương trình kế hoạch hóa gia đình.

Trước hiện trạng phụ nữ bước vào độ tuổi sinh sản và có nhu cầu tránh thai ngày càng tăng, ngành dân số đã có những chương trình cung cấp biện pháp phòng tránh thai miễn phí cho người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Ngoài ra, Tổng cục DS - KHHGĐ cũng phát triển kênh tiếp thị xã hội với mục đích đem đến cho người dân những biện pháp tránh thai bảo đảm an toàn và chất lượng nhất.

Ông Đinh Huy Dương cũng cho biết, ngoài việc truyền thông cho người dân qua các kênh thông tin đại chúng như báo in, báo mạng, phát thanh, truyền hình… thì truyền thông bằng công nghệ 4.0 cũng đang được triển khai và đẩy mạnh. Tổng cục Dân số sẽ cho ra mắt một ứng dụng trên điện thoại di động về vấn đề SKSS, giới trẻ chỉ cần tải app này trên các nền tảng như Android hay IOS là có thể được tư vấn, cung cấp thông tin miễn phí từ các chuyên gia về vấn đề phòng tránh thai, giới tính, sức khỏe tình dục… Với ứng dụng này ông Dương hy vọng giới trẻ sẽ có nhận thức tốt hơn về tình dục, biết các phòng tránh thai một cách chủ động để tránh sảy ra những hậu quả lâu dài.

Đáng nói là, không ít trường hợp chọn phá thai bằng thuốc vì cho rằng đây là biện pháp hiệu quả, kín đáo, có thể thực hiện tại nhà mà không biết phá thai bằng thuốc cũng như bất kỳ dịch vụ y tế nào khác đều cần sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Nếu phá thai không đúng cách theo chỉ dẫn của bác sĩ rất dễ dẫn đến những “biến chứng” nặng nề như sảy thai giữa chừng, nhau thai không hết, băng huyết…

Nguyễn Bách