Bạo lực Libya, IS bùng phát: Phương Tây lo nạn di cư

Năm 2017 ghi nhận Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS đã bị đánh bại tại Libya. Tuy nhiên, lợi dụng cuộc chiến tranh chấp thủ đô Tripoli đang diễn ra tại quốc gia này, IS đã bùng phát trở lại.

Các tế bào ngủ của IS đã nhanh chóng tập hợp và mở ra một cuộc tấn công bất ngờ vào thị trấn Al-Fuqaha ở miền Trung Libya vào đêm 13/4. Báo cáo chiến trường ghi nhận nhóm khủng bố đã xuất hiện với khoảng 100 tay súng trên các xe tải nhỏ tập kích vào thị trấn.

Tại đây, IS bắn chết ba cảnh sát, bao gồm cả cảnh sát trưởng, bắn bị thương nhiều người, tổ chức đốt phá, cướp bóc, bắt cóc nhiều phụ nữ và rút khỏi thị trấn này. Ngay sau đó, IS đã thành lập một kênh truyền thông và đăng tải các hình ảnh hành quyết con tin. IS cũng kêu gọi các tế bào ngủ tổ chức Thánh chiến một lần nữa tại Libya.

Việc IS bùng phát trở lại với một cuộc tấn công đang gây lo lắng cho giới chức Libya và quốc tế. Người ta sợ rằng tình hình bạo lực đang diễn ra ở Libya sẽ là môi trường thích hợp nhất để IS có thể tái tập hợp và bùng phát một lần nữa.

Các tay súng thuộc lực lượng Quân đội Quốc gia Libya LNA

Ngoài ra, chiến trận tại Tripoli và Misrata cũng khiến hàng trăm tay súng IS đang bị giam giữ ở các khu tập trung và nhà tù đào tẩu. Phó Thủ tướng Libya Ahmed Maiteeq cho biết hôm 16/4, có ít nhất 400 phần tử đã biến mất.

Đáng chú ý, người đứng đầu Hiệp định Quốc gia Libya (GNA), Thủ tướng Fayez al-Serraj cho biết đã có 18.000 người phải sơ tán và đích đến là cuộc di cư từ Libya đến châu Âu.

Thủ tướng Serraj cũng cảnh báo cuộc di cư này bắt đầu từ đầu tuần và rất có thể các tay súng IS này đã trà trộn vào những người đó. Ông Serraj nhấn mạnh, nếu chiến sự leo thang, sẽ có khoảng 800.000 người Libya di tản đến châu Âu.

Điều này thực sự là thảm họa về an ninh cho Liên minh châu Âu EU. Vấn đề bức thiết lúc này là cần có một thỏa thuận ngừng bắn giữa hai bên GNA và Quân đội Quốc gia Libya (LNA) tự xưng do tướng Khalifa Haftar lãnh đạo.

Hiện tại, Anh đã soạn thảo dự thảo nghị quyết trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đề nghị một lệnh ngừng bắn ngay lập tức ở Libya. Đề xuất dự thảo cho biết, cuộc tấn công do lực lượng LNA của tướng Haftar "đe dọa sự ổn định của Libya và triển vọng đối thoại do LHQ bảo trợ cũng như một giải pháp toàn diện cho cuộc khủng hoảng."

Hội đồng Bảo an "yêu cầu tất cả các bên ở Libya ngay lập tức giảm leo thang tình hình, cam kết một lệnh ngừng bắn và phối hợp với Liên hợp quốc để đảm bảo ngừng toàn bộ và hoàn toàn chiến tranh và thù địch trên toàn Libya".

Dự thảo của Anh nhận được sự ủng hộ lớn từ các nước châu Âu trong Hội đồng Bảo an. Những vấn đề về người tị nạn bùng phát từ Libya một lần nữa đặt EU trước những nguy cơ về an ninh và nhân đạo. Châu lục này vốn đã chịu bất ổn từ các làn sóng di dân ở Syria và Libya trong nhiều năm qua.

Trong một diễn biến khác, Công tố viên Tòa án hình sự Quốc tế, bà Fatou Bensouda, người đã tham gia điều tra tội phạm ở Libya bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình trạng leo thang bạo lực, kêu gọi các tướng lĩnh quân sự ngăn chặn tội ác chiến tranh. Bà khẳng định sẽ “không chần chừ mở rộng cuộc điều tra và kết tội nhằm vào bất kỳ ai phạm tội ác theo đúng thẩm quyền của Tòa.”

Hiện tại, cả LNA và GNA đang giao tranh quyết liệt ở vùng ngoại ô phía nam Tripoli. Tuy nhiên, với sự giúp đỡ từ các nhóm vũ trang ở miền Tây, GNA đang cầm chân và ngăn chặn được bước tiến của LNA tại khu vực này.

Minh Hoàng