Bảo tồn, lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Cờ Lao

Vật phẩm được bà con chuẩn bị cho phần nghi lễ tại Lễ Cầu mùa.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Hoàng Su Phì Hoàng Đức Tân, người Cờ Lao là dân tộc rất ít người tại Việt Nam. Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở, thời điểm tháng 4/2019, người Cờ Lao có trên 4.000 người; trong đó ở tỉnh Hà Giang có hơn 2.900 người và tại huyện Hoàng Su Phì có trên 1.000 người, chiếm 1,6% tổng dân số toàn huyện.

Là dân tộc có bề dày về văn hóa truyền thống, người Cờ Lao hiện còn bảo tồn, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống như âm nhạc, lễ hội, trang phục, nhà ở, tín ngưỡng, cấu trúc tộc họ, làng bản, các lễ thức, lễ hội văn hóa truyền thống độc đáo, trong đó có Lễ Cầu mùa được tổ chức vào tháng 7 Âm lịch hàng năm. Lễ hội này gắn liền với quá trình phát triển của dân tộc Cờ Lao, tín ngưỡng nông nghiệp và tục thờ danh nhân đối với nhân vật Hoàng Vần Thùng - người được cho là đã có công khai ấp, lập làng, giúp người Cờ Lao tồn tại và phát triển.

Bà con dân tộc Cờ Lao xã Túng Sán chuẩn bị các bước trước khi vào lễ cúng chính.

Cầu mùa là một nghi lễ quan trọng của cộng đồng người Cờ Lao xã Túng Sán, thể hiện ước nguyện cầu cho mùa vụ được mưa thuận gió hòa, cây cối tươi tốt, vật nuôi mau lớn, mùa màng bội thu, ước mong cuộc sống no đủ, gia đình được vạn sự bình an khỏe mạnh, mọi vật sinh sôi nảy nở, phát triển thịnh vượng... Đồng thời, đây cũng là dịp để cộng đồng người Cờ Lao xã Túng Sán tăng cường tinh thần đoàn kết, gắn bó cộng đồng.

Mâm lễ được bà con chuẩn bị tỷ mỷ, kỹ lưỡng.

Theo ông Hoàng Đức Tân, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hoàng Su Phì đã phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh, huyện và UBND xã Túng Sán tổ chức sưu tầm, phục dựng lễ hội và lập hồ sơ đề nghị, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, Lễ Cầu mùa đang có nguy cơ mai một.

Để bảo tồn nghi lễ và lưu giữ, trao truyền cho các thế hệ sau, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND xã Túng Sán phục dựng, tổ chức lễ hội theo nguyên mẫu truyền thống.

Trong Lễ Cầu mùa, bà con dân tộc Cờ Lao vui vẻ nói chuyện, hát hò.

Ông Min Phà Kháy, người có uy tín trong cộng đồng người Cờ Lao xã Túng Sán bày tỏ phấn khởi khi được Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến huyện, xã quan tâm, hỗ trợ và giúp đỡ người Cờ Lao nói chung và người Cờ Lao xã Túng Sán nói riêng. Ông cho biết, nhờ được sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp chính quyền, đời sống, kinh tế - xã hội của bà con đã được cải thiện.

Trong khuôn khổ Lễ hội Cầu mùa, nhiều hoạt động được tổ chức: văn nghệ, các môn thể thao, trò chơi dân gian truyền thống của dân tộc Cờ Lao; trình diễn nghề truyền thống và tổ chức các hoạt động trưng bày giới thiệu các sản phẩm văn hóa, kinh tế - xã hội đặc trưng của cộng đồng dân tộc Cờ Lao trên địa bàn.

Bài và ảnh: Nam Thái (TTXVN)