Bầu cử Tổng thống Nga vượt lên bốn khúc ngoặt : Putin tất thắng

Cuộc tranh cử Tổng thống Nga được chính thức phát động với việc ngày 26/2, trên Đài phát thanh Nga đã diễn ra cuộc tranh luận đầu tiên giữa 4 ứng cử viên Vladimir Zhirinovsky (đảng Dân chủ Tự do Nga), Pavel Grudinin (Đảng Cộng sản Nga), Ksenia Sovchak (đảng Sáng kiến dân sự) và Boris Titov (đảng Tăng trưởng).

Tiềm năng các đối thủ của Putin

Trong số các ứng cử viên lần này, Vladimir Zhirinovsky là tên tuổi đã quá quen thuộc với 5 lần tranh cử trước đây. Ông này tỏ ra có tài hùng biện và thường có các phát biểu gây sốc trong các kỳ tranh luận. Nhưng thái độ của cử tri đối với Zhirinovsky đã “đóng khung”. Theo một điều tra xã hội học, 30% cử tri được hỏi, cho biết sẽ không bỏ phiếu cho ông ta.

Đảng Cộng sản Nga muốn tạo một hiện tượng khi chọn gương mặt hoàn toàn mới - Pavel Grudinin - chưa hề là đảng viên của đảng. Chủ tịch đảng Cộng sản Nga Gennady Ziuganov, người vẫn lãnh đạo chiến dịch tranh cử của đảng, đã đặt cược vào hiệu ứng “gương mặt mới” và đạt hiệu quả nhất định khi ông Grudinin giúp vượt lên trên 1% so với Zhirinovsky với 7% ủng hộ trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây. Ông này sinh năm 1960, còn tham gia được nhiều vong bầu cử nữa.

Lãnh đạo ĐCS Nga vận động tranh cử cho ứng cử viên của Đảng Grudinin (đứng ở hàng sau). Lá phiếu dựa vào các cựu chiến binh và đảng viên lão thành.

Ksenia Sovchak có thể gọi là “cú sốc”. Bắt đầu từ việc nữ nhà báo, người dẫn chương trình và là ứng cử viên “chống lại tất cả”, nhắc đi nhắc lại lời mời đương kim tổng thống Putin tranh luận mặt đối mặt. Theo một điều tra xã hội học, 90% cử tri tỏ ý sẽ không bỏ phiếu cho bà ta.

Alexei Navalny, 41 tuổi, là một luật sư, nhà hoạt động tài chính và chính trị thường xuyên chỉ trích Tổng thống Putin, thu hút nhiều người ủng hộ qua mạng xã hội và đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình trên khắp nước Nga trong năm 2017, đã bị Ủy ban bầu cử trung ương Nga loại khỏi danh sách tranh cử. Navalny bị kết án năm 2013 về tội biển thủ 270.000 USD từ ngân sách khu vực Kirov. Navalny nói rằng ông bị kết án vì lý do chính trị.

Không có chương trình tranh cử nổi bật

Mấy ứng cử viên chính cố tạo ra những nội dung tranh cử mới mẻ. Ông Grudinin đưa ra “chương trình 20 bước”, bị đánh giá là “thiếu thực tế”, như sẽ đưa nền kinh tế Nga thoát khỏi sự phụ thuộc tổng lực vào đồng USD; hạn chế đồng vốn tư bản đầu cơ nước ngoài tiếp cận thị trường Nga; Rút khỏi Tổ chức Thương mại thế giới (WTO)… Còn Zhirinovsky cho ra mắt thành phần “chính phủ ngầm” với độ tuổi trung bình của các “bộ trưởng” là 37 tuổi, để thu hút cử tri trẻ... Các đề xuất kiểu ấy chỉ là hoa lá cành, không phải gốc rễ của vấn đề.

Vladimir Putin không tham gia tranh luận trực tiếp trên các kênh phát thanh và truyền hình liên bang. Điện Kremlin cho biết, những đánh giá và tầm nhìn về triển vọng tương lai được đưa vào bài phát biểu của Vladimir Putin trước Hội đồng Liên bang Nga dự kiến vào 1/3 tới, sẽ trùng với cương lĩnh tranh cử của ông trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Nhưng người ta khó chờ đợi cái mới và đột phá trong bản thông điệp này.

Trong nhiệm kỳ Putin từ năm 2012-2018, nước Nga trải qua bốn động thái lớn: Một, dính líu vào cuộc khủng hoảng Ukraine và xung đột ở phía Đông Ukraine, thu được lợi ích chiến lược là chiếm Crimea nhưng phải trả giá đắt. Hai, đưa quân vào Syria tham gia cuộc chiến chống IS và tranh hùng ở Trung Đông, cải thiện được vị thế Nga ở khu vực này. Ba, bị Mỹ và Tây Âu bao vây cấm vận toàn diện. Bốn, giá dầu tụt dốc. Nền kinh tế Nga từ năm 2017 đã tăng trưởng nhẹ và phát triển ổn định, đối phó được với cuộc cấm vận khốc liệt của phương Tây mà mục tiêu là làm chảy máu nước Nga.

Nếu không có Trung Quốc tiếp sức thì tình trạng kinh tế Nga hẳn còn khó khăn hơn nữa. Những nỗ lực gần đây để cải thiện đời sống người dân là nhằm tranh thủ lá phiếu cử tri ủng hộ đương kim tổng thống tái tranh cử thêm một nhiệm kỳ nữa. Người ta nói đến chính sách kinh tế Putinomics, nhưng vẫn hoài nghi nó là một chiến lược chấn hưng nước Nga. Ở thời kỳ nước Nga thu được nhiều ngoại tế nhất khi giá dầu tới đỉnh, ngân sách rủng rỉnh, chính quyền Putin đã không tạo được đột phá cải cách và hiện đại hóa đất nước, thì ở thời kỳ bị o ép chiến lược như hiện nay, bảo đảm “tồn tại” qua cấm vận đã gây ngạc nhiên cho thế giới.

Putin tất thắng

Với tỷ lệ ủng hộ ổn định và khoảng cách với các đối thủ còn lại luôn trên 60%, đương kim Tổng thống Vladimir Putin nhiều khả năng tái đắc cử trong cuộc bầu cử ngày 18/3 tới. Tuy nhiên, các cuộc tranh luận trực tiếp vẫn được quan tâm đặc biệt, nhất là khi trong số 8 ứng cử viên có tới 5 gương mặt mới.

Theo số liệu mới nhất của cả Quỹ ý kiến xã hội (FOM) và Cơ quan thăm dò công luận Nga (VSIOM), Vladimir Putin hiện được khoảng 70% số cử tri ủng hộ. Đứng thứ hai là ứng cử viên đảng Cộng sản Nga Pavel Grudinin với khoẳng 7%.

Giai đoạn tranh luận trước bầu cử tổng thống Nga sẽ kéo dài trong 3 tuần cho đến ngày bầu cử. Nhưng đối với nhiều nhà quan sát phương Tây/.

Lưu Việt