Biến mục tiêu 'thành phố thông minh' thành hiện thực

Đồng chí Nguyễn Thanh Liêm - Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội.

PV: Thưa đồng chí, được biết Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội là đơn vị chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã xây dựng Đề án “Xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Xin ông cho biết ngắn gọn xây dựng Hà Nội là thành phố thông minh là như thế nào?

Đồng chí Nguyễn Thanh Liêm: Theo dự thảo Đề án “Xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, Hà Nội xác định việc xây dựng thành phố thông minh là một phương thức xây dựng và quản lý đô thị đồng bộ, hiện đại chứ không phải chỉ là một tập hợp các ứng dụng thông minh nhỏ lẻ, rời rạc. Hà Nội phấn đấu tiến lên nhóm dẫn đầu Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN, đi đầu cả nước trong cả nỗ lực và phương pháp xây dựng thành phố thông minh.

Cũng trong dự thảo Đề án, chúng tôi đặt ra mục tiêu tổng quát đến năm 2025, Thành phố sẽ hoàn thiện các cơ chế chính sách liên quan đến xây dựng và quản lý thành phố thông minh; cập nhật đầy đủ các yếu tố thông minh vào trong toàn bộ các bản quy hoạch xây dựng của Thành phố.

Xây dựng xong nền tảng hạ tầng thông tin (hay còn gọi là hạ tầng số), từng bước thông minh hóa các hạ tầng kỹ thuật đô thị, hạ tầng kinh tế xã hội quan trọng theo mức độ ưu tiên, đảm bảo kết nối an toàn, tin cậy, thông suốt các thành tố chính của thành phố thông minh; đào tạo và tuyển dụng đủ nhân lực cần thiết và có các tổ chức phù hợp để xây dựng và vận hành thành phố thông minh.

Đến năm 2030, Hà Nội sẽ nằm trong nhóm dẫn đầu ASEAN về thành phố thông minh, các ứng dụng thông minh được triển khai ứng rộng khắp, hạ tầng thông tin thế hệ mới hiện đại, hiệu quả, an toàn được hoàn thiện và vận hành thông suốt. Các hạ tầng kỹ thuật đô thị, hạ tầng kinh tế xã hội được thông minh hóa ở mức cao, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của cư dân Thành phố. Thành phố có nguồn nhân lực dồi dào, chất lượng cao đủ đáp ứng các nhu cầu phát triển thành phố thông minh trong thời đại mới.

PV: Cụ thể, khi thực hiện Đề án thì người dân sẽ được hưởng lợi gì, hiệu quả trong việc quản lý đô thị sẽ ra sao?

Đồng chí Nguyễn Thanh Liêm: Một trong những nguyên tắc xây dựng thành phố Hà Nội thông minh chúng tôi nêu ra trong Dự thảo Đề án là lấy con người là trung tâm, cả theo nghĩa “Mọi thứ nhằm phục vụ cư dân Thủ đô” cũng như “Cư dân Thủ đô là chủ thể chính xây dựng và vận hành Hà Nội thông minh”. Vì vậy, thành phố Hà Nội thông minh là mục tiêu chúng ta hướng tới. Một hệ thống chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số trên nền tảng một hạ tầng thông tin dùng chung sẽ giúp chính quyền Thành phố hoạt động, quản lý hiệu quả hơn, ra các quyết định chính xác, khách quan dựa trên dữ liệu.

Mục tiêu của Đề án là mang lại lợi ích lớn nhất cho người dân thành phố. Tất cả các cấu phần trong Đề án từ giao thông thông minh, y tế thông minh, giáo dục thông minh, môi trường thông minh, kinh tế thông minh... đều hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trong điều kiện nguồn lực còn nhiều hạn chế của Thành phố.

Mô hình kiến trúc thành phố Hà Nội thông minh.

PV: Chuyển đổi số, hạ tầng số là nền tảng quan trọng của thành phố thông minh, đặt ra không ít thách thức cho cơ quan quản lý, thời gian tới, Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội sẽ có những giải pháp tháo gỡ khó khăn này ra sao?

Đồng chí Nguyễn Thanh Liêm: Trong Đề án, chúng tôi đã đề xuất Mô hình kiến trúc thành phố Hà Nội thông minh. Mô hình này là sản phẩm của Đề án “Xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” và đã được in trong Cuốn “Hỏi đáp về chuyển đổi số” do Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông phát hành tháng 10/2020.

Như chúng ta thấy, với mô hình này thì Hạ tầng thông tin đô thị thông minh là một cấu phần rất quan trọng. Hạ tầng thông tin đô thị thông minh (hay còn gọi là hạ tầng số) có một vị trí đặc biệt trong kiến trúc tổng thể của một thành phố thông minh.

Nếu so sánh một cách tương đối, Hạ tầng kỹ thuật của một đô thị với cơ thể con người, có thể thấy, hạ tầng giao thông có chức năng tương tự như hệ vận động, hạ tầng năng lượng như hệ tuần hoàn, hạ tầng cấp thoát nước như hệ tiêu hóa… thì Hạ tầng thông tin sẽ có chức năng như hệ thần kinh của con người, kết nối các thực thể trong thành phố, thu thập, tích lũy và xử lý dữ liệu các dữ liệu phát sinh trong đời sống đô thị hàng ngày hàng giờ, đảm bảo thành phố vận hành một cách hiệu quả, ứng phó một cách phù hợp với các vấn đề phát sinh liên tục, đồng thời cung cấp đầy đủ thông tin chất lượng cao, nhằm đối phó với các thách thức dài hạn hơn.

Bản thân việc xây dựng Hạ tầng kinh tế xã hội thông minh và Hạ tầng kỹ thuật đô thị thông minh, việc quy hoạch và quản lý xây dựng thông minh cũng như tổ chức cộng đồng thông minh đòi hỏi phải có một Hạ tầng thông tin mạnh và an toàn. Chính vì vậy, có thể coi Hạ tầng thông tin như là “hạ tầng của hạ tầng” trong việc xây dựng thành phố Hà Nội thông minh.

Trong thời gian tới, Thành phố sẽ tập trung hoàn thiện, phát triển Hạ tầng thông tin đô thị thông minh (hay còn gọi là hạ tầng số) sử dụng các công nghệ số mới nhất đáp ứng các yêu cầu xây dựng thành phố Hà Nội thông minh như: Phát triển hạ tầng truyền dẫn đáp ứng nhu cầu triển khai Chính quyền số của Thành phố, bảo đảm an toàn, an ninh mạng; tái cấu trúc hạ tầng công nghệ thông tin của Thành phố, chuyển đổi hạ tầng công nghệ thông tin thành hạ tầng số; hình thành Trung tâm điều hành thông minh của thành phố Hà Nội…

Bên cạnh đó là phát triển Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu của Thành phố (LGSP) kết nối các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu cốt lõi, chuyên ngành của Thành phố và kết nối với Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP) để trao đổi, chia sẻ dữ liệu với các cơ quan bên ngoài; phát triển hạ tầng Internet vạn vật (IoT) phục vụ các ứng dụng nghiệp vụ, chuyên ngành trong triển khai Chính quyền số gắn kết với phát triển Thành phố thông minh…

PV: Xin cảm ơn đồng chí!

Khánh Vy (thực hiện)