'Binh đoàn' xe chở quặng quá tải ở Lào Cai: Có thẩm lậu quặng hay không?

Thẩm lậu quặng đang diễn ra “công khai” tại cửa khẩu?

Như đã phản ánh trong bài trước, tình trạng xe chở quặng xuất khẩu sang nước ngoài tại cửa khẩu Kim Thành (TP.Lào Cai) có dấu hiệu quá khổ, quá tải. Việc chở quá tải theo thống kê của PV đã lên tới con số 200%. Đáng nói, tình trạng này đã tồn tại trong một thời gian khá dài.

Song, trớ trêu ở chỗ, việc chở quá tải lại được các cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai giải thích mỗi người một ý, không thống nhất, thậm chí có phần mâu thuẫn với nhau.

Cụ thể, vị đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu Quốc tế Lào Cai cho biết, các xe chở quá tải tại cửa khẩu Kim Thành đã được UBND tỉnh Lào Cai lập phương án cho phép?! Nghĩa là các xe đều được phép chở quá tải qua cửa khẩu mà không bị coi là trái với quy định pháp luật. Hơn nữa, để cho các xe quá tải “vô tư” tung hoành , UBND tỉnh Lào Cai đã giao cho Ban Quản lý kinh tế cửa khẩu thu phí hạ tầng theo đầu tấn. Mức thu là 30 nghìn/ tấn đối với tất cả các loại hàng hóa. Như vậy cũng có nghĩa, xe nào chở càng nhiều thì tiền phí hạ tầng phải “nộp” cũng càng nhiều.

Các xe chở quặng có dấu hiệu quá khổ quá tải đang xếp hàng đi qua cửa khẩu để sang nước bạn

Tuy nhiên, trong một diễn biến khác, bà Nguyễn Thị Phương – Chánh văn phòng sở Giao thông Vận tải tỉnh Lào Cai lại khẳng định không có văn bản nào cho phép xe chở quá tải trong khu vực cửa khẩu Kim Thành. Bà Phương cũng tỏ ra bức xúc cho rằng, việc trả lời với PV là có phương án vận chuyển cho phép chở quá tải là vô trách nhiệm. Điều này trái ngược hoàn toàn với những thông tin mà Chi cục Hải quan cửa khẩu Quốc tế Lào Cai đã cung cấp.

Đến đây dư luận có quyền nghi ngại rằng, dường như các cơ quan chức năng của tỉnh Lào Cai đang mâu thuẫn với nhau theo kiểu “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Hay chính họ cũng đang “mông lung” không biết xe chở quá tải tại cửa khẩu Kim Thành có được phép hay không?

Để xác minh đa chiều và khách quan hơn, PV đã liên hệ với ông Nguyễn Ngọc Khải, Trưởng ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai. Giống như vị Chánh Văn phòng sở GTVT, ông Khải nhấn mạnh không hề có phương án nào cho xe chở quá tải tại khu vực cửa khẩu.

Trong khi đó, căn cứ vào phiếu cân xe mà vị đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu Quốc tế Lào Cai cung cấp thì các xe tải chở quặng đều có trọng tải dao động từ 70 – 90 tấn. Đáng nói hơn, một thông tin quan trọng mà vị đại diện Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai cho biết: giữa hai nước có quặng xuất và nhập khẩu đã thống nhất cho các xe chở quặng không được chở quá 49 tấn. Nếu theo lời vị này cung cấp là chính xác, thì số quặng chở quá tải xuất khẩu sang nước bạn sẽ được đưa đi đâu? Liệu việc các xe chất đầy quặng vượt quá quy định chỉ đơn giản là chở quá tải hay nghiêm trọng hơn việc quả tải này còn là tình trạng thẩm lậu quặng sang bên kia biên giới?

Phiếu cân do đơn vị hải quan cung cấp thể hiện rõ các xe quá tải trọng

Mới đây, trong cuộc trò chuyện nhanh với PV, lãnh đạo sở GTVT Lào Cai cho biết, sau khi được báo chí phản ánh về việc xe quặng chở quá tải, Sở đã chỉ đạo cơ quan liên ngành họp và có báo cáo lên UBND tỉnh. Tình trạng chở quá tải đã không còn diễn ra nữa.

Trước thông tin trên, có thể thấy rằng, việc chở quặng quá tải đã được vị lãnh đạo sở GTVT gián tiếp thừa nhận là sai phạm. Thế nhưng, sau một thời gian dài để cho xe chở quặng quá tải “tung hoành” tại cửa khẩu Kim Thành, các cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai cũng chỉ dừng lại ở việc cấm không được chở quá tải nữa mà không hề có hình thức xử lý nào với công ty kinh doanh vận tải cũng như các cơ quan quản lý “làm ngơ” cho xe chở quá tải.

Hàng loạt sai phạm liên quan đến khoáng sản tại Lào Cai

Ngày 11/6 vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo số 901/TB-TTPCP công khai Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật trong công tác quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2005-2015.

Theo đó, trong giai đoạn 2007-2015, tỉnh Lào Cai đã cấp giấy phép khai thác khoáng sản và giao đất tại 13 dự án, diện tích vượt so với quy hoạch 196,77 ha vào đất rừng sản xuất, đất nông nghiệp và các loại đất khác; có 11 dự án khai thác khoáng sản nằm ngoài quy hoạch với diện tích 65,4ha.

Đối với Công ty Apatit Việt Nam, Thanh tra Chính phủ kết luận một số khai trường đã khai thác nhiều năm, nhưng đến thời điểm thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan, đơn vị có liên quan chưa thực hiện việc cắm mốc và bàn giao mốc giới tại một số khu vực khai thác, vi phạm Luật Khoáng sản. Công ty này vẫn khai thác quặng Apatit tại một số khai trường khi giấy phép khai thác đã hết hạn khai thác.

UBND tỉnh Lào Cai cho phép Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Lilama thực hiện dự án nhà hàng, khách sạn, nhưng trên thực tế lại khai thác Apatit trái phép, vi phạm Điều 65, 67 Luật Khoáng sản năm 2010.

Văn bản của Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ những sai phạm liên quan tới khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Theo Thanh tra Chính phủ, công tác quản lý tài nguyên của Lào Cai trong giai đoạn này có nhiều tồn tại, khuyết điểm, vi phạm hầu hết ở các khâu từ quy hoạch khoáng sản, cung cấp thông tin về quy hoạch và giới thiệu địa điểm dự án, thẩm định dự án đầu tư và cấp giấy chứng nhận đầu tư, cấp giấy phép, thu hồi đất, cho thuê đất… đã gây thất thu ngân sách Nhà nước trên 95 tỷ đồng.

Đặc biệt, đối với một số dự án lớn như Minh Lương, Sa Phìn, Tsuha, dự án xây dựng nhà hàng khách sạn của Lilama… đã để xảy ra hàng loạt sai phạm.

Đối với dự án khai thác, tuyển và luyện vàng gốc, mỏ vàng Minh Lương, việc giới thiệu địa điểm và thông báo quỹ đất quy hoạch là 21,18ha, nhưng Bộ TN-MT cấp giấy phép tới 112ha, sau đó UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận đầu tư tăng tiếp lên 151,18ha, tức vượt so với quy hoạch 130ha, vi phạm nguyên tắc sử dụng đất đai được quy định tại Điều 11, Luật Đất đai năm 2003.

Dự án khai thác mỏ vàng gốc Sa phìn và Tsuha đã được cho thuê 9,6ha đất rừng phòng hộ và 9,654ha đất chưa sử dụng nhưng quy hoạch là rừng phòng hộ, 15,83ha quy hoạch đất rừng sản xuất... Đây là những diện tích không được quy hoạch hoạt động khoáng sản nhưng Bộ TN-MT và UBND tỉnh Lào Cai vẫn tạo điều kiện cho doanh nghiệp khai thác... Điều này đã vi phạm Điều 4 Luật Khoáng sản 2010 quy định về nguyên tắc hoạt động khoáng sản...

Nhiên Đăng