Bỏ đăng kiểm lần đầu với ô tô mới, chất lượng xe có được đảm bảo?

Hiện tại, quy định về đăng kiểm ô tô từ 9 chỗ trở xuống được áp dụng theo Thông tư 16/2021/TT-BGTVT. Theo đó, xe cơ giới chưa qua sử dụng phải được kiểm định với chu kỳ đầu là 30 tháng (tính từ năm sản xuất) đối với xe không kinh doanh vận tải và 24 tháng đối với xe có kinh doanh vận tải. Sau đó, chu kỳ đăng kiểm sẽ lần lượt là 18 tháng và 12 tháng.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc xe đã được kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường trước khi bán ra thị trường vẫn phải đi đăng kiểm thêm một lần nữa ngay sau khi đến tay người tiêu dùng là chưa hợp lý, gây lãng phí tiền của và thời gian, đồng thời tạo nên tình trạng quá tải tại các trung tâm đăng kiểm.

Do đó, mới đây, Cục Cảnh sát Giao thông (CSGT) đã có văn bản đề nghị Cục Đăng kiểm Việt Nam một số nội dung liên quan đến kiểm định xe cơ giới; trong đó, xem xét miễn kiểm tra an toàn kỹ thuật lần đầu đối với các phương tiện cơ giới đường bộ mới xuất xưởng, còn thời hạn bảo hành của nhà sản xuất.

Một số người dùng cho rằng đề xuất của Cục CSGT là rất hợp lý, khả thi, mang lại nhiều lợi ích cho cả xã hội và người dân nên được dư luận đồng tình ủng hộ. Bởi lẽ đặc thù của phương tiện cơ giới đường bộ mới xuất xưởng là đều sử dụng trang thiết bị, máy móc và những phụ kiện liên quan đi kèm là hoàn toàn mới 100%, tuyệt đối không có thiết bị, cấu tạo nào của xe là tái sử dụng.

Đặc biệt, xe ô tô mới, kể cả là nhập khẩu hay sản xuất, lắp ráp trong nước đều được kiểm tra an toàn kỹ thuật chặt chẽ và bảo vệ môi trường trước khi xuất bán ra thị trường. Việc thực hiện các khâu kiểm tra này rất chặt chẽ, khoa học và được thực hiện nghiêm ngặt theo quy trình kiểm soát nội bộ của các hãng xe. Thậm chí việc thực hiện các quy trình kiểm tra, đánh giá nội bộ này còn chặt chẽ, chi tiết hơn cả quy trình đăng kiểm thông thường đối với xe ô tô mới.

Ảnh minh họa

Trên thực tế thì việc kiểm định đối với xe ô tô mới xuất xưởng khá đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện vì 100% trang thiết bị, máy móc đều mới, đạt tiêu chuẩn ở mức cao nhất. Thường việc này chỉ là hình thức nhưng tốn kém về thời gian, chi phí của người dân và cả cơ quan đăng kiểm. Tuy vậy, để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi đưa xe ô tô vào lưu hành các hãng xe, đại lý sau khi xuất bán nên cho khách hàng chạy thử có sự kiểm tra, giám sát của nhân viên kỹ thuật một thời gian nhất định hoặc có thể là trong 100km đầu tiên.

Việc miễn đăng kiểm lần đầu với các phương tiện cơ giới đường bộ mới xuất xưởng có nhiều ưu điểm, thuận tiện và rất thiết thực. Điều này, sẽ tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại và tạo thuận lợi cho người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo đang gặp nhiều khó khăn trong việc đăng kiểm các phương tiện cơ giới. Đồng thời, tránh tình trạng kiểm định chỉ mang tính hình thức, không cần thiết nhưng gây ra sự tốn kém, tăng chi phí xã hội khá lớn.

Liên quan tới vấn đề trên, kỹ sư ô tô Lê Văn Tạch cho rằng xe mới khi xuất xưởng đều được đánh giá, kiểm tra toàn diện trong nhà máy. Ông Tạch cũng cho biết trong nhiều năm làm nghề, ông chưa nghe có trường hợp nào xe mới mua lại không vượt qua quá trình đăng kiểm lần đầu. Vị kỹ sư đồng ý với đề xuất của Cục CSGT nhưng cho rằng cơ quan quản lý nhà nước cũng cần đưa ra các quy định để làm sao các hãng luôn thực hiện tốt quy định, đặc biệt là trong việc đảm bảo an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô.

Mặc dù có nhiều ý kiến đồng tình với đề xuất bỏ kiểm định xe lần đầu, tuy nhiên, cũng có luồng ý kiến cho rằng việc này chưa hợp lý và có nhiều vấn đề liên quan cần xem xét. Có người đặt câu hỏi về việc nếu bỏ kiểm định lần đầu thì việc quản lý hồ sơ kỹ thuật đối với ô tô mới bằng cách nào, ai chịu trách nhiệm? Thêm vào đó, cơ quan chức năng sẽ giải quyết ra sao đối với các trường hợp chủ xe có thói quen vừa đi ra khỏi cửa hàng ô tô sẽ ghé vào cơ sở nội thất ô tô để thêm thắt một số phụ kiện. Trong đó có những “hàng độ” mà kiểm định không cho phép.

Được biết, cũng trong văn bản gửi Cục Đăng kiểm Việt Nam, Cục CSGT kiến nghị nghiên cứu sớm để áp dụng cho các cá nhân, tổ chức là chủ xe tại các huyện đảo được phép kiểm định (lần đầu) trước khi đăng ký xe, chu kỳ kiểm định tiếp theo thực hiện theo đúng quy định của Bộ GTVT. Bởi hiện nay, tại các huyện đảo, phương tiện được đăng ký sau đó mới đăng kiểm trong khi không có các trung tâm đăng kiểm, gây khó khăn, phiền hà cho người dân.

Vẫn theo đề nghị của Cục CSGT, Cục Đăng kiểm cần nghiên cứu để quy định trách nhiệm của chủ phương tiện trong bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện của mình. Điều này sẽ tránh được tình trạng nhiều phương tiện bị trục trặc kỹ thuật dẫn đến tai nạn hoặc chết máy gây ùn tắc giao thông, làm thiệt hại thời gian, nhiên liệu cho các phương tiện khác.

Bảo Lâm