Bộ trưởng bộ Công an giải trình, làm rõ các nội dung về dự án Luật sửa đổi, bổ sung Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm phát biểu tại phiên họp

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, qua ý kiến phát biểu thảo luận của các vị đại biểu Quốc hội cho thấy dự án luật này đã được các đại biểu Quốc hội rất quan tâm, nhiều ý kiến xác đáng xuất phát từ những vấn đề vướng mắc trong thực tiễn, công tác quản lý, sử dụng, đấu tranh với các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ hiện nay.

Về sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, theo Báo cáo tổng hợp ý kiến của đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ, đa số ý kiến nhất trí với sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Đối với ý kiến đề nghị cân nhắc đến việc sửa đổi, bổ sung Điều 304 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, về vấn đề này, cơ quan soạn thảo thấy rằng theo quy định của Pháp lệnh Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2011 thì khái niệm vũ khí quân dụng bao gồm cả vũ khí có tính năng tác dụng tương tự vũ khí quân dụng. Do đó, hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự theo Điều 230 Bộ luật Hình sự năm 1999 và Điều 304 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Ngày 20/6/2017, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật Quản lý, sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ có hiệu lực từ ngày 01/7/2018. Tại khoản 2 Điều 3 của luật này đã tách quy định về vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự như vũ khí quân dụng ra khỏi khái niệm vũ khí quân dụng. Như vậy, theo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ và Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì đang có một khoảng trống pháp luật trong việc xử lý hình sự đối với hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép, chiếm đoạt vũ khí có tính năng tác dụng tương tự vũ khí quân dụng nên không thể khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với các hành vi trên từ ngày 01/7/2018. Từ thực tiễn công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm từ trước đến nay cho thấy, đây là loại tội phạm nghiêm trọng.

Theo Bộ trưởng Bộ Công an, đa phần người có hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chiếm đoạt các loại vũ khí có tính năng tác dụng tương tự như vũ khí quân dụng. Các loại vũ khí có tính năng tác dụng tương tự như súng ổ quay, súng bút, súng chế bắn đạn hoa cải ... có tính sát thương cao, có khả năng gây thiệt hại nghiêm trọng đến sức khỏe tính mạng con người, nếu các hành vi vi phạm này không bị khởi tố, điều tra, truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc phải trả tự do, miễn chấp hành hình phạt tù cho những người đã bị kết án về các hành vi phạm tội nêu trên sẽ làm gia tăng tình hình tội phạm sử dụng vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự như vũ khí quân dụng, ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, không đảm bảo tính răn đe nghiêm minh của pháp luật và không loại trừ các đối tượng phản động sẽ lợi dụng kẽ hở của pháp luật để chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chiếm đoạt vũ khí có tính năng tác dụng tương tự vũ khí quân dụng để hoạt động lật đổ chính quyền, khủng bố, gây bạo loạn vũ trang, làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự của đất nước.

Vì vậy, nhằm kịp thời khắc phục những khó khăn, vướng mắc trên, không để khoảng trống pháp luật trong việc xử lý hình sự đối với những hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép, chiếm đoạt vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng, góp phần bảo đảm an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội thì việc sửa đổi, bổ sung Điều 3 của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ phù hợp, thống nhất với quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 là cần thiết.

Về phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự thảo luật, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, Báo cáo tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ, các ý kiến cơ bản nhất trí với phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự thảo luật.

Đối với đề nghị nghiên cứu sửa đổi thêm các quy định về trang bị quản lý, sử dụng và các quy định về trường hợp được nổ súng, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, cơ quan soạn thảo thấy rằng mục tiêu xây dựng dự án luật này là nhằm đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 để có căn cứ pháp lý trong việc xử lý hình sự đối với các hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép, chiếm đoạt vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng. Vì vậy, phạm vi sửa đổi khoản 2 và khoản 6 Điều 3 của Luật Quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ là phù hợp. Đồng thời, dự thảo luật cũng đã quy định rõ vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng không được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác để thi hành công vụ nên không ảnh hưởng đến các nội dung về quản lý, sử dụng vũ khí quân dụng theo quy định tại Điều 18, 19, 20, 21, 22, 23 và Điều 73 Luật Quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Liên quan đến nội dung sửa đổi khoản 2 Điều 3 dự thảo luật, Báo cáo tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ cho thấy, đa số ý kiến nhất trí với nội dung dự thảo luật. Một số ý kiến đề nghị chỉ quy định khái niệm vũ khí quân dụng mà không liệt kê các loại vũ khí như dự thảo, có ý kiến đề thêm “vũ khí tương tự vũ khí quân dụng” trong điểm b khoản 2 giải thích về vũ khí quân dụng, vì các loại vũ khí này không được trang bị cho lực lượng vũ trang. Cơ quan soạn thảo thấy rằng, dự thảo luật xây dựng khái niệm vũ khí quân dụng theo hướng vừa giải thích về quy chuẩn, tính năng, tác dụng, trách nhiệm nhận biết và mục đích sử dụng, vừa liệt kê các loại vũ khí là phù hợp và thống nhất với cách giải thích về vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ tại Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Việc quy định vũ khí quân dụng bao gồm cả vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng như dự thảo luật để điểm b khoản 2 trong khoản 2 Điều 3 nhằm thống nhất với quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, không để khoảng trống về pháp luật trong việc xử lý hình sự đối với các hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép, chiếm đoạt vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự như vụ vũ khí quân dụng, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội./.

Thu Phương- Nghĩa Đức