Bộ Y tế cảnh báo tình trạng mang thai hộ, đẻ thuê gia tăng trở lại

Trẻ sơ sinh được chăm sóc tại Bệnh viện Xanh Pôn (ảnh minh họa)

Theo Bộ Y tế, trong thời gian vừa qua, dịch vụ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản đã có những bước phát triển đáng khích lệ, mang lại hạnh phúc cho nhiều gia đình. Tuy nhiên, tại một số địa phương đã xuất hiện tình trạng vi phạm pháp luật như: Buôn bán tinh trùng, noãn, phôi; mang thai hộ vì mục đích thương mại và đã bị Công an điều tra, xử lý theo pháp luật.

Để phòng tránh tình trạng mang thai hộ vì mục đích thương mại, buôn bán giao tử xảy ra trong cơ sở y tế, hoặc các hành vi tiếp tay, tham gia vào đường dây phi pháp nêu trên của cán bộ y tế, Bộ Y tế chỉ đạo Sở Y tế các tỉnh, TP, các bệnh viện có cung cấp dịch vụ thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo nghiêm túc tuân thủ các quy định của pháp luật về hỗ trợ sinh sản.

Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, các bệnh viện tiến hành rà soát, xây dựng, bổ sung quy trình chống nhầm lẫn đối với tất cả các trường hợp cần phải nhận diện bệnh nhân, để kiểm soát chặt việc nhầm lẫn hoặc tráo đổi bệnh nhân, tinh trùng, noãn, phôi. Trong đó, đặc biệt lưu ý các quy trình: Lấy mẫu tinh dịch; chọc hút noãn; chuyển phôi; vận chuyển, tiếp nhận tinh trùng/noãn/phôi giữa các bệnh viện; mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Bộ Y tế khuyến khích các bệnh viện quản lý các trường hợp cho/nhận tinh trùng/noãn/phôi, thụ tinh trong ống nghiệm, mang thai hộ vì mục đích nhân đạo trên phần mềm có sử dụng các kỹ thuật nhận diện sinh trắc học hiện đại, như chụp ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt để phòng tránh nhầm lẫn hoặc tráo đổi bệnh nhân, do sử dụng giấy tờ giả.

Bộ Y tế đề nghị các cơ quan liên quan rà soát kỹ tính pháp lý của hồ sơ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Chỉ định các trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo và xét nghiệm di truyền tiền làm tổ nên được Hội đồng chuyên môn thông qua và lãnh đạo bệnh viện ký duyệt để phòng tránh mang thai hộ vì mục đích thương mại và lựa chọn giới tính thai nhi.

Các Sở Y tế các tỉnh và các bệnh viện hoàn thiện quy trình và tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát nội bộ, bảo đảm không để cán bộ/nhân viên tham gia, dính líu, tiếp tay cho các đường dây buôn bán tinh trùng/noãn/phôi, đẻ thuê hoặc thực hiện lựa chọn giới tính thai nhi; xử lý nghiêm các nhân viên vi phạm.

Đặc biệt, các đơn vị phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo pháp luật các trường hợp đẻ thuê, lựa chọn giới tính thai nhi xảy ra trong cơ sở y tế. Trong trường hợp phát hiện cán bộ, nhân viên có sai phạm thì các bệnh viện phải báo cáo ngay về Bộ Y tế để giải quyết.

Cũng liên quan đến tình trạng mang thai hộ vì mục đích thương mại, đẻ thuê, lựa chọn giới tính thai nhi có xu hướng diễn biến phức tạp trong thời gian qua, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh/TP; các bệnh viện trực thuộc Bộ; Y tế các bộ, ngành; Cục Quân Y Bộ Quốc phòng tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật về thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo tại địa bàn, đơn vị mình.

Hồ Xuân Mai