Bộc lộ nhiều bất cập khi phân tuyến, phân hạng bệnh viện

Sáng 2/11, Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tổ chức Hội thảo Góp ý xây dựng Thông tư phân tuyến chuyên môn kỹ thuật cơ sở khám, chữa bệnh.

Tại Hội thảo, ông Nguyễn Trọng Khoa, Cục phó Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, các cơ sở khám chữa bệnh hiện đang được phân cấp, phân hạng, phân tuyến theo đơn vị quản lý hành chính gồm tuyến Trung ương, tỉnh, huyện, xã; phân cấp theo năng lực chuyên môn (phân tuyến kỹ thuật) và phân cấp theo khả năng cung ứng dịch vụ y tế (phân hạng bệnh viện) gồm hạng đặc biệt, hạng 1, hạng 2, hạng 3, 4 và không phân hạng.

Thống kê cả nước hiện có 1.451 cơ sở y tế được phân tuyến, phân hạng cũng như chưa được phân tuyến và phân hạng. Tuyến trung ương có 4 bệnh viện hạng đặc biệt, hạng I có 32 bệnh viện, còn lại là các tuyến tỉnh - huyện - xã.

Phát biểu tại Hội thảo, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, Chữa bệnh Lương Ngọc Khuê cho biết, bên cạnh phát triển vượt bậc những kỹ thuật y học, cũng có những bất cập, nhất là trong phân cấp, phân tuyến, phân hạng bệnh viện. Cụ thể năng lực lực của bệnh viện chưa được đánh giá đúng mức hoặc không sát với thực tế của bệnh viện; thiếu sự kết nối hoặc kết nối lỏng lẻo giữa các tuyến kỹ thuật vì lý do tự chủ tài chính trong hệ thống chuyển tuyến khám, chữa bệnh; quy định cho phép thông tuyến khám chữa bệnh ở tuyến huyện làm giảm số lượng người bệnh đến khám và điều trị tại trạm y tế xã…

Điển hình như bệnh viện tuyến huyện có năng lực kỹ thuật cao, thực hiện nhiều kỹ thuật vượt tuyến nhưng không được xếp mức cao hơn (một số BV tuyến quận, huyện của TP Hồ Chí Minh). Hay như bệnh viện tuyến tỉnh, đặc biệt các bệnh viện chuyên khoa năng lực kỹ thuật có khi thấp hơn bệnh viện tuyến huyện nhưng vẫn là nơi bệnh viện tuyến huyện phải chuyển người bệnh lên...

Ông Khuê cũng phân tích tiếp, về phân cấp theo khả năng cung ứng dịch vụ y tế, tồn tại hiện nay là phân hạng Bệnh viện chưa có hướng dẫn cho trung tâm y tế hai chức năng gồm chức năng khám, chữa bệnh. Đã vậy, phân hạng bệnh viện lại theo một tiêu chí đánh giá và xếp mức chung cho tất cả các tuyến kỹ thuật bệnh viện. Điều này không phù hợp vì mỗi tuyến bệnh viện có chức năng và phân tuyến kỹ thuật khác nhau.

Hay lấy phân hạng bệnh viện là căn cứ để xác định mức giá khám bệnh, ngày giường điều trị là không công bằng với bệnh viện tuyến cao hơn, thực hiện kỹ thuật cao hơn nhưng ở hạng thấp hơn.

"Từ những bất cập đó đã dẫn đến xu hướng chuyển dịch giảm khám chữa bệnh ban đầu tại trạm y tế và tăng khám chữa bệnh ban đầu tại bệnh viện. Cùng với đó là sự mất cân đối trong sử dụng quỹ bảo hiểm y tế cho các cơ sở khám chữa bệnh", ông Khuê nói.

Để giải quyết những bất cập trên cũng như tiến tới xu hướng quản lý cơ sở khám chữa bệnh tinh gọn, hiệu quả, chất lượng… Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đề xuất các phương án đổi mới hệ thống khám, chữa bệnh theo hình thức: phân tuyến khám chữa bệnh là cơ sở để giao kỹ thuật chuyên môn; xác định quy định về chuyển tuyến theo thứ tự từ tuyến 1 đến tuyến 3. Trong mỗi tuyến: dựa vào năng lực kỹ thuật và chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh để sắp xếp các bệnh viện trong mỗi tuyến thành 2-3 mức khác nhau. Chất lượng sẽ là căn cứ để tính giá viện phí của bệnh viện.

Trong đó, phương án cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được chia làm ba tuyến đã được các đại biểu tập trung góp ý xây dựng. Trong đó tuyến một: khám chữa bệnh ban đầu, điều trị ngoại trú. Tuyến hai: điều trị đa khoa, được chia làm hai mức: đa khoa cơ bản và đa khoa nâng cao (các mức được xác định dựa trên số lượng chuyên khoa của bệnh viện). Tuyến ba: tuyến điều trị chuyên khoa, chuyên sâu được chia làm ba mức: chuyên khoa, chuyên khoa kỹ thuật cao (gọi tắt là chuyên cao) và chuyên khoa kỹ thuật sâu (gọi tắt là chuyên sâu).

Theo Cục Quản lý Khám chữa bệnh, dự thảo Thông tư quy định phân tuyến chuyên môn, kỹ thuật và chăm sóc của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ban hành sẽ làm căn cứ cho việc chuyển tuyến người bệnh, thanh toán khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế và các hoạt động khác có liên quan đến việc phân tuyến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh...

Đa số các chuyên gia y tế nhất trí với phương án 3 tuyến khám, điều trị như dự thảo của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh; một số đại biểu đề xuất tuyến 3 chỉ nên phân thành hai mức và cần làm rõ các tiêu chí trong các tuyến.

T.A