Bước chuyển về chất

Bác sĩ quân y khám bệnh cho các đối tượng chính sách tại huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng.

Nghị định được đánh giá như là một bản “khai sinh” cho công tác KHQDY; xác nhận và tạo hành lang pháp lý cho các hoạt động và nhất là tạo biến đổi về chất cho công tác KHQDY. Nghị định quy định việc kết hợp giữa quân y và dân y được thực hiện toàn diện trên các lĩnh vực: phòng, chống dịch bệnh; khám bệnh, chữa bệnh và thực hiện các chương trình y tế; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa; xây dựng lực lượng dự bị động viên và lực lượng huy động ngành y tế. Những nội dung như: phòng, chống dịch bệnh; khám bệnh, chữa bệnh; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, đã được nêu tại các thông tư liên tịch của Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng. Còn những lĩnh vực như: thực hiện các chương trình y tế, xây dựng lực lượng dự bị động viên và lực lượng huy động ngành y tế, mới được thể hiện bằng văn bản quy phạm pháp luật.

Nghị định cũng quy định nhiệm vụ khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở dân y đối với lực lượng vũ trang và các cơ sở quân y với nhân dân, công an. Đây là một cơ sở pháp lý hết sức quan trọng cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân, lực lượng vũ trang dễ dàng tiếp cận các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khi cần thiết.

Điểm mới khác của Nghị định là đã quy định nhiệm vụ phối hợp trong đào tạo, huấn luyện, diễn tập trên các lĩnh vực chuyên môn. Việc có quy định cụ thể này tạo điều kiện cho cán bộ dân y, quân y có thể được đào tạo liên tục tại chỗ, trong các cơ sở y tế (bệnh viện, trung tâm kiểm soát dịch bệnh tuyến tỉnh), không nhất thiết phải đi đào tạo tập trung. Đây cũng là cơ sở pháp lý cho việc tổ chức hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật của các bệnh viện (quân y, dân y) với các bệnh viện tuyến dưới, theo phương thức “cầm tay, chỉ việc”, giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh quân y và dân y.

Trong nghiên cứu bệnh học, nghiên cứu dịch tễ học, mầm bệnh từ nay sẽ có hành lang pháp lý để các cơ sở nghiên cứu cao nhất của quốc gia và của ngành quân y có thể phối hợp nghiên cứu, dựa trên thế mạnh của mỗi bên. Việc đào tạo các kiến thức về y học quân sự cho cán bộ dân y là một vấn đề hết sức quan trọng để thực hiện nhiệm vụ của ngành y tế trên các lĩnh vực xây dựng lực lượng dự bị động viên và lực lượng huy động ngành y tế; cũng như việc đào tạo cho y tế thôn, bản do lực lượng quân y thường thực hiện, đến nay đã được thể chế hóa.

Công tác phối hợp quân dân y trong các tình huống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, trong việc tổ chức cách ly, vận chuyển, thu dung, cứu chữa và nghiên cứu tìm ra nguyên nhân để xử lý kịp thời cũng đã có quy định rất rõ. Kể cả việc tổ chức dự trữ vật chất để chủ động ứng phó.

Nghị định 118/2018/NĐ-CP quy định về công tác KHQDY ra đời phản ánh tính tất yếu, khách quan của việc kết hợp giữa hai lực lượng y tế, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biển đảo, biên giới. Sự kết hợp đó không nằm ngoài mục đích nâng cao chất lượng chăm sóc, bảo vệ, nâng cao sức khỏe nhân dân; phát huy sức mạnh tổng hợp của hai lực lượng, xây dựng khả năng ứng phó của ngành y tế trong mọi tình huống; tạo nên sự công bằng trong hưởng thụ của người dân ở các vùng miền trên cả nước đối với dịch vụ y tế; góp phần nâng cao hiệu quả công tác dân vận của Đảng và Nhà nước.

QUANG MINH