Các chuyên gia giáo dục đề xuất mô hình phòng chống bạo lực học đường
Bạo lực học đường là vấn đề không riêng biệt của học đường Việt Nam, mà bạo lực học đường ở nhiều quốc gia cũng diễn biến phức tạp và 'khó đoán' hơn. Chính vì thế, các chuyên gia đề xuất giải pháp, mô hình cụ thể để phòng chống bạo lực học đường ở Việt Nam thực sự hiệu quả.
Chương trình phòng chống bạo lực: Không thể chỉ dạy vài giờ
PGS.TS.Trần Thành Nam - Chủ nhiệm khoa Các Khoa học giáo dục (trường ĐH Giáo dục, ĐHQGHN) cho biết: Theo số liệu của UNESCO (2017) con số trẻ em và vị thành niên là nạn nhân của bạo lực học đường hàng năm lên đến 246 triệu người trên toàn thế giới. Số liệu của Plan International và Trung tâm nghiên cứu quốc tế về phụ nữ (ICRW) khảo sát trên 5 quốc gia là Campuchia, Việt Nam, Indonesia, Pakistan và Nepal cho thấy cứ 10 học sinh thì có 7 em từng trải nghiệm bạo lực học đường. Quốc gia có số học sinh hứng chịu nạn bạo lực cao nhất là Indonesia (84%); thấp nhất là Pakistan với 43%.
PGS.TS.Trần Thành Nam cũng chỉ ra những mô hình phòng chống bạo lực học đường trên thế giới, từ các mô hình đó, TS Trần Thành Nam nêu quan điểm: Cần đưa ra một quy trình hành động phòng chống bạo lực học đường áp dụng một cách nhất quán và liên tục, kết hợp phòng ngừa và can thiệp, phối hợp các chương trình xã hội, nhà trường, nhóm nhỏ và cá nhân.
Cũng cần nhận ra và xử lý tốt những yếu tố làm suy giảm hiệu quả của chương trình phòng chống bạo lực học đường như chương trình chung không phân biệt đối tượng lứa tuổi, lý do sử dụng bạo lực. Không đánh giá và có kế hoạch hỗ trợ cho tất cả học sinh tham dự hoặc chứng kiến hành động bạo lực. Không có hoạt động sàng lọc phân loại và chương trình can thiệp tập trung cho những trẻ đã và đang sử dụng bạo lực (5% số này gây ra đến 30-40% các vụ việc). Có tài liệu, văn bản hướng dẫn nhưng không áp dụng hay thực hiện. Chỉ dạy vài giờ cho có, cho qua về giáo dục pháp luật, ý thức về phòng chống bạo lực học đường cho giáo viên, học sinh hay ban giám hiệu Nhà trường.
Không tiếp tục giám sát và kiểm tra sau một thời gian thực hiện các hoạt động phòng chống bạo lực học đường dẫn đến suy giảm chất lượng. Không đánh giá được hoặc không khai thác sử dụng được hiệu quả các nguồn lực của Nhà trường và các bên liên quan trong thiết lập môi trường an toàn xung quanh trường học.
Quan tâm đến niềm hạnh phúc của học trò là giải pháp vì thế hệ tương lai. Ảnh:P.T
Thầy cô chủ nhiệm phải là điểm tựa của học sinh
Ở địa phương vừa xảy ra nữ sinh bị đánh hội đồng gây chấn động thời gian gần đây, ông Nguyễn Văn Phê – GĐ Sở GD&ĐT Hưng Yên cho rằng: Sự việc bạo lực học đường xảy ra tại một trường THCS của Hưng Yên, là một trường hợp đáng tiếc, cá biệt. Tỉnh đã có chỉ đạo kịp thời, quyết liệt xử lý nghiêm để làm gương. Ngành giáo dục cũng đã có văn bản chỉ đạo, tổ chức thanh tra, kiểm tra công tác phòng chống bạo lực học đường.
Ông Nguyễn Văn Phê, cũng chia sẻ rằng, mặc dù Sở đã triển khai kế hoạch phòng chống bạo lực học đường hàng năm đến tận các cán bộ quản lý, nhưng một số cán bộ quản lý triển khai tại đơn vị mình còn hời hợt nên giáo viên chưa nắm chắc, từ đó xử lý các việc chưa được hiệu quả như mong muốn.
“Các thầy cô chủ nhiệm phải là điểm tựa của học sinh, phải là người tin cậy nhất để các em chia sẻ các vấn đề khó khăn trong cuộc sống, học tập; là cầu nối giữa học sinh và gia đình, giữa học sinh với đội ngũ thầy cô trong nhà trường với lãnh đạo trường, với các tổ chức trong nhà trường. Và là người gần gũi nhất, phân tích giúp học sinh, cùng học sinh đẩy lùi các tệ nạn xã hội ra xa trường học” – ông Nguyễn Văn Phê trao đổi.
Cùng quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch HĐQT trường Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hà Nội) cho biết, khi cô giáo, nhà trường quan tâm đến hạnh phúc của học trò thì bạo lực sẽ giảm dần, sẽ không hết được nhưng từ chuyện to sẽ thành nhỏ, từ nhỏ sẽ thành không có gì. “Tôi cho đây là cách giải quyết hiệu quả trong vấn đề giải quyết bạo lực học đường”.
“Trong 8 năm đưa giá trị sống và kỹ năng sống vào trường, trường Nguyễn Bỉnh Khiêm đã thay đổi hoàn toàn về cách tiếp cận và xử lý những vấn đề thuộc về an toàn nhà trường và bạo lực học đường. Các thầy cô giáo của chúng tôi đã được học những khóa giá trị sống và đã xử lý vấn đề của mình tốt hơn, trường học trở nên thân thiện hơn, học sinh hạnh phúc hơn” - ông Nguyễn Văn Hòa chia sẻ.
