Các nhà máy nhiệt điện 'đói than' vì khúc mắc về giá?
Có một thực tế là giá than Việt Nam bán cho các nhà máy điện đắt hơn so với giá than thế giới. Chính vì thế, không ít nhà máy điện không muốn mua than của TKV mà muốn nhập than ở ngoài với giá rẻ hơn.
Các nhà máy nhiệt điện bị “đói than” có thể xuất phát từ căn nguyên sâu xa giữa EVN và TKV có khúc mắc về giá than, không thỏa thuận được với nhau.
Ông Trần Đình Sính, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) cho biết, hiện nhiều nhà máy nhiệt điện như Nhiệt điện Quảng Ninh, Nhiệt điện Hải Phòng, Nhiệt điện Thái Bình, Nhiệt điện Nghi Sơn 1... "đói" than.
Thông thường các nhà máy điện trước khi vận hành đã ký với TKV hợp đồng cung cấp than cho suốt đời dự án. Tuy nhiên, có một thực tế là giá than Việt Nam bán cho các nhà máy điện đắt hơn so với giá than thế giới. Chính vì thế, không ít nhà máy điện không muốn mua than của TKV nữa mà muốn nhập than ở ngoài với giá rẻ hơn.
Ông Sính chia sẻ thêm, tôi được biết TKV hiện vẫn còn tồn hàng triệu tấn than. TKV muốn bán với giá cao, nhưng các nhà máy điện, tính trung bình mỗi năm dùng khoảng hơn 3 triệu tấn than, chi phí cho nhiên liệu rất khổng lồ, nên họ không muốn mua với mức giá đó. Thế nên mới xảy ra tình trạng trên. đến nay, những mỏ than lộ thiên của Việt Nam đã bị khai thác gần hết, ngành than phải khai thác than hầm lò mà như vậy thì giá thành đắt hơn. Nếu TKV bán giá cao thì đối tác không mua, mà bán giá thấp thì lỗ.
“Từ những lẽ trên, tôi cho rằng căn nguyên sâu xa của tình trạng trên là do giữa EVN và TKV có khúc mắc về giá than, không thỏa thuận được với nhau", ông Trần Đình Sính nhận xét.
Vẫn theo ông Trần Đình Sính, "tôi không rõ nhà máy nhiệt điện tuyên bố có thể ngừng hoạt động vì thiếu than là làm thật hay để "dọa" tập đoàn, "dọa" Nhà nước. Nhưng thực tế là không thiếu than cho sản xuất điện".
Trong khi đó, ông Trần Viết Ngãi - Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam từng đưa ra lời cảnh báo, với tình trạng thiếu than cho các nhà máy nhiệt điện hiện nay, nhiều khả năng chỉ vài tháng nữa Việt Nam sẽ thiếu điện. Các nhà máy nhiệt điện than đang là nguồn điện chủ yếu và quan trọng cho hệ thống điện khi sản lượng thủy điện suy giảm. Ngành than vừa qua đã xuất cả than tồn kho, giờ khai thác thêm cũng không đáp ứng được nhu cầu của các nhà máy nhiệt điện, nhập khẩu than thì gặp khó khăn. "Vì thế, nhiều nhà máy nhiệt điện rơi vào tình trạng thiếu than là đúng vì năng lực ngành than có hạn", ông Ngãi nói.
