Cần 'nhạc trưởng' hay cơ quan xúc tiến du lịch quốc gia?

Phát triển nhanh nhưng chưa bền vững

Với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo quyết liệt, sâu sát của Chính phủ, du lịch Việt Nam có bước phát triển vượt bậc với tốc độ tăng trưởng cao. Khách quốc tế đến Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2019 đạt xấp xỉ 10 triệu lượt (tăng 7,9% so cùng kỳ năm 2018); tổng thu từ khách du lịch đạt 401.000 tỷ đồng (tăng 8,67% so cùng kỳ năm 2018). Dự kiến cả năm 2019, ngành Du lịch sẽ đón, phục vụ khoảng 17,5 đến 18 triệu lượt khách quốc tế, 85 triệu lượt khách nội địa; tổng thu từ khách du lịch phấn đấu đạt 700.000 tỷ đồng. Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị cũng xác định rõ, du lịch là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước.

Tạo bước đột phá trong công tác quảng bá du lịch. (Ảnh minh họa: Bộ VH,TT&DL)

Nhận định về công tác xúc tiến quảng bá của du lịch Việt Nam trong thời gian qua, ông Đinh Ngọc Đức, Vụ trưởng Vụ Thị trường du lịch, Tổng cục Du lịch Việt cho biết: Câu chuyện quảng bá xúc tiến du lịch của Việt Nam gói gọn trong cụm từ "phấn khởi nhưng rất vất vả". Phấn khởi là vì, trong thời gian gần đây với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, bộ, ngành và sự vận động của các doanh nghiệp, khách du lịch quốc tế và nội địa tăng trưởng tốt, doanh thu cũng như đóng góp vào GDP của ngành du lịch tăng. Tuy nhiên, công tác xúc tiến quảng bá của du lịch Việt Nam còn vất vả vì hiện tại tính chuyên nghiệp chưa cao, kinh nghiệm chưa nhiều, kinh phí còn thấp, con người còn yếu…

Ngày 6/8, tại Hà Nội, Báo Nhân dân phối hợp Tổng cục Du lịch tổ chức tọa đàm trực tuyến “Quảng bá du lịch: Cần những bước đột phá”.

Tại buổi tọa đàm, các khách mời đã cùng nhau thảo luận, chia sẻ cũng như góp tiếng nói, những ý kiến thẳng thắn, từ đó đưa ra được những giải pháp khả thi, nâng cao hiệu quả xúc tiến, quảng bá du lịch Việt Nam trong tương lai. Trong đó, các khách mời đã tập giải đáp những vấn đề liên quan đến Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch, chế độ visa, chiến lược e-marketing, việc chọn các thị trường trọng điểm để xúc tiến…

Ông Phùng Quang Thắng, Giám đốc Công ty Lữ hành Hanoi Tourist cho rằng, công tác xúc tiến quảng bá điểm đến là tuyến đầu để thu hút khách du lịch đến với địa phương. Tuy nhiên, nhìn tổng thể, công tác xúc tiến quảng bá du lịch của Việt Nam chưa được triển khai thực hiện trong chiến lược dài hạn. Thứ nhất, qua nhiều năm phát triển, hình ảnh, nhận diện của du lịch Việt Nam chưa được rõ ràng. Thứ hai, công tác xúc tiến quảng bá của du lịch Việt Nam chưa đồng bộ, từ cơ quan quản lý nhà nước về du lịch với địa phương, từ ngành du lịch với các ngành khác để có sức mạnh tổng thể. Thứ ba, việc triển khai xúc tiến quảng bá song song giữa sản phẩm du lịch và chương trình xúc tiến quảng bá để thu hút khách du lịch còn yếu.

Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó giám đốc Công ty du lịch Trans Viet, việc đầu tư cho công tác xúc tiến quảng bá hình ảnh của Việt Nam ra nước ngoài chỉ bằng 1/50 so với khu vực. Hơn nữa việc chi tiêu lại phân tán, chưa tập trung dẫn đến hiệu quả xúc tiến quảng bá thấp. Sắp tới, Nhà nước sẽ dành một khoản ngân sách khá lớn và huy động các nguồn lực khác để hỗ trợ phát triển du lịch. “Tôi băn khoăn rằng, có tiền rồi thì chúng ta có thể tiêu tiền hiệu quả không. Chúng ta cũng không thể mãi sử dụng các cách làm như cũ, mà cần những kênh quảng cáo hiện đại như Google, Facebook, nhân vật nổi tiếng, cần chuyên biệt hóa cho từng thị trường”- ông Nguyễn Tiến Đạt nhấn mạnh.

Cần có cơ quan xúc tiến du lịch quốc gia

Trong công tác xúc tiến, quảng bá du lịch, nhiệm vụ đầu tiên là hướng tới thị trường, thâm nhập thị trường và khai thác thị trường. Đối với ngành dịch vụ, việc có văn phòng đại diện tại các thị trường là cực kỳ quan trọng. Tuy nhiên, vì rất nhiều lý do, cho đến bây giờ, ngành Du lịch vẫn chưa có một văn phòng xúc tiến du lịch chính thức nào ở các thị trường.

Ông Phùng Quang Thắng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lữ hành Việt Nam, Giám đốc Công ty Lữ hành Hanoi Tourist cho biết, xúc tiến quảng bá du lịch cho một đất nước, một địa phương là tuyến đầu để thu hút khách du lịch, vì vậy, các nước rất quan tâm đến văn phòng đại diện tại các thị trường. Năm 1979, Thái Lan quyết định thành lập Hội đồng Xúc tiến du lịch, chuyên tâm công tác xúc tiến, quảng bá du lịch đất nước, có hẳn cơ quan làm việc đó và họ có kinh phí hoạt động. Từ năm 1964, Singapore đã quyết tâm phát triển du lịch và họ thành lập Hội đồng xúc tiến du lịch. Đến bây giờ, đất nước có vài triệu dân, nhưng họ đón 18,5 triệu lượt khách du lịch quốc tế. Malaysia phát triển sau, nhưng đến năm 1952, Malaysia thành lập Hội đồng xúc tiến du lịch của nước này và lượng khách đến nước này rất đông... Từ thành công của các nước láng giềng, ông Thắng cho rằng, du lịch Việt Nam cũng cần có cơ quan xúc tiến du lịch quốc gia, trên cơ sở đó để tập hợp cơ sở nguồn lực.

Về vấn đề thu hút nguồn lực, ông Thắng đề cập đến phương án, một là chiểu theo chiều dọc từ các cơ quan Trung ương của nhà nước về du lịch, làm đầu tàu cho các cơ sở, cơ quan quản lý du lịch địa phương, hai là cơ quan quản lý nhà nước phụ trách công tác xúc tiến làm thế nào để phối hợp các ngành khác. Song song với đó là các điểm đến du lịch, đây là thu hút nguồn lực theo chiều ngang. Nếu xúc tiến tốt điểm đến thì chúng ta sẽ làm tốt xúc tiến du lịch.

Đồng quan điểm này, ông Hoàng Nhân Chính, Trưởng Ban thư ký Hội đồng tư vấn du lịch quốc gia (TAB) cho biết: Tôi rất tán thành để thành lập một cơ quan quản lý về xúc tiến du lịch quốc gia. Theo ông Chính, hiện nay Tổng cục Du lịch đang phải đóng hai vai trò cùng lúc. Và với hai vai trò này thì rất khó để cùng lúc thực hiện hoàn thành tốt cả hai nhiệm vụ là cơ quan quản lý về du lịch, vừa đồng thời là cơ quan xúc tiến du lịch quốc gia. Khi thực hiện cùng lúc hai nhiệm vụ như vậy thì sẽ chồng chéo, và bị hạn chế về con người, đồng thời vai trò “nhạc trưởng” cũng chưa được đậm nét.

Làm sao để vai trò “nhạc trưởng” này phải được thể hiện một cách rõ rệt, ông Chính mong muốn là nếu được thì sẽ thành lập “Bộ Du lịch” như các nước khác, để cơ quan này thực sự có vai trò lớn và tập hợp được sự hỗ trợ của các bộ, ban, ngành khác. Đối với cơ quan quảng bá và xúc tiến du lịch, ông Chính cũng mong muốn thành lập “Cục xúc tiến du lịch quốc gia”. Nhưng ông Chính cho rằng, nếu thành lập Cục này thì du lịch Việt Nam mới chỉ đi được một nửa con đường thôi. Bởi vì, Cục xúc tiến du lịch quốc gia nếu thành lập cũng chỉ là thay mặt cơ quan quản lý nhà nước để quản lý các quỹ của Nhà nước, nhưng có thể vẫn chưa mang được “hơi thở” của các doanh nghiệp. “Vì vậy, nên chăng là chúng ta thành lập một Hội đồng Xúc tiến du lịch quốc gia, với thành phần là cả cơ quan quản lý nhà nước và có cả đại diện của các hiệp hội, các doanh nghiệp tham gia để cùng có ý kiến, thậm chí là cùng đóng góp và quỹ xúc tiến du lịch” - ông Hoàng Nhân Chính đề xuất.

Huy Lê