Cần những chế tài mạnh

Ngang nhiên lấy tiền công làm của riêng

Ðến nay, sau hơn hai năm, những lùm xùm trong công tác thanh tra, sai phạm đối với Dự án Hồ chứa nước Nặm Cắt, thành phố Bắc Cạn (tỉnh Bắc Cạn) vẫn còn khiến dư luận bức xúc. Ðây là dự án quan trọng, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt, UBND thị xã Bắc Cạn (nay là thành phố Bắc Cạn) làm chủ đầu tư. Tuy nhiên khi tạm dừng, số tiền hơn 17 tỷ đồng để đền bù giải phóng mặt bằng (GPMB) chưa kịp giải ngân hết đến tay người dân thì Ban Bồi thường GPMB đã niêm phong (tiền vẫn nằm trong Kho bạc) để chờ đợi chỉ đạo của cấp trên.

Ðến ngày 12-5-2014, dự án tiếp tục triển khai, tỉnh Bắc Cạn đề nghị Ban Bồi thường GPMB thị xã tiếp tục chi trả tiền bồi thường cho nhân dân trong vùng dự án. Ðiều oái ăm là, Thanh tra tỉnh Bắc Cạn lại ký Quyết định số 164/QÐ-TTr "Thanh tra Chuyên đề diện rộng về quản lý đầu tư và xử lý nợ đọng từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước, trái phiếu Chính phủ". Trong quá trình thanh tra, Ðoàn Thanh tra phát hiện số tiền hơn 17 tỷ đồng là tiền đền bù GPMB cho người dân vẫn đang nằm trong tài khoản của Ban Bồi thường GPMB và tham mưu cho ông Hà Văn Hùng - Chánh Thanh tra tỉnh khi đó ban hành Quyết định số 267/QÐ-TTr ngày 11-8-2014, thu hồi số tiền. Ðến ngày 26-9-2014, Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Cạn có Văn bản số 332/TTr-VP gửi đến UBND tỉnh, Sở Tài chính đề nghị được trích thưởng 30% số tiền vì "có công" phát hiện thu nộp lại vào ngân sách Nhà nước!?

Ngày 9-10-2014, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Cạn ký Quyết định số 1772/QÐ-UBND "Về việc Trích 30% từ khoản thu hồi phát hiện qua công tác thanh tra, thực nộp vào ngân sách Nhà nước năm 2014, cho Thanh tra tỉnh thực hiện nhiệm vụ". Số tiền trích thưởng tương đương khoảng 3 tỷ đồng, mỗi cá nhân được thưởng 100 triệu đồng (ông Hà Văn Hùng, Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Cạn nhận 100 triệu đồng).

Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bắc Cạn đã vào cuộc, điều tra và ngày 15-6-2017 đã ban hành Báo cáo số 55-BC/UBKTTU, về kết quả xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các đảng viên có liên quan xử lý số tiền trong Dự án Hồ chứa nước Nặm Cắt và đề nghị áp dụng kỷ luật đảng bằng hình thức khiển trách, giáng chức đối với ông Hà Văn Hùng, nguyên Chánh Thanh tra, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy vì có nhiều sai phạm nghiêm trọng, phải bồi hoàn số tiền chi sai. Những sai phạm của ông Nguyễn Khánh Tùng, Giám đốc Sở Tài chính và một số người liên quan được nghiêm khắc chỉ ra.

Một chuyện vô lý chẳng kém chuyện các thanh tra "tự thưởng", là những sai phạm của Dự án công trình Ðường vào khu du lịch Thác Bạc (phường Xuất Hóa, TP Bắc Cạn). Từ năm 2006 Công ty CP 19-8 đang thực hiện Dự án, UBND tỉnh Bắc Cạn cũng giao Sở KH&ÐT, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công ty cổ phần 19-8 triển khai thực hiện. Ngày 4-5-2009 Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Cạn có tờ trình thẩm định báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng Dự án với tổng chiều dài 1.644 m và tổng mức đầu tư là 6.615,1 triệu đồng từ nguồn ngân sách Nhà nước.

Song, kết thúc xây dựng Dự án năm 2012, Thanh tra tỉnh Bắc Cạn phát hiện ra việc... động trời, khi toàn bộ con đường được đầu tư bằng vốn nhà nước này đã nằm trong khuôn viên Công ty CP 19-8, để trở thành đường nội bộ dự án (doanh nghiệp dùng tiền Nhà nước làm đường thuộc dự án của mình).

Ông Hà Sỹ Thắng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bắc Cạn nhận định: Dự án có sai phạm từ khâu lập tờ trình, hồ sơ thiết kế kỹ thuật, phê duyệt và quyết toán dự án. Sau khi xem xét, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã giao Giám đốc Công an Bắc Cạn làm rõ.

Ðó chỉ là hai trong số những vụ việc, vụ án kinh tế tại Bắc Cạn. Sáng 3-11, đồng chí Uông Chu Lưu, Phó Chủ tịch Quốc hội, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (PCTN) và Ðoàn công tác số 4 đã công bố kết quả kiểm tra, giám sát tại tỉnh Bắc Cạn. Từ năm 2011 đến tháng 3-2017, Kiểm toán Nhà nước đã thực hiện 13 cuộc kiểm toán với sáu đơn vị, phát hiện sai phạm về kinh tế, kiến nghị thu hồi hơn 10 tỷ đồng. Thanh tra các cấp trong tỉnh đã thực hiện 172 cuộc thanh tra về kinh tế-xã hội, phát hiện sai phạm về tham nhũng và kinh tế kiến nghị thu hồi hơn 50 tỷ đồng và khoảng 21.000 m2 đất. Cơ quan điều tra hai cấp trong tỉnh đã phát hiện 121 vụ án, vụ việc liên quan đến tham nhũng kinh tế, trong đó đã khởi tố để điều tra 109 vụ án với 193 bị can.

Nhiều khó khăn vướng mắc

Nhìn rộng ra các địa phương khác, trong đó nhiều nơi đã cương quyết trong xử lý, đấu tranh PCTN, song đây là công tác gặp vô cùng nhiều gian nan. Thí dụ tại Cao Bằng, ngày 9-8, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu và Ðoàn công tác số 4 đã làm việc với Tỉnh ủy và các cơ quan liên quan. Kết quả của buổi làm việc, cơ quan chức năng công bố, từ 1-2011 đến 5-2017, cơ quan Thanh tra tỉnh thực hiện 107 cuộc thanh tra. Qua công tác thanh tra và giải quyết khiếu nại tố cáo, ngành thanh tra chuyển cơ quan điều tra xem xét, khởi tố 4 vụ việc. Các cơ quan tố tụng tiến hành khởi tố, điều tra 11 vụ với 24 bị can; truy tố, xét xử 8 vụ với 15 bị can, bị cáo. Nhiều vụ án nổi cộm, trong đó Ðồng Thanh Sâm, Nguyễn Thị Thanh Hiền, Hoàng Văn Dục, Ðỗ Văn Thành là cán bộ Ban quản lý chợ TP Cao Bằng tham ô số tiền hơn 200 triệu đồng; vụ Hoàng Thanh Tùng, cán bộ chi nhánh ngân hàng Agribank tại huyện Trùng Khánh, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt hơn 680 triệu đồng… Song, những đối tượng cộm cán đã thật sự được đưa ra ánh sáng hay chưa vẫn là câu hỏi chưa có lời giải.

Cũng khó khăn như vậy, tại Hà Nam, ngày 7-11-2017, Ðoàn công tác số 2, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN do Thượng tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Phó Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về PCTN làm trưởng đoàn đã làm việc với tỉnh Hà Nam. Dù địa phương đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, song công tác phát hiện, xử lý tham nhũng vẫn còn một số tồn tại như: Vai trò, trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong thực hiện công tác PCTN còn hạn chế; chưa chú trọng công tác tự kiểm tra, giám sát... Thượng tướng Tô Lâm đề nghị: "Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Nam tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức Ðảng trực thuộc tăng cường công tác lãnh đạo, kiểm tra các cấp ủy, tổ chức đảng trong việc thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng...".

Trở lại với Bắc Cạn, làm việc với phóng viên Nhân Dân cuối tuần, bà Hoàng Thị Dung, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy cho biết: "Ở nhiệm kỳ trước đã tiến hành kiểm tra, xử lý bảy tỉnh ủy viên, nhiệm kỳ này xử lý một đồng chí tỉnh ủy viên. Chúng tôi thực hiện công tâm, kịp thời, trong quá trình làm dám đấu tranh, không có vùng cấm…".

Tuy nhiên, theo ý kiến của Ðoàn công tác số 4, trong xử lý cán bộ, đảng viên còn khó khăn vì chưa thống nhất giữa quy định của Ðảng về thời hiệu xử lý kỷ luật đảng với Luật PCTN; Việc xử lý sau thanh tra chưa dứt điểm, còn nhiều kết luận thanh tra tồn đọng, kéo dài. Ðơn cử như Dự án Bệnh viện Ða khoa Bắc Cạn quy mô 500 giường, UBND tỉnh Bắc Cạn giao cho BQL Dự án đầu tư xây dựng công trình bệnh viện thực hiện, và đã để xảy ra nhiều sai phạm từ giải phóng mặt bằng, đền bù tái định cư cho đến việc thực hiện các gói thầu xây lắp đến nghiệm thu, thanh quyết toán giá trị khối lượng xây dựng. Song những sai phạm chưa được xử lý thỏa đáng, gây bức xúc.

Văn Học - Ðào Phương