Cần tập trung cho mục tiêu chính

Luật gia Vũ Xuân Tiền (*) Việc ban hành Luật Thuế nhà, đất trong giai đoạn hiện nay là cần thiết bởi vì: Thứ nhất, kinh nghiệm từ các nước phát triển, thuế tài sản nói chung, thuế nhà, đất nói riêng có tác dụng rất lớn trong việc ngăn chặn tình trạng đầu cơ bất động sản. Trong khi đó, ở nước ta hiện nay, đầu cơ đất và nhà ở đang diễn ra khá phổ biến và các biện pháp quản lý hành chính phát huy tác dụng rất hạn chế. Thứ hai, việc thu thuế nhà, đất là một trong những biện pháp quan trọng để từng bước tạo ra sự minh bạch trên thị trường bất động sản - khâu yếu nhất của nền kinh tế nước ta hiện nay. Thứ ba , thuế nhà, đất cũng sẽ tạo ra một nguồn thu nhất định cho ngân sách nhà nước. Trong điều kiện hiện nay và trong tương lai gần, thu từ thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu có xu hướng giảm mạnh; bội chi ngân sách đang tăng cao, nguồn thu từ thuế nhà, đất cũng có vị trí quan trọng. Tuy nhiên, để Luật Thuế nhà, đất phát huy tác dụng tích cực, cần tập trung để đạt được mục tiêu chính của luật này trong giai đoạn hiện nay là: hỗ trợ người lao động có thu nhập thấp và ngăn chặn tình trạng đầu cơ bất động sản. Với mục tiêu đó, xin kiến nghị: 1. Không thu thuế đất đối với diện tích đất ở theo hạn mức. Đó là thể hiện việc tuân thủ nguyên tắc mọi công dân đều có quyền có một nơi ở hợp pháp. Không thể vì mục đích tận thu mà làm mất đi tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa của nước ta. 2. Không nên thu thuế đối với diện tích nhà ở theo mức phấn đấu đạt được đến năm 2020 theo Quyết định số 76/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là 37,5 mét vuông nhà ở/người. Điều đó cũng thể hiện sự quan tâm của Nhà nước tới cuộc sống của người dân, thực hiện mục đích xây dựng một nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Để Luật Thuế nhà, đất phát huy tác dụng tích cực, cần tập trung để đạt được mục tiêu chính của luật này trong giai đoạn hiện nay là: hỗ trợ người lao động có thu nhập thấp và ngăn chặn tình trạng đầu cơ bất động sản. 3. Với diện tích đất ở vượt định mức, diện tích nhà ở vượt mức phấn đấu nêu trên, cần áp thuế suất cao hơn nhiều lần so với dự thảo luật để điều tiết thu nhập của những người có thu nhập cao và triệt để ngăn chặn tình trạng đầu cơ bất động sản. 4. Về phương pháp tính thuế: Cần xem xét lại việc tính thuế bằng tỷ lệ phần trăm trên giá trị nhà. Bởi lẽ, giá trị căn nhà phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố (cấp nhà, nhà cũ, nhà mới, nhà có đủ tiện nghi và không đủ tiện nghi, nhà gần đường lớn, gần trung tâm văn hóa…). Do đó, việc xác định giá trị nhà làm căn cứ để tính thuế nhà sẽ có nhiều khó khăn, có những kẽ hở cho hành vi tiêu cực của người có quyền áp giá. Vì vậy, nên áp dụng mức thuế nhà bằng số tuyệt đối, tức bao nhiêu đồng trên mỗi mét vuông nhà vượt hạn mức đối với từng loại nhà theo phân loại của cơ quan quản lý nhà nước. Đó là cách làm đơn giản, dễ kiểm soát, có thể ngăn chặn những hành vi tiêu cực trong việc thực hiện luật thuế nhà, đất. (*) Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn quản lý và Đào tạo VFAM Việt Nam