Cần xem xét lại việc cưỡng chế và xây dựng công trình

Liệu có xây dựng trên đất đang tranh chấp?

Theo đơn gửi Báo Quân đội nhân dân của ông Lê Trí Minh có nội dung: Năm 2007, gia đình ông nhận chuyển nhượng của bà Trương Thị Hiền (ngụ tại khu phố 4, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc) lô đất với diện tích 3.000m2 và quản lý sử dụng từ đó tới nay. Đây là phần đất nằm trong lô đất rộng 10.000m2 do gia đình bà Hiền khai khẩn (có xác nhận của Ban nhân dân ấp Ông Lang vào các năm 2004 và 2006). Do một số người thường xuyên vứt rác vào khu đất này nên ông Minh tiến hành rào đất bằng dây kẽm gai và trụ xi măng cao khoảng 1m để giữ đất. Sáng 21-7-2019, ông Trần Văn Việt, lúc đó là Chủ tịch UBND xã Cửa Dương, điều động lực lượng đến phá 220m rào kẽm gai, 40 trụ bê tông, một căn nhà tạm, chặt 3 cây xoài và 5 cây dừa lớn. Việc cưỡng chế trên gây thiệt hại cho gia đình ông Minh khoảng 120 triệu đồng. Do đó, ông Minh đã gửi đơn khiếu nại về việc này. Ngày 25-7-2019, ông Trần Văn Việt, Chủ tịch UBND xã Cửa Dương ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 272/QĐ-XPVPHC với nội dung: "Ngày 21-7-2019 phát hiện ông Lê Trí Minh đang thực hiện hành vi lấn chiếm đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất do Nhà nước quản lý với diện tích 3.469m2 , vị trí đất tại tổ 4, ấp Ông Lang. Hình thức xử phạt buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm, xử phạt hành chính 2 triệu đồng”.

Theo ông Lê Trí Minh, tại buổi cưỡng chế, mặc dù đại diện UBND xã Cửa Dương khẳng định đây là đất công, nhưng không đưa ra cơ sở pháp lý thể hiện đất là tài sản thuộc diện Nhà nước. Ngày 31-11-2019, UBND xã giao phần đất nói trên cho Ban quản lý đầu tư xây dựng huyện Phú Quốc tiến hành xây dựng nhà hiệu bộ Trường Tiểu học Cửa Dương 1. Ông Minh đề nghị các cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật; dừng ngay việc xây dựng công trình trái phép trên đất của gia đình ông; đồng thời bồi thường thiệt hại tài sản cho gia đình. Theo tài liệu mà phóng viên có được, ngày 18-6-2006, bà Trương Thị Hiền đã làm đơn xác nhận nguồn gốc đất với lô đất có diện tích 10.000m2 do gia đình bà khai khẩn từ năm 2002, trên mảnh đất có trồng hoa màu, đang canh tác ổn định, không có tranh chấp. Ngày 3-7-2006, Ban nhân dân ấp Ông Lang xác nhận việc này đúng sự thật. Ngày 27-12-2007, bà Trương Thị Hiền làm giấy sang nhượng diện tích đất (3.000m2 ở tổ 4, ấp Ông Lang) cho bà Nguyễn Hữu Quỳnh Tiên (vợ ông Lê Trí Minh). Giá trị chuyển nhượng là 1,2 tỷ đồng và ông Nguyễn Văn Toàn ở khu phố 5, thị trấn Dương Đông làm chứng.

Quyết định số 170/QĐ-UBND, phê duyệt Báo cáo kinh tế-kỹ thuật công trình XDM nhà hiệu bộ Trường Tiểu học Cửa Dương 1.

Ngày 9-1-2019, ông Huỳnh Quang Hưng, Phó chủ tịch UBND huyện Phú Quốc ký Quyết định số 170/QĐ-UBND, phê duyệt Báo cáo kinh tế-kỹ thuật công trình XDM nhà hiệu bộ Trường Tiểu học Cửa Dương 1. Nội dung Quyết định số 170/QĐ-UBND nêu rõ: Công trình được xây dựng gồm 6 phòng xây mới với diện tích xây dựng là 343,28m2. Tổng mức đầu tư hơn 4,59 tỷ đồng được lấy từ ngân sách tỉnh Kiên Giang. Tuy nhiên, khó hiểu là Quyết định của UBND huyện Phú Quốc chỉ nêu địa điểm xây dựng công trình là: “Xã Cửa Dương, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang”, mà không ghi rõ vị trí cụ thể sẽ xây dựng. Ông Lê Trí Minh cho rằng, việc xây dựng nhà hiệu bộ Trường Tiểu học Cửa Dương 1 đang thực hiện trên phần đất thuộc quyền sở hữu của gia đình mình. Đây là phần đất mà gia đình ông và UBND xã Cửa Dương đang có tranh chấp chưa có kết luận của cơ quan chức năng có thẩm quyền, nên việc chính quyền huyện Phú Quốc tiến hành xây dựng là vi phạm pháp luật.

UBND xã Cửa Dương có tiền lệ sai sót

Trước đó, ngày 8-12-2015, UBND xã Cửa Dương ban hành Quyết định số 225/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Trương Thị Hiền với nội dung: Vào ngày 5-4-2014, phát hiện bà Hiền đang thực hiện hành vi chiếm 4.349m2 đất. Đến ngày 24-8-2015, bà Hiền tiếp tục chiếm 6.497m2 đất. Không đồng ý với các quyết định này, bà Hiền đã khởi kiện ra Tòa án nhân dân (TAND) huyện Phú Quốc. Tại Bản án sơ thẩm số 11/2016/HC-ST ngày 31-5-2016 của TAND huyện Phú Quốc đã tuyên hủy các quyết định về xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Trương Thị Hiền do UBND xã Cửa Dương ban hành. Cụ thể, TAND huyện Phú Quốc nhận định: “UBND xã Cửa Dương cho rằng, đất Nhà nước quản lý, nhưng không có thủ tục hành chính thể hiện việc quản lý diện tích đất nằm ở thửa nào và địa phương thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng quỹ đất này ra sao theo quy định tại Điều 49 Luật Đất đai 2013 và hướng dẫn tại Điều 11 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ. Đồng thời, UBND xã Cửa Dương không chứng minh được diện tích 6.497,88m2 là đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích theo quy định tại Điều 132 Luật Đất đai 2013”. Sau đó, đại diện UBND xã Cửa Dương có kháng cáo. Ngày 27-9-2016, TAND tỉnh Kiên Giang đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Tại Bản án số 23/2016/HCPT, TAND tỉnh Kiên Giang quyết định: Bác toàn bộ nội dung kháng cáo của đại diện UBND xã Cửa Dương; giữ nguyên các quyết định của bản án hành chính sơ thẩm.

Việc cưỡng chế và xây dựng công trình nêu trên đúng sai thế nào rất cần các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, xác minh làm rõ. Trên cơ sở đó có những kết luận cụ thể, bảo đảm quyền lợi chính đáng của các bên liên quan.

Bài và ảnh: ĐĂNG KHOA