Căng thẳng Nga - Mỹ kéo ra biển

Tàu khu trục USS McCampbell của Mỹ - Ảnh: Hải quân Mỹ

Đài CNN hôm qua dẫn lời người phát ngôn Hải quân Mỹ Rachel McMarr cho biết tàu khu trục USS McCampbell của nước này đã đi vào vùng lân cận vịnh Peter Đại đế trên biển Nhật Bản nhằm “thách thức tuyên bố chủ quyền quá đáng của Nga, duy trì các quyền tự do và sử dụng hợp pháp mà Mỹ và các nước khác được hưởng”. Theo thông cáo, tàu USS McCampbell mang tên lửa dẫn đường ngày 5.12 đã tiến gần vịnh Peter Đại đế, nơi đặt tổng hành dinh Hạm đội Thái Bình Dương của Nga. Một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay đây là lần đầu tiên nước này tiến hành hoạt động duy trì tự do hàng hải ở khu vực trên kể từ năm 1987.

Nga chưa có phản ứng chính thức nào, trong khi Đài RT cho rằng sự hiện diện của tàu chiến Mỹ tại đây chẳng khác nào việc chiến hạm Nga hoạt động ở ngoài khơi San Diego, California hoặc Trân Châu Cảng ở Hawaii. Liên Xô tuyên bố chủ quyền đối với vịnh Peter Đại đế ở vùng viễn đông từ lâu nhưng Mỹ hiện không công nhận với lập luận rằng vịnh này nằm ngoài khu vực 12 hải lý tính từ đường cơ sở theo Công ước LHQ về luật Biển năm 1982 (UNCLOS).

Cũng trong hôm qua, ba quan chức Mỹ không nêu tên cho biết nước này bắt đầu triển khai các bước chuẩn bị cần thiết để đưa tàu chiến đến biển Đen. Theo đó, quân đội Mỹ đã đề nghị Bộ Ngoại giao thông báo cho phía Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch. Quy trình này là bắt buộc vì theo Công ước Montreux năm 1936, tàu hải quân của các quốc gia không có chủ quyền ven biển Đen đều phải thông báo trước 15 ngày với Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch đi qua các eo biển Bosphorus và Dardanelles, khu vực kết nối biển Đen và Địa Trung Hải. Thông tin về kế hoạch của Mỹ được đưa ra chỉ một ngày sau khi Ngoại trưởng Ukraine Pavlo Klimkin kêu gọi NATO có hành động đáp trả toàn diện đối với việc Nga bắt ba tàu hải quân nước này, đồng thời khẳng định có ít nhất một thành viên NATO luôn sẵn sàng hiện diện tại biển Đen để hỗ trợ Kiev. Quân đội Mỹ hôm qua thông báo sẽ tiến hành các chuyến bay “bất thường” qua Ukraine theo Hiệp ước bầu trời mở nhằm thể hiện cam kết bảo vệ Ukraine và các đối tác khác.

Căng thẳng sau vụ đụng độ giữa hải quân Nga và Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Hôm qua, Bộ Quốc phòng Nga thông báo quân đội nước này đang tiến hành tập trận và phóng tên lửa đất đối không tại khu vực biển Đen. Theo Reuters, 2 tàu ngầm điện - diesel lớp Kilo 636.3 là Rostov-on-Don và Stary Oskol diễn tập tình huống được điều động khẩn cấp để tìm kiếm, tiêu diệt mục tiêu dưới biển và trên bờ bằng tên lửa. Bộ Quốc phòng Nga cho hay thủy thủ tàu ngầm từ Hạm đội biển Đen đồng thời tham gia huấn luyện lặn sâu và diễn tập trồi lên mặt nước khẩn cấp. Bên cạnh đó, quân đội Nga cũng triển khai hệ thống tên lửa đất đối không tầm trung Pantsir ở phía đông Crimea diễn tập bắn hạ các mục tiêu, theo Interfax. Bộ Quốc phòng Nga không nêu rõ thời gian tập trận, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ đã cảnh báo tàu thuyền cẩn trọng khi di chuyển trong khu vực biển Đen từ ngày 3 - 9.12.

Phúc Duy