Căng thẳng quanh chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi

Những đồn đoán về việc liệu bà Pelosi có thăm Đài Loan hay không cuối cùng đã có lời giải, với hình ảnh chủ tịch Hạ viện Mỹ bước xuống từ chuyên cơ với mã hiệu SPAR19. Trong suốt hành trình 7 giờ, chuyến bay thu hút hàng trăm nghìn người theo dõi và đã khiến website theo dõi hàng không FlightRadar24 sập vì quá tải.

Có mặt tại Đài Bắc vào ngày 2/8, bà Pelosi đã trở thành quan chức cấp cao nhất ở Mỹ từng đến Đài Loan sau 25 năm, kể từ chuyến thăm của người tiền nhiệm Newt Gingrich năm 1997.

Dù là năm 1997 hay hiện nay, chuyến thăm của các quan chức Mỹ đến Đài Loan chưa bao giờ dễ dàng vì luôn vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ Trung Quốc. Bản thân bà Pelosi không nhắc về hòn đảo này trong thông báo chính thức về chuyến công du châu Á.

Phía Đài Loan cho hay nhà lãnh đạo Thái Anh Văn sẽ tiếp Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi vào sáng 3/8 và sau đó ăn trưa cùng nhau, trước khi chủ tịch Hạ viện Mỹ rời hòn đảo để đến Hàn Quốc.

Mỹ - Trung chạy đua hoạt động quân sự

Vùng biển quanh đảo Đài Loan đã cảm nhận sức nóng những ngày đầu tháng 8 với sự hiện diện quân sự của Mỹ và Trung Quốc.

Trung Quốc đã điều một số chiến đấu cơ của nước này đã áp sát đường trung tuyến chia đôi eo biển Đài Loan vào sáng 2/8 rồi quay trở lại, một nguồn tin nói với Reuters. Một số tàu chiến Trung Quốc cũng tiến gần vùng đệm không chính thức kể từ ngày 1/8 và nán lại ở đó.

Ngày 2/8, Reuters dẫn lời một quan chức Hải quân Mỹ cho biết nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan đang ở biển Philippines, nằm về phía đông Đài Loan và phía nam Nhật Bản.

Bà Nancy Pelosi (áo hồng) cùng phái đoàn Mỹ tại sân bay Tùng Sơn, Đài Bắc hôm 2/8. Ảnh: AFP.

Trong nhóm tàu này ngoài tàu sân bay USS Ronald Reagan còn có khu trục hạm USS Higgins và tuần dương hạm trang bị tên lửa dẫn đường USS Antietam. Bên cạnh đó, tàu đổ bộ tấn công USS Tripoli cũng có mặt trong khu vực.

Hai tàu sân bay Liêu Ninh và Sơn Đông của Trung Quốc cũng đã rời khỏi cảng và có nhiều khả năng đến eo biển Đài Loan, khiến hiện diện quân sự của các bên ở quanh hòn đảo này thêm dày đặc.

Theo South China Morning Post, quân đội từ cả Trung Quốc, Mỹ, Đài Loan đều được đặt trong trạng thái cảnh báo cao và sẵn sàng ứng phó với những mối đe dọa.

Ngoài ra, mối đe dọa còn đến từ việc sân bay tiếp đón bà Pelosi bị dọa. Cơ quan hàng không Đài Loan ngày 2/8 cho biết trước khi bà Pelosi thăm hòn đảo, họ đã nhận được email đe dọa đánh bom hai sân bay Đào Viên và Tùng Sơn. Văn phòng thông tin tại sân bay Tùng Sơn - nơi máy bay chở bà Pelosi hạ cánh - nhận được hai cuộc gọi cảnh báo lúc 15h50 và 17h18 cùng ngày.

Trung Quốc "phản đối mạnh mẽ"

Ngay sau khi bà Pelosi có mặt tại Đài Loan, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên án chuyến thăm này, nói rằng điều này “làm suy yếu nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, phá hoại nghiêm trọng nền tảng chính trị của quan hệ Trung - Mỹ”.

Quân đội Trung Quốc lập tức thông báo sẽ tập trận bắn đạn thật tại 6 vùng biển và bầu trời xung quanh đảo Đài Loan vào các ngày 4-7/8. Trước đó, Cục Hải sự nước này cũng đã thông báo về đợt tập trận vào ngày 2-6/8.

Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho hay đã nắm được đầy đủ các hoạt động gần hòn đảo và sẽ điều động lực lượng một cách thích hợp để phản ứng lại "các mối đe dọa".

Ôtô chở bà Pelosi đến khách sạn tại Đài Bắc, nơi bà sẽ ở lại qua đêm. Ảnh: AFP.

Trong khi đó, AFP dẫn các nguồn tin từ Đài Bắc cho hay hơn 20 máy bay của quân đội Trung Quốc đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) Đài Loan trong ngày bà Pelosi thăm hòn đảo.

Ngay khi đặt chân đến Đài Loan, bà Pelosi đã ra tuyên bố về chuyến thăm này.

“Cuộc thảo luận của chúng tôi với lãnh đạo Đài Loan sẽ tập trung vào việc tái khẳng định sự ủng hộ của chúng tôi đối với đối tác và thúc đẩy lợi ích chung, bao gồm hướng đến một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, theo tuyên bố.

Bà Pelosi nhấn mạnh chuyến thăm này hoàn toàn không trái với chính sách lâu dài của Mỹ. Washington nhiều lần khẳng định tôn trọng nguyên tắc Một Trung Quốc, và chuyến thăm của chủ tịch Hạ viện không ảnh hưởng tới điều đó.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ tuyên bố sự đoàn kết của Mỹ với người Đài Loan hiện nay quan trọng hơn bao giờ hết, đồng thời nhấn mạnh rằng Mỹ tiếp tục phản đối những nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng.

Video chuyên cơ chở bà Pelosi hạ cánh ở Đài Bắc Video từ livestream của Cơ quan ngoại giao Đài Loan ghi lại khoảnh khắc máy bay chở Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đáp xuống sân bay Tùng Sơn, thuộc thành phố Đài Bắc đêm 2/8.

Trần Hoàng