Căng thẳng với Mỹ, Trung Quốc rót vốn mạnh vào Brazil

Người nông dân trên một cánh đồng đậu tương ở Brazil vào năm 2014 - Ảnh: Reuters/SCMP.

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), trước năm 2010, việc Trung Quốc đầu tư vào Brazil chủ yếu nhằm đảm bảo nguồn cung thực phẩm và năng lượng cho quốc gia đông dân nhất thế giới. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, vốn Trung Quốc vào Brazil đã mở rộng sang các ngành viễn thông, ôtô, năng lượng tái chế và dịch vụ tài chính.

Cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ khiến Trung Quốc càng có thêm lý do để xích lại gần hơn với Brazil và các đối tác khác trong nhóm 5 nền kinh tế mới nổi lớn nhất thế giới gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - thường gọi là nhóm BRICS.

Đầu tư có thể sẽ là một chủ đề quan trọng tại cuộc họp thượng đỉnh của khối này dự kiến khai mạc vào ngày thứ Tư tuần này tại Johannesburg, Nam Phi.

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất của Brazil. Từ năm 2003 đến tháng 6 năm nay, các công ty Trung Quốc đã đầu tư khoảng 54 tỷ USD vào khoảng 100 dự án ở Brazil - theo số liệu từ Bộ Kế hoạch Brazil. Riêng trong năm 2017, Trung Quốc rót 11 tỷ USD vào Brazil.

Đây thực sự là một tin tốt cho Brazil, bởi nền kinh tế nặng nợ và lớn nhất Mỹ Latin này đang trong quá trình hồi phục từ đợt suy thoái tồi tệ nhất lịch sử kéo dài từ 2015-2016.

Từ năm 2005-2017, Brazil là đích đến của 55% tổng vốn đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ Latin, theo số liệu của Liên hiệp quốc.

Các lĩnh vực mà Trung Quốc rót vốn ở Brazil ngày càng đa dạng. Một trong những ví dụ điển hình nhất của sự đa dạng hóa này là vụ thương vụ được công bố hồi tháng 1 năm nay của ứng dụng chia sẻ xe Trung Quốc Didi Chuxing chi 297 triệu USD để mua lại ứng dụng taxi 99 của Brazil.

Tiếp đó, vào tháng 3, Tổng công ty Xây dựng liên lạc Trung Quốc (CCCC) khởi công một dự án cảng ở Sao Luis ở phía Đông Bắc của Brazil, với 70% vốn được cấp bởi Ngân hàng Công Thương Trung Quốc (ICBC).

Bất chấp những thách thức kinh tế, Brazil vẫn đang hưởng thặng dư thương mại với Trung Quốc. Năm 2017, thặng dư thương mại của Brazil với Trung Quốc đạt lỷ lục 20 tỷ USD.

Xuất khẩu của Brazil sang Trung Quốc, từ chỗ chỉ chiếm 2% tổng giá trị xuất khẩu của nước này vào năm 2000, đã tăng lên mức gần 26% trong quý 1 năm nay. Nguyên vật liệu cơ bản như sắt và đậu tương chiếm 86% xuất khẩu của Brazil sang Trung Quốc.

Một số chuyên gia cho rằng Brazil cần có một chiến lược rộng lớn hơn để hưởng lợi từ dòng vốn Trung Quốc.

"Các nước Mỹ Latin, bao gồm Brazil, có một thái độ thụ động với Trung Quốc", ông Luiz Augusto de Castro Neves, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Trung Quốc-Brazil, nhận xét. "Trung Quốc biết đích xác họ muốn gì từ chúng tôi, nhưng liệu chúng tôi có biết chắc mình muốn gì từ họ, ngoài việc bán được nhiều hàng hóa hơn".

Diệp Vũ