Câu chuyện về 10 cổ vật và 10 năm hồi hương

Mặc dù xét về giá trị và qui mô, bộ sưu tập này không được đánh giá là lớn, tuy nhiên, việc Hoa Kỳ trao trả cổ vật cho Việt Nam lại có ý nghĩa rất lớn, mở ra những khía cạnh mới trong nỗ lực hồi hương cổ vật.

Đây là 10 hiện vật có niên đại từ hậu kỳ đá mới tới thế kỷ 17-18, vừa được Đại sứ quán Hoa Kỳ trao tặng lại cho Bảo tàng lịch sử Quốc gia Việt Nam, để làm đầy thêm bộ sưu tập những hiện vật quí mà Bảo tàng lịch sử Quốc gia đang lưu giữ. Có lẽ những chuyên gia, khách mời xuất hiện trong Bộ sưu tập này không chỉ bởi hình dáng, giá trị của các hiện vật, mà bởi đây là lần đầu tiên, Việt Nam tiếp nhận một bộ sưu tập cổ vật là tang vật của một vụ án buôn bán đồ cổ mang qui mô quốc tế.

Quay lại thời điểm năm 2013, Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã phát hiện và thu giữ của một công dân Mỹ một bộ sưu tập lớn gồm hơn 7.000 hiện vật, cổ vật văn hóa bị lưu giữ trái phép. Sau khi tiến hành phân loại, lưu trữ và phối hợp thẩm định với các chuyên gia để xác định nguồn gốc của số hiện vật, cổ vật nói trên, FBI xác định được có một số hiện vật có nguồn gốc Việt Nam chưa rõ chính xác niên đại và muốn trao trả lại cho Nhà nước Việt Nam. Và sau gần 10 năm tiến hành các thủ tục điều tra, xử lý tội phạm cũng như thẩm định niên đại, giá trị của hiện vật, tháng 8/2022, Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ đã chính thức tiếp nhận bộ sưu tập hiện vật và để ngày hôm nay, các hiện vật quí có thể trở lại nơi mình được sinh ra.

Kể từ thời điểm vụ buôn bán 10 hiện vật này bị phát hiện vào năm 2013, sau gần 10 năm cổ vật đã trở lại Việt Nam. Một chặng đường không hề ngắn nhưng đã cho thấy nỗ lực của cả phía Hoa Kỳ cũng như Việt Nam trong công tác bảo vệ di sản chung của nhân loại. Cuộc trở về này nếu nói là bất ngờ thì cũng không sai, nhưng sự bất ngờ này cũng đã cho chúng ta một tín hiệu tốt, Việt Nam còn rất nhiều cơ hội hồi hương cổ vật, chỉ cần chúng ta luôn trong tâm thế chuẩn bị sẵn sàng và biết nắm bắt cơ hội.

Mời quý vị và các bạn đón xem chương trình!

Thực hiện : Anh Thư Đức Minh