Cây cầu nối công nhân lao động đến với Ðảng (Kỳ 1)

Ðại diện Báo Ðồng Nai phối hợp LÐLÐ tỉnh Ðồng Nai phát báo tuyên truyền tận tay công nhân tại khu nhà trọ ở huyện Vĩnh Cửu. Ảnh: THIÊN VƯƠNG

Tiếp theo đó, Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành T.Ư khóa XI về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH-HÐH) đất nước, một lần nữa chỉ đạo tổ chức công đoàn tăng cường và phát triển đảng viên tại các DN tư nhân, DN có vốn đầu tư nước ngoài, làm nòng cốt xây dựng tổ chức cơ sở đảng.

Bài 1: Hành trình khát vọng, thử thách cam go

Ở hầu hết các DN FDI, việc công đoàn tiếp cận, vận động công nhân lao động (CNLÐ) phấn đấu, rèn luyện, giới thiệu họ đứng vào hàng ngũ của Ðảng và vận động DN tạo điều kiện cho người lao động (NLÐ) kết nạp Ðảng, thành lập tổ chức cơ sở đảng đều gặp khó khăn như nhau. Dẫu biết trên con đường gánh vác trọng trách vinh quang là khó khăn, gian nan nhưng khi Ðảng đã giao trọng trách, tổ chức công đoàn bằng những nỗ lực của mình, bước đầu đạt những kết quả đáng ghi nhận.

Muôn vàn những rào cản

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 20-NQ/TW về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh CNH-HÐH đất nước (2008 - 2018), đa số DN khu vực nhà nước đều có tổ chức cơ sở đảng, công đoàn cơ sở, chi đoàn thanh niên. Nhưng tại DN khu vực ngoài nhà nước và DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), trừ một số đang thí điểm thành lập, còn lại hầu hết chưa có chi bộ Ðảng, đoàn thanh niên. Theo số liệu tổng hợp thực trạng tổ chức đảng, đoàn thể nhân dân trong các DN, tính đến ngày 21-6-2015, số đảng viên công nhân trong DN rất ít. Tại các DN nhà nước, công nhân là đảng viên chiếm 5,9%, DN cổ phần vốn nhà nước 2,53%, DN tư nhân 1,01%, DN FDI chỉ là 0,25%. Tỷ lệ công nhân mong muốn trở thành đảng viên giảm. Tại báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết đã chỉ ra một số nguyên nhân: công tác tư tưởng, chính trị trong giai cấp công nhân triển khai chưa đúng mức. Vai trò tổ chức đảng và các đoàn thể trong DN chưa đáp ứng được sự phát triển nhanh chóng về số lượng, cơ cấu của giai cấp công nhân. Bên cạnh đó, việc quan tâm đào tạo cán bộ Ðảng, chính quyền và các đoàn thể nhân dân xuất thân từ công nhân còn hạn chế, chưa có chính sách cụ thể nhằm phát hiện, bồi dưỡng, đào tạo những công nhân ưu tú trở thành cán bộ Ðảng, đoàn thể, cán bộ quản lý các cấp.

Mặt khác, một bộ phận CNLÐ chưa giác ngộ về chính trị hoặc chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt làm thế nào để ổn định việc làm, thu nhập. Tư tưởng chỉ có công chức, viên chức nhà nước mới có nhu cầu vào Ðảng để "tiến thân", còn CNLÐ là người làm thuê, lo sợ tham gia sinh hoạt Ðảng sẽ bị mất việc nên không thiết tha phấn đấu.

Nguyên Viện trưởng Viện Công nhân - công đoàn (Tổng LÐLÐ Việt Nam) Vũ Quang Thọ cho biết: "Có tới 50,5% CNLÐ tại các DN ngoài nhà nước khi được khảo sát được hỏi trả lời, đôi khi có mong muốn được đứng vào hàng ngũ của Ðảng, nhưng sợ mất việc. Cực đoan hơn, một số công nhân vốn là đảng viên, nhưng để DN FDI nhận mình vào làm việc, đã giấu thẻ đảng, tự mình nghỉ sinh hoạt Ðảng để "tự bảo vệ" việc làm của mình". Cán bộ công đoàn khi tìm đến CNLÐ vận động, phát hiện nguồn để giới thiệu bồi dưỡng, thường được nhận câu hỏi của CNLÐ: Công nhân vào Ðảng được quyền lợi gì? Một số trường hợp khác lo lắng bởi thu nhập vốn chưa đủ trang trải cuộc sống, khi vào Ðảng lại mất thêm khoản tiền đóng đảng phí, phải hy sinh ngày nghỉ ít ỏi để tham gia các lớp tìm hiểu, cảm tình Ðảng. Khi được kết nạp, lại tiếp tục đi học lớp đảng viên mới, học nghị quyết, Bí thư Chi bộ Công ty TNHH Pousung Việt Nam (Ðồng Nai) Lê Nhật Trường thẳng thắn chia sẻ. Còn kỹ sư Huỳnh Thanh Tùng, nhân viên Bộ phận tự động hóa Công ty Nidec Sevro (Khu công nghệ cao, phường Tân Phú, quận 9, TP Hồ Chí Minh) tâm sự: Ðiều khó khăn nhất trong quá trình phấn đấu đứng trong hàng ngũ của Ðảng đó chính là vượt qua chính mình, tâm lý mình chỉ là người làm thuê. Khi vào Ðảng luôn không ngừng phấn đấu hoàn thiện bản thân. Vì là đảng viên luôn phải gương mẫu, khi tham gia bất kỳ kế hoạch hay chương trình gì do công ty, công đoàn phát động, đảng viên công nhân phải phấn đấu đạt kết quả cao nhất, không được bỏ cuộc. Ðiều này cũng tốn khá nhiều thời gian, công sức.

Chủ tịch Công đoàn Khu kinh tế Hải Phòng, Phạm Thị Hằng cho biết: "Ở hầu hết các DN FDI, việc công đoàn tiếp cận, vận động CNLÐ phấn đấu, rèn luyện, giới thiệu họ đứng vào hàng ngũ của Ðảng và vận động DN tạo điều kiện cho NLÐ kết nạp Ðảng, thành lập tổ chức cơ sở đảng đều gặp khó khăn như nhau. DN ngoài nhà nước thì lo ngại việc thành lập tổ chức chính trị - xã hội trong DN sẽ gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, ảnh hưởng đến định mức lao động, sản lượng, doanh thu, thậm chí còn có thể phức tạp thêm các biện pháp về quản lý NLÐ. Do vậy, DN tìm cách "né" hoặc tìm cách hạn chế hoạt động. Nhiều trường hợp, khi công đoàn tiếp cận chủ DN, luôn được nhận câu trả lời: Chúng tôi thuê CNLÐ để làm việc, tạo sản phẩm, bảo đảm chất lượng, bán được trên thị trường chứ không cần họ phấn đấu. Do vậy, nhiều DN "thẳng thừng" từ chối hoặc không ủng hộ việc thành lập chi bộ trong DN. Bên cạnh đó, có một nguyên nhân sâu xa mà nhiều chủ DN không nói ra, đó là họ lo ngại CNLÐ càng hiểu biết chủ trương, chính sách của Ðảng, pháp luật của Nhà nước, DN càng gặp khó trong công tác điều hành sản xuất, kinh doanh.

Hiện, Khu kinh tế Hải Phòng quản lý 200 DN, với khoảng 130 nghìn CNLÐ. Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng về "xây dựng, củng cố và phát triển tổ chức đảng, đoàn thể trong các loại hình DN ngoài nhà nước, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập", đến nay, có 30 DN có tổ chức Ðảng, nhưng chỉ có năm DN ủng hộ việc thành lập chi bộ đảng, tạo điều kiện cho chi bộ, CNLÐ sinh hoạt chi bộ tại DN. Có thể nói, hành trình phát triển Ðảng trong CNLÐ tại khu vực DN ngoài nhà nước rất gian nan, vất vả".

Vấn đề chính thức hình thành các cơ sở đảng tại DN cũng được xem là một thách thức trên con đường trở thành đảng viên của CNLÐ. Nhiều DN cho biết, họ không biết, giới thiệu những CNLÐ ưu tú, có mong muốn phấn đấu vào Ðảng cho ai để xem xét, kết nạp, ai là người rèn luyện, hướng dẫn các thủ tục kết nạp Ðảng? Ai là người theo dõi, đánh giá, ghi nhận những nỗ lực, cố gắng? Công tác này càng khó khăn với các DN FDI phần lớn chưa có chi bộ đảng. Nhiều DN hiện có tổ chức đảng và công đoàn cơ sở nhưng không nhận được sự quan tâm thường xuyên sâu sát của lãnh đạo, đảng ủy cấp trên về công tác phát triển Ðảng.

Những thành công bước đầu

Vẫn biết việc gánh vác trọng trách vinh quang là khó khăn, gian nan nhưng Ðảng đã giao trọng trách, công đoàn không thể không thực hiện. Ðồng chí Phạm Hữu Vũ, Bí thư Chi bộ, Chủ tịch công đoàn Công ty CP Gạch men TASA (Phú Thọ) chia sẻ: Trong quá trình đi vận động, thuyết phục, cán bộ công đoàn cần phải làm cho NLÐ hiểu phấn đấu vào Ðảng là phấn đấu cho lý tưởng cao cả, để được đóng góp, cống hiến nhiều hơn cho tập thể chứ không phải là động cơ, là mưu cầu cá nhân. Bên cạnh đó, cần thuyết phục chủ DN hiểu rằng, quá trình phát triển đảng viên trong đội ngũ CNLÐ cũng chính là xây dựng những nhân tố điển hình, tích cực làm nòng cốt, xây dựng tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm trong CNLÐ, khơi dậy tính tiền phong, gương mẫu của lực lượng lao động trẻ, lao động sáng tạo, góp phần cho sự phát triển bền vững cho DN… Trong chín tháng đầu năm 2019, Ban Chấp hành công đoàn Công ty cổ phần Gạch men TASA đã giới thiệu năm quần chúng ưu tú để kết nạp Ðảng, đã được Ðảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh Phú Thọ ra quyết định kết nạp.

Công ty TNHH Changshin Việt Nam, 100% vốn đầu tư Hàn Quốc (Ðồng Nai), chuyên sản xuất giày xuất khẩu, hơn 33 nghìn lao động. Từ ba đảng viên lúc mới thành lập chi bộ năm 2001, đến nay, Ðảng bộ công ty có hơn 200 đảng viên với bốn chi bộ trực thuộc, trong đó có 40% số đảng viên là công nhân. Bí thư Ðảng ủy Huỳnh Văn Hải cho biết, các đảng viên trong đảng bộ đã phát huy được tính tiền phong, gương mẫu trong lao động sản xuất, tích cực đề xuất sáng kiến cải tiến cải thiện môi trường làm việc, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Từ khi có tổ chức đảng, việc thực hiện hiệu quả công tác vận động, tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ. Khi có những sự cố xảy ra, công nhân của công ty không bị kẻ xấu lôi kéo, yên tâm lao động sản xuất. Cũng từ các hình thức tuyên truyền, giáo dục sâu sát của tổ chức đảng, đoàn thể, anh chị em công nhân tránh được các tệ nạn xã hội".

Tổng Giám đốc Công ty Changshin Việt Nam, Bang Jin Woo đánh giá: Tổ chức đảng và đoàn thể đã có những đóng góp quan trọng vào việc xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và phát triển trong DN. Chúng tôi mong muốn Ðảng bộ tiếp tục đồng hành với DN trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; động viên CNLÐ thi đua sản xuất, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển mà DN hướng tới.

Tương tự, Công ty cổ phần Taekwang Vina (Khu công nghiệp Biên Hòa 2), DN có 100% vốn đầu tư nước ngoài, có số lượng công nhân đông nhất Ðồng Nai, với hơn 38 nghìn người. Từ chi bộ có chín đảng viên năm 2002, đến nay phát triển thành đảng bộ với 72 đảng viên. Chủ tịch Công đoàn công ty Ðinh Sỹ Phúc cho biết, để có nhiều phúc lợi dành cho CNLÐ, vai trò, tiếng nói của Ðảng bộ, công đoàn trong công ty phải được khẳng định, tạo được niềm tin, uy tín với chủ DN. Từ đó, Ðảng bộ, công đoàn được DN ủng hộ đó là điều ít DN tại Ðồng Nai làm được, như: xây dựng trường mẫu giáo với kinh phí hàng chục tỷ đồng dành riêng cho con CNLÐ, phòng khám đa khoa phục vụ công nhân, bữa ăn sáng chỉ 2.000 đồng, siêu thị giá rẻ...

Thực tiễn hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như tham gia các hoạt động xã hội trong và ngoài DN, nhiều đảng viên là công nhân trong các DN đã phát huy được tính tiền phong, gương mẫu, góp phần tích cực vào sự phát triển ổn định của DN, trở thành lực lượng nòng cốt trong xây dựng tổ chức đảng. Ðảng viên công nhân Nguyễn Thị Nghĩa (Công ty TNHH Pouchen Việt Nam) vinh dự đứng trong hàng ngũ của Ðảng năm 2011 nhớ lại: "Tôi bắt đầu làm việc tại công ty năm 1998, trước đó chưa từng nghĩ có ngày trở thành đảng viên, một phần chỉ lo làm công ăn lương. Sau quá trình được công đoàn rèn luyện, bồi dưỡng, giới thiệu, rồi vinh dự đứng vào hàng ngũ Ðảng, tôi thật sự tự hào vì chặng đường mình đã phấn đấu, trưởng thành".

Năm 2019 cũng là năm thứ sáu liên tiếp chị Nghĩa là đảng viên tiêu biểu xuất sắc. Chị trực tiếp vận động, giới thiệu và bồi dưỡng 16 quần chúng ưu tú để kết nạp Ðảng. Bản thân là công nhân sản xuất trực tiếp, chị Nghĩa nhận thấy, nhiều công nhân trong DN nhận thức chính trị, kiến thức pháp luật còn hạn chế. Do đó, chị đề xuất đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đa dạng các hình thức phù hợp với công nhân, như: phổ biến các thông tin thời sự, chính trị, xã hội, pháp luật lao động trong các giờ ăn trưa, phát hành các tờ gấp nhỏ gọn để công nhân tiện theo dõi.

Còn đảng viên Huỳnh Thanh Tùng, kỹ sư phụ trách bộ phận bảo trì máy móc của Công ty TNHH Nidec Servo Việt Nam (100% vốn Nhật Bản), đóng tại Khu công nghệ cao, quận 9, TP Hồ Chí Minh, phấn đấu vào Ðảng bằng con đường sáng kiến, sáng tạo. Năm 2017, trước yêu cầu giảm bớt nhân công đứng máy, tăng năng suất lao động của Ban Giám đốc, Tùng bắt tay nghiên cứu, cho "ra lò" rô-bốt kiểm tra sản phẩm, thay thế cho hai CNLÐ, tiết kiệm 500 USD mỗi tháng cho DN. Năm 2018, kỹ sư Huỳnh Thanh Tùng được chi bộ công ty, Ban Chấp hành Công đoàn cùng đông đảo NLÐ ủng hộ và giới thiệu vào hàng ngũ Ðảng Cộng sản Việt Nam. Là đảng viên trẻ tuổi, Tùng quan niệm: "Suy nghĩ và tìm tòi sáng tạo không ngừng chính là thử thách mà đảng viên công nhân phải vượt qua. Nếu bản thân chỉ an phận và chấp nhận hoàn cảnh sẽ khó vươn lên. Vào Ðảng, chính là cơ hội giúp tôi vượt qua thử thách".

Gắn nhiệm vụ của đảng viên với phong trào thi đua lao động sản xuất tại đơn vị, Phó Chủ tịch Công đoàn, Bí thư Chi bộ Công ty TNHH Juki Việt Nam Nguyễn Thị Mỹ Linh (Khu chế xuất Tân Thuận - TP Hồ Chí Minh) không chỉ được NLÐ yêu mến mà còn được Ban Giám đốc công ty tín nhiệm cao. Năm 2015, chị cùng chi bộ công ty thành lập nhóm cải tiến chất lượng sản phẩm gồm sáu đảng viên. Ðề tài "Giảm sản phẩm lỗi" của nhóm được lãnh đạo trao giải thưởng xuất sắc. Bốn năm qua, sáng kiến của nhóm làm lợi hơn 20.000 USD cho công ty. Ngoài ra, đảng viên trong công ty đã đóng góp hơn 200 sáng kiến về cảnh báo tai nạn lao động của cá nhân. Ông Nakao Kenji, Tổng Giám đốc công ty nhận xét: Những đảng viên trong công ty đều là nhân viên ưu tú, tích cực và năng nổ trong công việc. Chúng tôi tin tưởng vào vai trò nòng cốt của chi bộ vì những đóng góp thiết thực góp phần hài hòa lợi ích giữa DN và NLÐ, bảo đảm sự ổn định và phát triển của công ty.

(Còn nữa)

Có tới 91,4% số CNLÐ được hỏi cho biết mong muốn được vào Ðảng, trong đó tại các DN cổ phần hóa, tỷ lệ CNLÐ mong muốn trở thành đảng viên chiếm 95,5%, tương tự ở FDI có 84,4%, ở DN cổ phần tư nhân là 83,7%. Nhìn chung, NLÐ càng có thâm niên làm việc cao thì càng có mong muốn vào Ðảng.

(Nguồn: Viện Công nhân - công đoàn - Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam)

THANH HÀ và VƯƠNG HIỀN