Chỉ 19% tỉnh, thành phố công khai tốt thông tin đất đai

Kết quả nghiên cứu cho thấy, chỉ 19%, tức có 12 trong 63 tỉnh thành phố thực hiện tốt nhất việc đăng tải thông tin kế hoạch sử dụng đất trên trang thông tin điện tử cấp huyện.

Đó là các tỉnh Bắc Kạn; Sơn La; Nam Định; Đà Nẵng; Phú Yên; Gia Lai; Tiền Giang; Trà Vinh; Đồng Tháp; Hậu Giang; Sóc Trăng; và Cà Mau. Trong đó, ba tỉnh Gia Lai, Tiền Giang, và Trà Vinh có tất cả các huyện thực hiện tốt việc công khai thông tin.

Cũng theo kết quả nghiên cứu, có 42,9% UBND tỉnh, thành phố đã đăng tải bảng giá đất cấp tỉnh giai đoạn 2020-2024, và 47,9% UBND cấp huyện trên toàn quốc đã đăng tải kế hoạch sử dụng đất cấp huyện năm 2021.

Tuy nhiên, việc đăng tải thông tin của các cơ quan nhà nước thiếu đồng bộ, các tài liệu đính kèm thông báo công khai kế hoạch sử dụng đất cấp huyện thường được đăng rải rác ở một số chuyên mục khác nhau trên các cổng/trang thông tin điện tử. Thực tế này khiến người dân gặp khó khăn trong tìm kiếm thông tin một cách đầy đủ.

Kết quả tìm kiếm cho thấy, chỉ có 17% cơ quan đăng tải đầy đủ kế hoạch sử dụng đất cấp huyện đáp ứng yêu cầu đăng tải cả bốn loại tài liệu, gồm i) thông báo công khai kế hoạch sử dụng đất, ii) quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, iii) báo cáo thuyết minh, và iv) bản đồ kế hoạch sử dụng đất hoặc đăng tải ba loại tài liệu quan trọng nhất ngoại trừ thông báo công khai kế hoạch sử dụng đất.

Trong số yêu cầu cung cấp thông tin gửi tới 561 văn phòng UBND cấp huyện, có tới 402 cơ quan không phản hồi, chiếm 71,7%.

Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh cần nhanh chóng triển khai thực thi các yêu cầu của Luật Tiếp cận thông tin 2016, góp phần tăng hiệu quả quản trị đất đai và giảm xung đột đất đai.

Theo bà Diana Torres, Trưởng phòng quản trị và thúc đẩy sự tham gia của người dân của UNDP, việc thiếu công khai thông tin về quy hoạch, kế hoạch sử dụng và thu hồi đất đai, kết hợp với định giá đất đai ở mức thấp và hành vi trục lợi của một bộ phận công chức địa chính có thể là những nguyên nhân dẫn tới mâu thuẫn đất đai ở Việt Nam, đặc biệt ở những khu vực ngoại vi các thành phố lớn.

Việc công khai thông tin đất đai sẽ giúp Nhà nước quản trị nguồn tài nguyên quan trọng này tốt hơn. Ảnh minh họa. Ảnh: Trung Dũng

Khi thông tin liên quan đến đất đai được chia sẻ công khai và người dân có cơ hội đóng góp ý kiến cho dự thảo kế hoạch sử dụng đất và bảng giá đất, nguy cơ tham nhũng và mâu thuẫn trong lĩnh vực đất đai sẽ giảm đi, niềm tin của người dân vào chính quyền địa phương sẽ được tăng lên.

Nhiều diễn giả, chuyên gia tại hội thảo cũng thống nhất rằng, việc công khai thông tin đất đai sẽ giúp Nhà nước quản trị nguồn tài nguyên quan trọng này tốt hơn, chính quyền địa phương tăng cơ hội thu hút nhà đầu tư, phát triển kinh tế địa phương, vùng và khu vực, tăng tính cạnh tranh địa phương.

Nghiên cứu được thực hiện đối với 63 tỉnh, thành phố và 704 quận, huyện, thị xã trên toàn quốc trong một năm, từ tháng 7.2021 đến tháng 6.2022.

Lê Quỳnh