Chỉ có tầm bắn trên 500km, tên lửa Nga vẫn khiến Mỹ hoảng sợ

tên lửa hành trình 9M729

Bà Andrea Kalan cho rằng, cuộc họp báo diễn ra hôm 23/1 của Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Nga “đã được điều khiển bởi Nga”. Cuộc họp báo này “cho phép Nga thay đổi mọi chi tiết kỹ thuật nhằm duy trì câu chuyện chính là tên lửa của họ tuân thủ hiệp ước”, nữ phát ngôn viên của Đại sứ quán Mỹ tại Nga cáo buộc.

Theo bà Andrea Kalan, "tất cả các nước NATO đều nhất trí với nhận định rằng tên lửa 9M729 không tuân thủ Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) và rằng Nga đang vi phạm nghĩa vụ được đưa ra trong hiệp ước này". Bà Kalan còn tức giận cáo buộc thêm rằng, cuộc họp báo mà Bộ Quốc phòng Nga phối hợp tổ chức với Bộ Ngoại giao Nga nhằm làm rõ về tên lửa 9M729 “chỉ là một nỗ lực khác nhằm che giấu hành vi vi phạm và giả vờ đó là sự minh bạch."

Nữ phát ngôn viên Kalan cho rằng, “không có điều gì mà Nga có thể làm, chỉ ra hoặc nói để làm thay đổi thực tế rằng họ đã thử nghiệm tên lửa hành trình 9M729 ở tầm bắn vượt quá 500km, vi phạm Hiệp ước INF."

"Mỹ đã gửi văn bản cho Nga để nói rõ việc nước này cần phải làm gì để quay trở lại tuân thủ hiệp ước INF. Ở giai đoạn này, chỉ có thể phá hủy một cách có kiểm chứng các tên lửa 9M729, bệ phóng và những thiết bị có liên quan mới có thể giải quyết được các mối quan ngại của Mỹ”, bà Kalan nhấn mạnh.

Tên lửa 9M729 là phiên bản mới hơn của tên lửa 9M728 – một loại tên lửa được trang bị cho hệ thống Iskander-M. 9M728 được phát triển bởi Cục Thiết kế Novator ở Yekaterinburg. Tên lửa 9M729 mang đầu đạn có sức công phá lớn hơn và một hệ thống điều khiển giúp nó đạt độ chính xác cao hơn. Hầu hết các bộ phận trong tên lửa 9M728 đều giống hệt phiên bản cũ 9M729.

Tên lửa 9M729 gây lo ngại rất lớn cho Mỹ và Mỹ tin rằng, Nga đã tiến hành thử nghiệm tên lửa loại này ở các tầm bắn vi phạm Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF). Tên lửa 9M729 có tầm bắn tối thiểu là 50km – giống với phiên bản trước đó 9М728 của nó. Tầm bắn tối đa của tên lửa 9M729 là 480km, ngắn hơn 10km so với tầm bắn của tên lửa 9М728 – loại tên lửa vi phạm hiệp ước INF. Trong khi Mỹ tin rằng, tên lửa 9M729 của Nga có tầm bắn vượt phạm vi 500km được quy định trong hiệp ước INF thì Nga bác bỏ điều này. Mỹ muốn Nga phải hủy bỏ toàn bộ tên lửa 9M728 nhưng Nga kiên quyết không chấp nhận.

Bộ Quốc phòng Nga đã lần đầu tiên cho “trình làng” tên lửa 9M729 để các tùy viên quân sự nước ngoài có thể trực tiếp nhìn thấy loại vũ khí mới này của Nga trong một nỗ lực nhằm giải tỏa nỗi quan ngại của phương Tây và mở đường cho các cuộc đối thoại nhằm giữ lại hiệp ước INF. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là các đại diện của Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Liên minh Châu Âu (EU) và NATO đều không đến tham dự sự kiện giới thiệu tên lửa của Nga. Diễn biến này khiến người ta lo ngại Nga và Mỹ sẽ không thể tháo gỡ được cuộc đối đầu xung quanh tên lửa 9M729 và hiệp ước INF, từ đó hiệp ước INF sẽ bị xé bỏ và châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang đáng sợ.

INF được ký kết là để giải quyết một cuộc khủng hoảng tên lửa hạt nhân thời Xô-viết nhằm vào các thủ đô phương Tây. Hiệp ước INF được ông Mikhail Gorbachev và ông Ronald Reagan ký năm 1987 cấm Nga và Mỹ phát triển, triển khai và thử nghiệm các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo được phóng đi từ mặt đất với tầm bắn từ khoảng 300 đến 3.400 dặm (tương đương từ 482km đến 5470km). Hiệp ước này được coi là một thành tựu lớn đạt được trong nỗ lực nhằm “tháo ngòi” căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh và giúp hóa giải nỗi lo sợ về vũ khí hạt nhân ở Châu Âu.

Kiệt Linh (tổng hợp)