Chỉ hạn chế xe máy và thu phí phương tiện cơ giới khi hoàn thiện các điều kiện cần thiết

Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Vũ Văn Viện trả lời báo chí sáng 25-10.

Theo ông Vũ Văn Viện, việc xây dựng hai đề án “Phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng tiến tới dừng hoạt động của xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030” và đề án “Thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đi vào” là nhằm thực hiện Nghị quyết số 04 của HĐND TP Hà Nội về triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để bảo đảm an toàn giao thông nói chung trong đó có biện pháp giảm gây ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.

Tại cuộc hội thảo hôm nay, các ý kiến đều cơ bản đồng thuận về mục đích, ý nghĩa và sự cần thiết xây dựng hai đề án này. Tuy nhiên, để triển khai hai đề án này, các chuyên gia cho rằng cần phải có những lộ trình mà lộ trình ở đây là điều kiện bắt buộc phải thực hiện.

Về điều kiện thực hiện hạn chế hoạt động xe máy, các ý kiến đều thống nhất Hà Nội phải phát triển vận tải hành khách công cộng để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân và tạo điều kiện cơ sở hạ tầng tiếp cận hệ thống vận tải hành khách công cộng của người dân ở mức 80% và dưới 500m.

Để bảo đảm hạn chế ảnh hưởng cho hoạt động của một bộ phận người dân đang làm dịch vụ chuyển đồ bằng xe máy cũng như một số cơ quan, đơn vị có dịch vụ chuyển thư báo bằng xe máy thì việc dừng hoạt động xe máy cũng cần xem xét tính đặc thù những loại xe máy phục vụ các nhu cầu thiết yếu trong hoạt động sản xuất kinh doanh mà không phải phương tiện giao thông thuần túy.

Việc dừng hoạt động xe máy cũng cần quan tâm giải quyết các điểm giao thông tĩnh phục vụ việc kết nốt giữa những khu vực hạn chế hoạt động và khu vực được hoạt động xe máy sao cho thuận tiện để tiếp cận.

Hà Nội chỉ thực hiện hạn chế hoạt động xe máy và thu phí phương tiện cơ giới khi hoàn thiện các điều kiện cần thiết.

Tương tự, đối với đề án thu phí các phương tiện cơ giới, các ý kiến thảo luận cho rằng, để bảo đảm tính khả thi của của đề án thì cần có các điều kiện đồng bộ về cơ sở hạ tầng, căn cứ pháp lý và việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý phương tiện giao thông đường bộ. Các ý kiến tập trung làm rõ bản chất của loại phí này là loại phí mới, không trùng lặp với các loại phí đã có trong Luật Phí và Lệ phí; về xác định phạm vi thu phí, đối tượng chịu phí, biện pháp thu phí, những tác động ảnh hưởng đến việc thu phí; các điều kiện cần thiết để thu phí và lộ trình thực hiện,…

Về phạm vi thu phí, các ý kiến thảo luận thống nhất, phạm vi thu phí là khu vực có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường cần hạn chế số lượng phương tiện giao thông đi vào. Để bảo đảm phân luồng giao thông cho các phương tiện giao thông không muốn đi vào khu vực thu phí vẫn có thể bảo đảm sự đi lại đến các điểm cần thiết ngoài phạm vi thu phí. Vùng thu phí cũng được xác định tại các đường vành đai. Vì vậy, khu vực chọn vùng thu phí cũng dựa trên các tuyến đường vành đai để giới hạn phạm vi thu phí và có điều kiện phân luồng giao thông đi vào khu vực thu phí.

Về đối tượng thu phí được xác định là các phương tiện xe ô-tô với nguyên tắc xe gây ô nhiễm nhiều và dễ gây ùn tắc giao thông thì thu nhiều, ưu tiên cho các loại xe với khối lượng chở lớn, phương tiện giao thông sạch.

Về công nghệ thu phí để giảm ùn tắc giao thông thì việc thu phí phải bảo đảm ứng dụng thu phí không dừng với tốc độ thu phí nhanh, thuận tiện. Như vậy, điều kiện khả thi cho việc này là các phương tiện giao thông cơ giới (ô-tô) phải lắp đặt các thiết bị thu phí tự động không dừng. Việc này phải bảo đảm đồng bộ trong phạm vi cả nước về công nghệ thu phí. Để có thể xử lý phạt đối với các xe đi qua phạm vi thu phí mà không nộp phí, do không lắp đặt thiết bị hoặc tài khoản thiết bị hết hạn, thì cần có biện pháp nhận dạng xe vi phạm để xử lý phạt nguội, việc này chỉ có thể thực hiện khi có cơ sở dữ liệu số hóa hệ thống phương tiện giao thông trên phạm vi cả nước. Cùng với hệ thống văn bản pháp lý phục vụ việc xử lý phạt nguội để bảo đảm hiệu lực và khả thi kể cả với chủ phương tiện và người lái xe.

Đối với việc hạn chế ảnh hưởng cho người có phương tiện tham gia giao thông cơ giới trong khu vực thu phí, đề án cũng phải nghiên cứu giảm chi phí hoặc miễn phí có giới hạn số lần đi vào khu vực thu phí.

“Hai đề án hôm nay mà chúng ta đang lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia để xây dựng có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với Hà Nội. Đây là những vấn đề mà dư luận trong thời gian qua rất quan tâm và rất là khó, rất nhạy cảm với chúng tôi. Khi nào chúng ta xác định được điều kiện cần thiết để thực hiện hai đề án là gì và khi chúng ta hoàn thiện đầy đủ các điều kiện cần thiết đó thì chúng ta mới triển khai”, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội nhấn mạnh.

BÔNG MAI