Chi phí tuân thủ thủ tục hành chính năm 2018: Thủ tục xây dựng đắt đỏ nhất

Lần đầu tiên Việt Nam công bố chỉ số đánh giá về chi phí tuân thủ TTHC

Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính (TTHC) của Thủ tướng Chính phủ vừa công bố Báo cáo Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ TTHC năm 2018 (Chỉ số APCI 2018).

Đây là báo cáo đánh giá chi phí thực tế mà DN và tổ chức phải chi trả để thực hiện TTHC theo quy định hiện hành, qua thu thập thông tin về gánh nặng chi phí của doanh nghiệp được thực hiện trực tiếp với 3.000 DN tại 63 tỉnh/ thành.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng Mai Tiến Dũng cho hay, đây là lần đầu tiên Việt Nam công bố chỉ số đánh giá về chi phí tuân thủ TTHC. Chi phí cho TTHC bao gồm cả chi phí về thời gian, tiền của, cả chi phí trực tiếp và gián tiếp, chi phí chính thức và không chính thức.

Báo cáo dựa trên nền tảng thông điệp của “Chính phủ kiến tạo” để phân tích những thành tựu cải cách TTHC của Chính phủ trong năm vừa qua và xác định dư địa cải cách cho 8 nhóm TTHC quan trọng cho DN gồm: khởi sự DN, đăng ký kinh doanh; thuế; đầu tư; giấy phép, chứng chỉ hành nghề; hải quan; đất đai; môi trường và xây dựng.

Theo phản ánh, khi tiếp cận các TTHC, người dân, DN vẫn còn mất nhiều thời gian đi lại, cũng như chi phí không chính thức. Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, nếu chúng ta cải cách mạnh mẽ, cắt giảm TTHC, công khai, minh bạch thì chắc chắc sẽ giảm được chi phí cho người dân, DN, nhất là chi phí “lót tay”, “bao thư” sẽ giảm xuống.

Kết quả cho thấy, đứng đầu bảng xếp hạng là nhóm thủ tục thuế, tiếp theo lần lượt là: khởi sự DN, đăng ký kinh doanh; hải quan; đất đai; giấy phép, chứng chỉ hành nghề, điều kiện kinh doanh; đầu tư; môi trường; xây dựng.

Nhóm TTHC thuế có chi phí tuân thủ là 73,75 nghìn đồng; thời gian thực hiện trung bình của DN cho một thủ tục trong nhóm TTHC này chỉ là 2,9 giờ làm việc. Chi phí tuân thủ trung bình của thủ tục thuế chỉ tương đương với 0,58% chi phí tuân thủ trung bình của 8 nhóm thủ tục được khảo sát (khoảng 12,7 triệu đồng) và tương đương với 0,1% chi phí tuân thủ trung bình của nhóm có chi phí tuân thủ cao nhất là nhóm thủ tục xây dựng.

Đứng thứ hai trong bảng xếp hạng chỉ số APCI 2018 là nhóm thủ tục khởi sự DN/đăng ký kinh doanh với chi phí tuân thủ là 720,7 nghìn đồng. Trong đó, thời gian thực hiện là 10,5 giờ làm việc.

Đáng quan tâm, nhóm thủ tục xây dựng xếp cuối bảng xếp hạng với chi phí tuân thủ là 64,1 triệu đồng, gấp rất nhiều lần nhóm thủ tục “quán quân” là thủ tục thuế (về chi phí thời gian, nhóm thủ tục này không nằm ở mức cao nhất nhưng chi phí trực tiếp lại cao vượt trội).

Người dân làm TTHC tại bộ phận một cửa quận Long Biên. (Ảnh: N.An)

Rà soát và cắt giảm 50% về điều kiện kinh doanh

Điểm đáng lưu ý nữa là có sự khác biệt giữa các địa phương. Chẳng hạn về thủ tục xây dựng, các tỉnh tại vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ có mức chi phí tuân thủ cao nhất, gấp gần 2,3 lần so với mức trung bình trên cả nước.

Trong khi đó, mức chi phí tuân thủ tại các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam chỉ tương đương 20% mặt bằng chung toàn quốc, còn mức chi phí này tại các tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm miền Trung lại xấp xỉ mức trung bình cả nước.

Lý giải về điều này, ông Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Kiểm soát TTHC, Phó Chủ tịch Hội đồng cho biết, chi phí tại vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ cao do thời gian chuẩn bị hồ sơ dài, cộng với chi phí trực tiếp cao, gồm cả chi phí không chính thức và chi phí tư vấn.

“Chi phí trực tiếp tại các tỉnh trọng điểm Bắc Bộ cao hơn so với các tỉnh trọng điểm phía Nam, đây là căn cứ để các địa phương chấn chỉnh, kể cả công tác cán bộ”, ông Phan nói.

Còn theo Bộ trưởng mai Tiến Dũng, trong 8 lĩnh vực được khảo sát của Chỉ số APCI, việc cắt giảm điều kiện kinh doanh và thủ tục kiểm tra chuyên ngành đã và đang được Chính phủ đặt trọng tâm cải cách trong năm 2018.

Để đáp ứng mong đợi của cộng đồng DN, Chính phủ đã đặt chỉ tiêu và thời gian cụ thể: rà soát và cắt giảm 50% về điều kiện kinh doanh và thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Cho đến nay, về cơ bản các Bộ đã trình Nghị định về cắt giảm điều kiện kinh doanh theo yêu cầu của Chính phủ.

Từ kết quả APCI 2018 cho thấy, muốn xây dựng một Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động và phục vụ thì đòi hỏi các TTHC phải được quy định rõ ràng, minh bạch và chi phí tuân thủ cần được cắt giảm.

Trong đó, đáng quan tâm là vai trò của cán bộ trực tiếp thực hiện TTHC. “Những hướng dẫn ban đầu của các cán bộ thực hiện TTHC hoặc tư vấn về việc thực hiện TTHC sẽ góp phần quyết định cách thức thực hiện TTHC của người dân, DN và niềm tin của người dân, DN vào bộ máy Nhà nước”, báo cáo đưa ra khuyến nghị.

Nguyên An