Chiến công thầm lặng của cán bộ Công an chi viện miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ

Phó thủ tướng Trương Hòa Bình gặp mặt đoàn đại biểu cán bộ Công an chi viện chiến trường miền Nam (ảnh tư liệu)

Những chiến công thầm lặng

Trong chiến công chung của dân tộc, còn có sự đóng góp quan trọng của 11 nghìn cán bộ Công an (CA) chi viện an ninh miền Nam. Một lực lượng luôn sát cánh với quân dân cả nước trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Các cán bộ CA chi viện đã lập được nhiều chiến công thầm lặng trên khắp các chiến trường từ Trị Thiên Huế đến Sài Gòn – Gia Định từ việc bám sát các mục tiêu tấn công, chiếm lĩnh cơ quan đầu não, truy bắt các tên cầm đầu chống phá cách mạng, thu hồi tài liệu mật, bảo vệ các cuộc mít tinh mừng chiến thắng, đảm bảo an ninh trật tự vùng giải phóng… đã góp phần thay đổi tương quan lực lượng, xây dựng lực lượng an ninh tại chỗ, bảo vệ an toàn các cơ quan đầu não và cán bộ lãnh đạo chủ chốt.

Để tìm hiểu kỹ hơn về những đóng góp, những sự hy sinh anh dũng mà lực lượng cán bộ CA chi viện miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, chúng tôi đã có một cuộc trò chuyện với Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Phan Văn Lai- Trưởng Ban liên lạc các cán bộ CA chi viện an ninh miền Nam tại nhà riêng ở phố Hoàng Cầu (Đống Đa, Hà Nội). Trong căn hộ nhỏ nằm khuất sâu giữa khu tập thể Nhà công vụ Bộ Công an, ở độ tuổi xưa nay hiếm nhưng với Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Phan Văn Lai những ký ức hào hùng về một thời khói lửa vẫn còn nguyên vẹn: “Chúng tôi thanh thản tạm biệt vợ con, cha mẹ, người thân, trong niềm thương nhớ khôn nguôi và hăng hái lên đường vào chiến trường, dẫu biết rằng sẽ đối mặt với muôn vàn gian khổ, sẵn sàng chấp nhận hy sinh và ra đi không hẹn ngày về”.

Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Phan Văn Lai từng là Bí thư Đảng ủy, Chánh Văn phòng Ban an ninh tỉnh Thừa Thiên; Phó Bí thư Đảng ủy, Chánh Văn phòng Ban An ninh khu Trị Thiên - Huế trong giai đoạn trước năm 1975. Ảnh CAND

Theo Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Phan Văn Lai cho biết, sau Hiệp định Giơ –ne –vơ nhận thấy tình thế Cách mạng có nhiều thay đổi phức tạp. Đảng ta xác định Cách mạng miền Nam có vị trí rất quan trọng, quyết định trực tiếp đối với sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Quán triệt sâu sắc mục tiêu, nhiệm vụ chiến lược của Đảng, lãnh đạo Bộ Công an, khi đó do Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn trực tiếp chỉ đạo tích cực chi viện toàn diện cho An ninh miền Nam, mà điều quan trọng nhất là chi Viện cán bộ,” Vì cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Từ tầm nhìn chiến lược đó, năm 1957, Bộ trưởng Bộ công an đã ký quyết định thành lập “ Tổ công tác, cán bộ miền Nam” có nhiệm vụ chuẩn bị cán bộ chi viện An ninh cho miền Nam. Đây là một trong những kế hoạch có tầm chiến lược nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng trong từng giai đoạn cách mạng và chủ động đón thời cơ khi cách mạng miền Nam có chuyến biến.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, theo tiếng gọi “vì miền Nam ruột thịt vì thống nhất đất nước”, Đảng đoàn và lãnh đạo Bộ Công an đã chi viện vào chiến trường miền Nam 11.204 cán bộ CA ưu tú, trong đó có 1 Thứ trưởng, 3 Cục trưởng, 9 Phó Cục trưởng, 25 Trưởng - Phó trưởng ty, 870 Trưởng và Phó Trưởng phòng, huyện, thị... tiêu biểu như các đồng chí: Nguyễn Quang Việt, Bùi Thiện Ngộ, Trần Quốc Hương, Nguyễn Tài, Huỳnh Anh, Thái Doãn Mẫn, Lê Thanh Vân, Nguyễn Sanh Châu, Lê Văn Đại, Nguyễn Đình Bẩy.

Những cán bộ CA chi viện đã nhanh chóng hòa nhập với cán bộ an ninh tại chỗ, bám sát phong trào cơ sở, chiến đấu kiên cường, dũng cảm, lập nhiều chiến công. Lực lượng cán bộ chi viện đã trải qua những năm tháng khốc liệt nhất nơi chiến trường, giành nhiều thắng lợi vẻ vang trong hầu hết các chiến dịch chiến tranh đơn phương, chiến tranh đặc biệt, chiến tranh cục bộ và Việt Nam hóa chiến tranh của đế quốc Mỹ đến các chiến dịch bình định, gom dân lập ấp chiến lược, đánh phá khốc liệt phong trào cách mạng ở đồng bằng, rải bom và chất độc hóa học ở miền núi của đế quốc Mỹ. Trong cuộc chiến đó đội ngũ cán bộ CA chi viện vẫn vững vàng vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ.

Các cán bộ CA chi viên miền Nam trong một buổi họp tại chiến trường năm 1972

Hồi tưởng về những năm tháng lịch sử hào hùng của dân tộc, Thiếu tướng Phan Văn Lai vẫn không khỏi xúc động trước những người đồng đội đã nêu cao tấm gương bám dân, bám đất, sẵn sàng sống trong cảnh “lấy đất làm giường, lấy hầm làm nhà, đói lòng lấy nước thay cơm” vẫn kiên cường bám trụ trong dân, giữ vững cơ sở, luồn sâu vào vùng địch kiểm soát. Từ đó, củng cố niềm tin trong lòng quần chúng với cách mạng và hạn chế hoạt động chống phá của kẻ thù.

Trong cuộc chiến đấu sinh tử với kẻ thù, nêu cao tinh thần “ Thà quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” không chịu khuất phục súng đạn kẻ thù, 909 đồng chí đã anh dũng hy sinh, 46 đồng chí bị địch bắt tù đày trong các ngục tù của đế quốc như Côn Đảo, Phú Quốc, Chín hầm…bị tra tấn dã man vẫn giữ vứng khí tiết của người cán bộ Công an cách mạng tiêu biểu như đồng chí Nguyễn Tài trong hơn 4 năm nằm trong tay kẻ địch chịu không biết bao nhiều đòn thù dã man vẫn không hề khuất phục hay như sự hi sinh anh dũng của đồng chí Hoàng Thanh được nêu gương là 1 trong 12 ngôi sao sáng ở chuồng cọp nhà tù Côn Đảo. Ngoài ra, hàng trăm đồng chí bị thương tật, bị nhiễm chất độc da cam, có người đã để lại hệ lụy đến đời con, đời cháu và nhiều đồng chí mắc bệnh hiểm nghèo do di chứng của chiến tranh, bị mất sức lao động, giảm thiểu trí tuệ và tuổi thọ.

Sáng mãi tinh thần người chiến sĩ CAND

Phát huy truyền thống cách mạng trong những năm tháng tham gia kháng chiến chống Mỹ ở chiến trường miền Nam, sau ngày đất nước thống nhất đội ngũ cán bộ CA chi viện tiếp tục cống hiến sức mình cho sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng và phát triển đất nước. Nhiều cán bộ CA chi viện được Đảng, Nhà nước giao trọng trách trong các cấp ủy Đảng và lãnh đạo CA các cấp….

Dù đã nghỉ hưu, nhiều cán bộ CA chi viện vẫn hăng hái, nhiệt tình tham gia nhiều mặt công tác xã hội nơi cư trú, gương mẫu tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sông văn hóa khu dân cư và vận động nhân dân chấp hành chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần làm đẹp thêm hình ảnh người cán bộ, chiến sĩ CAND “ Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”.

Lãnh đạo Bộ Công an đã tổ chức Gặp mặt truyền thống cán bộ Công an chi viện chiến trường miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ảnh: CAND

Năm 1997, được sự quan tâm của lãnh đạo Bộ và Tổng cục xây dựng lực lượng CAND, Ban liên lạc các cán bộ CA chi viện an ninh miền Nam được thành lập. Theo Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Phan Văn Lai, Trưởng Ban liên lạc cho biết: “Ban liên lạc là một trong những tổ chức truyền thống mang dấu ấn lịch sử vẻ vang của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước với nhiều đối tượng thành viên thuộc diện chính sách. Trong tổng số 306 hội viên đã có 48 đồng chí là thương binh, 13 đồng chí bị nhiễm chất độc da cam, 3 đồng chí bị địch bắt, tù đày, 14 đồng chí thân nhân liệt sĩ và có Mẹ Việt Nam anh hùng”. Đây là lực lượng nòng cốt trong hệ thống xây dựng lực lượng có nhiệm vụ thực hiện các chương trình tiếp lửa truyền thống, tri ân nghĩa tình đồng đội và thực hiện đạo lý đền ơn đáp nghĩa.

Những năm vừa qua, Ban liên lạc đã tổ chức họp mặt hàng năm với các hội viên là thương binh, thân nhân liệt sĩ, bị nhiễm chất độc da cam, bị địch bắt tù đày vào dịp kỷ niệm ngày thương binh, liệt sĩ 27/7; thăm hỏi, tặng quà, vận động trong nội bộ và ngoài xã hội trợ giúp vật chất, sửa chữa nhà cửa dột nát, đề xuất lãnh đạo Bộ và đơn vị hội viên nghỉ hưu trợ giúp hoàn cảnh khó khăn đặc biệt, xây đài kỷ niệm cán bộ Công an chi viện tại quảng trường Học viện An ninh nhân dân, bảng ghi danh các anh hùng, liệt sĩ là cán bộ Công an chi viện trong nhà truyền thống của Học viện An ninh nhân dân.

Phát huy truyền thống “vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, các hội viên thuộc diện chính sách đã trở thành lực lượng nòng cốt trong tổ chức và trong lãnh đạo Baniliên lạc, đồng thời cũng đặt trên vai các đồng chí trách nhiệm hết sức nặng nề với tổ chức Ban Liên lạc, với đồng đội. Đòi hỏi mỗi đồng chí hội viên luôn là những tấm gương kiên định về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống; tận tâm, tận lực xây dựng Ban liên lạc bền vững trong mọi tình huống, ở mọi thời kỳ; làm tốt hơn nữa nhiệm vụ tiếp lửa truyền thống, đền ơn đáp nghĩa và tri ân đồng đội; góp phần xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh và thúc đẩy hoàn thành nhiệm vụ giữ vững an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội, Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Phan Văn Lai chia sẻ.

TUẤN ANH