Chiến sự Syria: 'Thỏa thuận thế kỷ' của TT Putin đưa Nga lên thế thượng phong khi Mỹ bất ngờ rút khỏi Syria?

Theo Zerohedge, nhà phân tích về Syria, Joshua Landis nhận xét sau cuộc phỏng vấn với Tổng thống Nga Vladimir Putin: “Tổng thống Nga Putin đang tận dụng sự rút lui đầy hỗn loạn của Mỹ và hành động hung hăng của Thổ Nhĩ Kỳ với người Kurd để khẳng định vai trò lãnh đạo của Nga".

"Ông ấy đang thể hiện một cách rất khác biệt, Nga đã luôn đứng cạnh đồng minh đang bị bao vây ở Syria, trong khi đó Mỹ lại bỏ rơi cả đồng minh, người Kurd và người Thổ Nhĩ Kỳ", ông Landis nói thêm.

Tổng thống Putin tuyên bố trong cuộc phỏng vấn rằng: "Syria phải thoát khỏi sự hiện diện quân sự của các quốc gia khác. Và phải khôi phục hoàn toàn sự toàn vẹn lãnh thổ của cộng hòa Syria ".

Tổng thống Nga Putin và nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan

Với những diễn biến dồn dập vào cuối tuần qua, khi mà Thổ Nhĩ Kỳ và quân đội Syria đang đứng trên 2 bờ chiến tuyến, vai trò của Nga vẫn là ẩn số lớn nhất, nhưng chúng ta biết gì vào thời điểm này?

Một tuần kể từ khi ông Trump thông báo rút quân Mỹ khỏi Syria, các sự kiện đang diễn ra với tốc độ chóng mặt và khả năng có thể dẫn đến một cuộc đụng độ lớn của quân đội Syria với lực lượng thân Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiện các đoàn xe của quân đội Syria - bao gồm cả xe tăng và pháo binh - đã bắt đầu triển khai tới các mặt trận phía bắc Syria tại thời điểm quân đội Mỹ được xác nhận rút lui.

Truyền thông nhà nước Syria khẳng định Damascus chuẩn bị “đối đầu với một cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ” trên lãnh thổ Syria, sau khi dường như có một thỏa thuận lớn giữa Damascus và các nhóm người Kurd Syria do Mỹ hậu thuẫn.

Reuters tiết lộ hôm Chủ nhật rằng Damascus và Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo đã tham gia các cuộc đàm phán trực tiếp, với sự tham gia của Nga.

"Nguồn tin thân cận với chính phủ Syria cho biết các cuộc họp giữa SDF và Damascus đã diễn ra trước và sau cuộc tấn công mới nhất của Thổ Nhĩ Kỳ", theo báo cáo.

Và vài giờ trước khi thỏa thuận ban đầu đạt được hôm Chủ Nhật được công bố, chỉ huy hàng đầu của SDF Mazloum Abdi đã viết:

Ông Abdi nhấn mạnh rằng Washington đã hai lần phản bội người Kurd: Lầu Năm Góc không chỉ hạ lệnh rút quân Mỹ vào thời điểm quan trọng nhất, mà còn ra lệnh cho lực lượng ủy quyền người Kurd làm suy yếu hệ thống phòng thủ của chính mình.

"Theo yêu cầu của Washington, chúng tôi đã đồng ý rút vũ khí hạng nặng của chúng tôi khỏi khu vực biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, phá hủy các công sự phòng thủ của chúng tôi và kéo các máy bay chiến đấu của chúng tôi về. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không bao giờ tấn công chúng tôi chừng nào chính phủ Mỹ nói đúng", ông Abdi ám chỉ rằng Washington đã đẩy người Kurd vào nguy hiểm.

Giữa bối cảnh đó, một số chuyên gia và nhà phân tích đã đặt câu hỏi về khả năng có một “thỏa thuận thế kỷ” của ông Putin.

Khả năng này cũng là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Một số dấu hiệu cho thấy Moscow đã bắt đầu tổ chức "các cuộc đàm phán hòa giải" giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, bộ trưởng Ngoại giao Nga Lavrov gần đây đã nói rằng: "Moscow yêu cầu bắt đầu các cuộc đàm phán giữa Damascus và Ankara".

Diễn biến ở chiến trường Syria đang mang đến nhiều lợi thế cho Nga.

Rút lui khỏi Syria có nghĩa là Washington hiện có rất ít đòn bẩy tích cực đối với tình hình khu vực này.

“Chiến dịch hòa bình mùa xuân” của Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang bất hòa với tất cả các cường quốc phương Tây và khu vực đồng thời cũng khiến các phương tiện truyền thông quốc tế chỉ trích.

Vì nhiều lý do, đặc biệt là sau thương vụ S-400 gần đây, quan hệ Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang ở điểm thấp nhất, với mối đe dọa trừng phạt mới Mỹ nhằm vào Ankara.

Những động thái trên cho thấy ông Putin có thể giữ quyền uy mạnh thêm với Thổ Nhĩ Kỳ.

Reuters cũng nhận định rằng ông Putin được coi là người có tiếng nói quyền uy duy nhất trong việc thúc đẩy mối quan hệ "tích cực" với Thổ Nhĩ Kỳ, có thể "hạn chế" tham vọng của ông Erdogan ở Syria:

Trong một cuộc gọi điện thoại với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan trước chiến dịch chống lại các chiến binh người Kurd, nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin, một đồng minh của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, nói rõ rằng ông hy vọng vụ tấn công sẽ có quy mô nhỏ và thời gian ngắn.

Nếu ông Putin có thể kiềm chế các cuộc tấn công từ Thổ Nhĩ Kỳ thì đó sẽ được coi là một chiến thắng chính trị lớn, ông Andre Kortunov, người đứng đầu Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga nhận định.

CNN cũng thừa nhận rằng: Cho đến nay, Nga là cường quốc nước ngoài có hoạt động mạnh nhất ở Syria. Tổng thống Vladimir Putin đã hợp tác với Tổng thống Syria Bashar al-Assad và quân đội Nga luôn hậu thuẫn cho quân đội Syria.

Chiến dịch Thổ Nhĩ Kỳ "dọn dẹp" lực lượng người Kurd ở biên giới Đông Bắc Syria có thể chính là cơ hội để Nga mở rộng ảnh hưởng của mình.

Vũ Thu Hương