Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung bị đẩy lên tầm cao mới

Một 'hành động thù địch công khai'

Chính phủ Mỹ từ lâu đã lập luận rằng thiết bị của Huawei gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia và có thể được Bắc Kinh sử dụng để làm gián điệp. Nước này cũng đã vận động hành lang các đồng minh để loại trừ Huawei ra khỏi hệ thống mạng không dây 5G thế hệ tiếp theo. Và đầu năm nay, chính quyền Trump đã đệ đơn tố cáo hình sự đối với Huawei, tuyên bố rằng công ty này đã đánh cắp bí mật thương mại từ T-Mobile và vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.

Tổng thống Donald Trump tiếp đó đã ký một sắc lệnh hành pháp cấm các công ty Mỹ sử dụng thiết bị viễn thông từ các nguồn mà chính quyền cho là mối đe dọa an ninh quốc gia. Hành động đó được xem là nhắm vào Trung Quốc và Huawei - công ty hàng đầu về công nghệ 5G và là doanh nghiệp toàn cầu với doanh thu hơn 100 tỷ USD.

Chính quyền Trump cũng đã thêm Huawei vào cái gọi là Danh sách thực thể của các công ty mà họ cho rằng làm suy yếu lợi ích của Mỹ. Điều đó có nghĩa là các công ty Mỹ có thể cần giấy phép để tiếp tục cung cấp cho Huawei các linh kiện quan trọng.

Các chi tiết về chỉ định và chính xác ý nghĩa của động thái đối với Huawei vẫn cần được làm rõ. Nhưng hành động này đóng vai trò như một lời nhắc nhở đe dọa: Mỹ có thể cắt đứt các đường cung cấp quan trọng.

Động thái này nhiều khả năng sẽ làm suy yếu "gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc", vốn dựa vào các công ty của Mỹ như Qualcomm, Micron và Intel để nhập các linh kiện quan trọng. Nếu không có các nhà cung cấp từ Mỹ, cả Huawei và mạng lưới khách hàng của họ ở 170 quốc gia sẽ gặp rủi ro, theo các nhà phân tích.

"Trung Quốc sẽ coi đây là một hành động thù địch công khai và một sự khiêu khích lớn", ông Paul Triolo, chuyên gia tại tập đoàn tư vấn Eurasia Group, nhận định.

Rủi ro thương mại

Phần lớn các nhà phân tích và chuyên gia đang chờ đợi phản ứng của Trung Quốc trước động thái mới nhất của chính phủ Mỹ.

Mặc dù mức thuế cao hơn được công bố trong tuần qua và làm mất lòng tin của nhau, các cuộc đàm phán thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn chưa bị từ bỏ hoàn toàn. Tổng thống Trump có thể gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh G20 vào tháng tới.

"Hành động cho Huawei vào 'Danh sách đen' có khả năng thách thức Huawei trong việc sản xuất thiết bị và dung cấp dịch vụ cho khách hàng hiện tại", ông Scott Kennedy, giám đốc Dự án Kinh doanh và Kinh tế Chính trị Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington, nhận định.

Tinh thần dân tộc đã gia tăng đáng kể trong xã hội Trung Quốc sau hàng loạt các xung đột thương mại với Mỹ, ông Triolo cảnh báo.

Vụ bắt giữ CFO của Huawei - bà Mạnh Vãn Chu, ở Canada đã khiến cho các quan chức trong chính quyền Bắc Kinh cảm thấy khó chịu.

"Bắc Kinh khó có thể tiếp tục đàm phán thương mại với tâm lý trở thành con tin của Mỹ", ông Triolo nói.

Nếu các cuộc đàm phán được thúc đẩy, không nhiều khả năng Bắc Kinh sẽ nhượng bộ đáng kể cho phía Washington, đặc biệt là về các vấn đề công nghệ, vốn là trung tâm của tranh chấp.

Chính quyền Trump đã yêu cầu Trung Quốc chấm dứt việc chuyển giao công nghệ bắt buộc từ các công ty Mỹ và đã đẩy lùi nỗ lực thống trị các công nghệ trong tương lai của Bắc Kinh.

Theo các chuyên gia, khả năng Trung Quốc trả đũa các công ty Mỹ hoạt động tại nước này cũng gia tăng đáng kể.

Trung Quốc có thể gây khó dễ với các công ty Mỹ bằng những rào cản như thủ tục hải quan và thắt chặt giám sát các mặt hàng nhập khẩu. Các thương hiệu lớn như Boeing, Nike, Tesla, General Motors và nhiều hãng sản xuất khác đều phụ thuộc rất nhiều vào thị trường Trung Quốc.

"Những rủi ro là rất lớn, đối với Trung Quốc và Mỹ" Kennedy nói. "Đây không phải là một vấn đề đáng xem nhẹ".

Huy Vũ

Theo CNN