Chống taxi nhái, taxi dù: Cần sự chung tay từ nhiều phía

1.001 kiểu nhái Hiện trên thành phố có rất nhiều taxi nhái nhãn hiệu và loại xe nhái ấy được chia làm 2 loại. Loại thứ nhất là xe của các doanh nghiệp, hợp tác xã có đăng ký kinh doanh, được dán tem lưu hành và phù hiệu taxi do Sở GTVT cấp, song lại nhái hộp đèn và số điện thoại của các thương hiệu taxi lớn như Vinasun, Mai Linh… Loại thứ hai là xe của các cá nhân, không giấy phép đăng ký kinh doanh, trên xe không có bộ đàm và đồng hồ cước như các xe chính hãng. Đối với loại xe hoạt động tự do này, hộp đèn và logo thường được gắn tạm thời vào thân xe bằng nam châm, lúc cần có thể gỡ ra dễ dàng, ngay lập tức trở thành xe nhà. Theo ông Trần Công Bá, phụ trách thanh tra Công ty cổ phần Dịch vụ vận tải dầu khí Cửu Long (Taxi dầu khí), còn có một loại taxi nhái tinh vi khác: xe của các tài xế từng làm việc trong các hãng lớn, rời đơn vị vì lý do nào đó, nay thuê xe và hành nghề riêng lẻ. Nắm được mọi đặc điểm của xe chính hãng, chưa kể một số còn ăn cắp được máy bộ đàm hoặc tần số bộ đàm của hãng nên xe họ được nhái y chang. Các loại xe giả danh này hoạt động chủ yếu ở các khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, chợ Bến Thành, bến tàu cánh ngầm và một số tuyến đường thuộc khu vực trung tâm thành phố như Phạm Ngũ Lão, Hàm Nghi, Lê Lợi (quận 1). Tình trạng xe taxi nhái, giả không giảm mà còn có dấu hiệu tăng cao, theo ông Lê Hồng Việt, Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT, do hiện nay quy định xử phạt đối với các hành vi taxi nhái còn quá nhẹ (từ 2,5-3 triệu đồng) nên thiếu tính răn đe. Bên cạnh đó, trường hợp các tài xế trực tiếp xuống xe bắt khách hoặc thông qua đội ngũ cò đưa khách ra tận xe nếu không bắt quả tang thì lực lượng kiểm tra cũng khó lòng xử phạt. Quy định làm khó lực lượng kiểm tra Theo Nghị định 34/2010/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, lực lượng thanh tra được khuyến khích sử dụng hệ thống camera hỗ trợ cho quá trình tác nghiệp. Tuy nhiên, với tình trạng nhái nhãn hiệu tinh vi như hiện nay nên lực lượng thanh tra không thể nhận biết chỉ qua đặc điểm nhận dạng. Thêm vào đó, một số thay đổi trong quy định quản lý hành chính cũng gây khó khăn cho lực lượng kiểm tra. Trước đây, biển số taxi được quy định bắt đầu bằng đầu số 56 (56K, 56M), nhìn vào lực lượng thanh tra giao thông xác định được ngay xe thật-giả. Nhưng gần đây, biển số xe taxi được cấp bằng rất nhiều đầu số, để xác định taxi giả hay thật phải yêu cầu tài xế dừng xe, trực tiếp kiểm tra giấy tờ mới xác định được. Khó khăn khác, trước đây Cục Đăng kiểm ban hành 2 loại tem kiểm định dành cho 2 loại phương tiện vận tải: tem xanh cho các loại phương tiện có đăng ký kinh doanh vận tải hành khách công cộng và tem vàng đối với các loại phương tiện không đăng ký kinh doanh. Nhưng từ đầu năm 2010 đến nay chỉ còn thống nhất một loại tem vàng nên việc kiểm tra rất khó… Cũng theo ông Việt, khó khăn lớn nhất đối với công tác điều hành và kiểm tra hoạt động taxi trên địa bàn TPHCM là sự lỏng lẻo trong quản lý nhân sự của các hợp tác xã vận tải du lịch. Trước đây, mỗi xã viên chỉ được gia nhập một HTX, nếu muốn chuyển sang HTX khác phải có sự đồng ý và văn bản xác nhận thay đổi đơn vị của HTX ban đầu. Song từ khi mở rộng loại hình kinh doanh, các HTX không còn quản lý được đội ngũ xã viên của mình. Các chủ xe chỉ cần nộp từ 50.000-70.000 đồng/tháng phí quản lý cho HTX để được cấp phù hiệu taxi, sau đó định kỳ 6 tháng mới quay về lấy giấy giới thiệu đưa xe đi xét lưu hành một lần, không chịu bất kỳ ràng buộc nào về điều khoản kinh doanh. Từ những bất cập nêu trên đã đẩy tình trạng taxi nhái, taxi dù ngày càng phổ biến hơn. Thiết nghĩ để ngăn chặn tình trạng taxi giả các cơ quan chức năng cần có một quy định quản lý chặt chẽ hơn đối với loại hình kinh doanh này. THU TÂM