Chủ động kiểm soát, bảo đảm an toàn thực phẩm dịp Tết Nguyên đán 2023

Khởi tố 23 vụ án vi phạm về an toàn thực phẩm

Ban Chỉ đạo liên ngành trung ương về an toàn thực phẩm (ATTP) cho biết, trong năm 2022, hoạt động hậu kiểm về ATTP được triển khai từ trung ương đến địa phương, qua đó kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nhiều vụ vi phạm với nhiều hình thức khác nhau.

Cụ thể, theo báo cáo của Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Bộ Công thương và Bộ Công an, trong năm 2022, các lực lượng đã hậu kiểm 381.108 cơ sở, xử lý 233.222 cơ sở, với tổng số tiền phạt 157,267 tỷ đồng; trị giá tang vật thu giữ hơn 16,45 tỷ đồng.

Ngoài ra, lực lượng chức năng đã đình chỉ hoạt động 102 cơ sở, 1.023 cơ sở bị tiêu hủy sản phẩm, tiêu hủy 5.132 loại thực phẩm do không bảo đảm chất lượng (như: thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hết hạn sử dụng...), khởi tố 23 vụ/21 bị can.

Mặc dù lực lượng chức năng đã tích cực vào cuộc nhưng qua các vụ việc xử lý đã cho thấy, tình trạng vi phạm về ATTP vẫn diễn biến phức tạp, không ít doanh nghiệp sau khi bị xử phạt vi phạm hành chính vẫn tái diễn hành vi buôn bán, kinh doanh thực phẩm "bẩn".

Dịp Tết Nguyên đán Quý Mão, lượng thực phẩm được người tiêu dùng mua và sử dụng dự báo sẽ tăng cao.

Lực lượng quản lý thị trường cũng cho biết, trong năm 2022 đã kiểm tra 4.331 vụ, xử lý 3.321 vụ việc vi phạm về ATTP, xử phạt vi phạm hành chính hơn 12,63 tỷ đồng, trị giá tang vật thu giữ hơn 16,45 tỷ đồng.

Đáng cảnh báo là càng về cuối năm 2022, dịp giáp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, khi nhu cầu tiêu dùng tăng cao thì các vụ việc buôn bán, vận chuyển, kinh doanh thực phẩm “bẩn” có chiều hướng gia tăng. Càng gần tết, thực phẩm không rõ nguồn gốc, quá hạn nhập vào Việt Nam càng nhiều vì nhu cầu tiêu thụ tăng cao. Thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ được tuồn vào nội địa nhiều nhất qua đường bộ, đưa về các tỉnh, thành phố lớn để tiêu thụ.

Điển hình như ngày 1/12/2022, Phòng Cảnh sát môi trường và Công an quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội phối hợp với lực lượng quản lý thị trường Hà Nội tiến hành kiểm tra đột xuất một cơ sở kinh doanh tại phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, phát hiện 1 tấn ức vịt và 180 kg cánh gà đông lạnh. Chủ hàng không xuất trình được hóa đơn chứng từ, không có căn cứ xác định nguồn gốc nơi sản xuất hoặc xuất xứ hàng hóa. Do đó, toàn bộ số thực phẩm trên đã bị thu giữ và tiêu hủy theo quy định của pháp luật.

Ngày 24/12/2022, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an Hà Tĩnh đã phát hiện xe ô tô mang BKS: 89C-259.96 lưu thông theo hướng Bắc – Nam có nhiều biểu hiện nghi vấn nên yêu cầu dừng xe kiểm tra. Qua kiểm tra, tổ công tác phát hiện trên xe chở 3,2 tấn thực phẩm không rõ nguồn gốc, biến đổi màu sắc, bốc mùi hôi thối. Vụ việc đã được cơ quan công an Hà Tĩnh xử lý theo quy định pháp luật.

Tăng cường kiểm tra, ngăn chặn vi phạm

Theo ông Trần Việt Hùng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội, vào dịp Tết Nguyên đán Quý Mão, lượng thực phẩm được người tiêu dùng mua và sử dụng sẽ tăng cao. Đây cũng là thời điểm trên thị trường xuất hiện các loại thực phẩm của những cơ sở sản xuất kinh doanh theo thời vụ, không chấp hành đầy đủ quy định về điều kiện bảo đảm vệ sinh ATTP và kinh doanh thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng kém chất lượng hoặc quá hạn sử dụng...

Nhằm qua mắt lực lượng chức năng, các đối tượng vi phạm thường dùng thủ đoạn chia nhỏ để cất giấu, trà trộn với hàng hóa hợp pháp, hay vận chuyển qua dịch vụ chuyển phát nhanh; giao dịch qua thương mại điện tử, ứng dụng internet... Có trường hợp các đối tượng làm giả giấy tờ kiểm định của cơ quan thú y đã gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình ngăn chặn thực phẩm bẩn.

Để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm, Tổng cục Quản lý thị trường cũng đã ban hành kế hoạch về cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả các tháng cuối năm 2022, dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.

Nếu vi phạm an toàn thực phẩm nghiêm trọng có thể bị xử lý hình sự

Pháp luật hiện hành đã có đầy đủ chế tài đối với tổ chức, cá nhân có hành vi sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm "bẩn". Về xử phạt vi phạm hành chính, Nghị định số 115/2018/NĐ-CP quy định rõ 1 hành vi vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm có thể bị xử phạt hành chính đến 100 triệu đồng đối với cá nhân, 200 triệu đồng đối với tổ chức, cùng các hình thức xử phạt bổ sung như: tước quyền sử dụng giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm từ 1 đến 6 tháng, đình chỉ hoạt động có thời hạn... Nếu vi phạm nghiêm trọng, còn có thể bị xử lý hình sự theo Điều 317, Bộ luật Hình sự.

Trong kế hoạch này, lực lượng quản lý thị trường 63 tỉnh, thành sẽ tập trung ngăn chặn hàng kém chất lượng tuồn vào thị trường tiêu thụ trong dịp tết. Đồng thời, lực lượng này tăng cường công tác phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát thường xuyên tại các kho bãi, điểm tập kết hàng hóa gần biên giới, các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ đầu mối, kho chứa hàng đông lạnh, các đơn vị nhập khẩu kinh doanh thực phẩm đông lạnh, các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm, các tuyến đường bộ, đường sắt, nhất là các địa bàn trọng điểm tại các tỉnh biên giới, thành phố lớn.

Liên quan đến công tác quản lý thị trường, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, cũng đề nghị công tác kiểm soát chất lượng hàng hóa phải dựa trên các quy chuẩn và tiêu chuẩn và phải làm thường xuyên.

Về phía các doanh nghiệp cung ứng thực phẩm cũng cho biết luôn chú trọng vấn đề kiểm soát an toàn thực phẩm, tăng kiểm soát đầu vào và trang bị xe thí nghiệm thực phẩm, góp phần bảo vệ sức khỏe người dân an tâm vui xuân đón tết.

Hải Anh