Chủ động xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai để giảm thiểu thiệt hại

Lực lượng xung kích tham gia diễn tập phương án phòng, chống thiên tai tại xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Linh - Ảnh: T.T

Triển khai xây dựng kế hoạch và phương án PCTT giai đoạn 2022 - 2025, huyện Hải Lăng cũng như các địa phương khác trong tỉnh gặp nhiều khó khăn nên đến nay chỉ mới hoàn thành một số nội dung theo quy định tại Điều 11 của Thông tư 02/2021/TT-BNNPTNT. Hiện nay, huyện đang tiếp tục xem xét để triển khai các nội dung khác như tình hình thiên tai của địa phương, đặc điểm tự nhiên, dân sinh, kinh tế - xã hội, nội dung và biện pháp PCTT trong giai đoạn, xác định trách nhiệm tổ chức thực hiện theo quy định tại Điều 16 thông tư này...

Đối với việc xây dựng kế hoạch PCTT giai đoạn 2022-2025 của các xã, thị trấn vẫn chưa triển khai thực hiện được. “Mặc dù phương án PCTT và tìm kiếm cứu nạn (TKCN) của huyện, xã đều đã được xây dựng nhưng có một số nội dung vẫn chưa đảm bảo như đánh giá về mức độ ngập lụt theo các cấp độ, lũ quét, sạt lở đất, đánh giá mức độ nhà an toàn, hiện trạng cơ sở hạ tầng, điều tra các số liệu dân sinh...”, Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Dương Viết Hải cho biết.

Đây cũng là những khó khăn chung mà hiện các địa phương đang vướng mắc. Thực tiễn cho thấy việc xây dựng, rà soát, cập nhật kế hoạch PCTT giai đoạn, hằng năm và phương án ứng phó thiên tai theo các cấp độ rủi ro thiên tai là nội dung quan trọng nhằm chủ động trong công tác phòng, chống thiên tai.

Nội dung này đã được quy định cụ thể tại Điều 15 của Luật PCTT, đồng thời đây là một trong những tiêu chí về PCTT trong xây dựng nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao. Tuy nhiên, qua quá trình kiểm tra, rà soát, hiện nay công tác xây dựng và cập nhật, hoàn thiện kế hoạch PCTT và phương án ứng phó thiên tai các cấp còn nhiều hạn chế, nội dung không đầy đủ và chưa đảm bảo tuân thủ theo quy định của pháp luật, đặc biệt ở cấp huyện, cấp xã. Hầu hết các huyện, xã đều có nhu cầu cần hỗ trợ xây dựng, rà soát, cập nhật kế hoạch PCTT và phương án ứng phó thiên tai.

Hiện nay, đa số các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã thành lập, củng cố đội xung kích PCTT tại cơ sở với số lượng từ 50 - 70 người/xã do lực lượng dân quân tự vệ làm nòng cốt cùng với sự tham gia của công an thôn, lực lượng thanh niên, Hội Chữ thập đỏ và một số người dân có kinh nghiệm trong công tác PCTT, cứu hộ, cứu nạn. Tuy nhiên, qua quá trình hoạt động cho thấy, lực lượng xung kích PCTT cấp xã còn gặp nhiều khó khăn do chưa được đào tạo thành thục các kiến thức, kỹ năng cơ bản trong ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và cứu hộ, cứu nạn.

Trong thời gian qua, trên địa bàn tỉnh, Hội Chữ thập đỏ tỉnh cũng đã quan tâm triển khai công tác hướng dẫn, đào tạo, tập huấn cho lực lượng xung kích PCTT một số địa phương nhưng do nguồn kinh phí hạn chế nên quy mô và hiệu quả mang lại chưa cao.

Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ, Đội phó Đội phòng ngừa ứng phó thiên tai cấp xã xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Linh Trần Kiểm cho biết: “ Đối với xã Vĩnh Long, những năm trước đây lực lượng xung kích PCTT cũng được tham gia các lớp tập huấn kỹ năng cơ bản trong ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và cứu hộ, cứu nạn, tuy nhiên hai năm trở lại đây thì chưa có.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ, chúng tôi mong muốn được tham gia các lớp tập huấn kỹ năng, mỗi năm có điều kiện tổ chức 1 lần diễn tập về phòng ngừa ứng phó thiên tai. Ngoài ra, đội phòng ngừa ứng phó thiên tai cấp xã cũng đề xuất được quan tâm trang cấp lại loa cầm tay, cưa máy, máy nổ đã hư hỏng để thực hiện tốt nhiệm vụ”.

Thực tế cho thấy, công tác tổ chức các lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực cho lực lượng xung kích PCTT cấp xã là nhiệm vụ quan trọng. Trong đó cần tập trung hướng dẫn, tập huấn các nội dung về mô hình tổ chức lực lượng xung kích, kỹ năng chuẩn bị ứng phó thiên tai, các kỹ năng, hoạt động cơ bản khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, sơ cấp cứu cơ bản.

Triển khai các nhiệm vụ thường xuyên của lực lượng xung kích PCTT cấp xã... nhằm nâng cao năng lực cho lực lượng xung kích PCTT cấp xã. Duy trì lực lượng đảm bảo hoạt động hiệu quả trong công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai tại cơ sở.

Những năm gần đây thiên tai tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp và dị thường. Do đó, việc hỗ trợ kịp thời để rà soát xây dựng, cập nhật và hoàn thiện kế hoạch PCTT và phương án ứng phó thiên tai các cấp tuân thủ quy định của pháp luật là hết sức cần thiết, nhằm hoàn thiện công cụ, cơ sở pháp lý để nâng cao tính chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành, ứng phó với thiên tai trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời cần đầu tư nguồn lực củng cố lực lượng xung kích PCTT tại cơ sở, từng bước xây dựng một lực lượng chuyên nghiệp để ứng phó với các tình huống phức tạp. Cùng với đó, đẩy mạnh truyền thông về công tác ứng phó, PCTT để nâng cao nhận thức, xây dựng được ý thức ứng phó thiên tai trong mỗi người dân.

Thanh Trúc