Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo ở Lào Cai: Nhiều thiếu sót

Hàng loạt thiếu sót

Kết luận số 548/KL-TTr của Thanh tra Bộ LĐTB&XH chỉ rõ, UBND tỉnh Lào Cai ban hành văn bản số 40/KH-UBND ngày 31/1/2018 về kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2018 đưa ra nhiệm vụ chủ yếu và giải pháp gồm có cả các nội dung y tế, giáo dục, vay vốn, chính sách trợ giúp xã hội, đào tạo nghề, hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo là chưa phù hợp với nội dung của chương trình tại Quyết định số 1722/QĐ-TTg.

Mặt khác, Thông tư số 15/2017/TT-BTC của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định việc quản lý và sử dụng kinh phí sự nghiệp thực hiện chương trình được ban hành ngày 15/2/2017, đến ngày 18/4/2018 UBND tỉnh Lào Cai mới ban hành văn bản số 1560/HD-UBND hướng dẫn thực hiện dự án hỗ trợ sản xuất, đa dạng sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo thuộc chương trình dẫn đến việc triển khai thực hiện dự án này chậm so với quy định. UBND tỉnh Lào Cai chưa xây dựng báo cáo đánh giá đầu kỳ, chưa thực hiện chế độ báo cáo giám sát 6 tháng và hàng năm theo quy định.

Thanh tra kết quả hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng các huyện nghèo theo Dự án 30a, Đoàn thanh tra của Bộ LĐTB&XH phát hiện tại dự án Trường Phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở La Pan Tẩn, huyện Mường Khương có tình trạng ghi nhật ký khảo sát địa chất, nhật ký thi công chưa đảm bảo quy định. Còn tại dự án nhà văn hóa thôn Tỉn Thàng, xã La Pan Tẩn thì hồ sơ công trình không có đơn đăng ký thực hiện gói thầu hoặc dự án của tổ nhóm thợ theo quy định. Đồng thời thi công không đúng thiết kế đã được phê duyệt.

Theo Kết luận thanh tra, trong việc hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo thì quyết định phê duyệt dự án năm 2018 của UBND huyện Bắc Hà không ghi cụ thể số hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, hộ không nghèo tham gia dự án theo quy định. Tại thời điểm thanh tra, UBND huyện Bắc Hà chưa triển khai hỗ trợ hộ dân tham gia dự án nhưng đã phê duyệt cho các hộ dân không có trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo năm 2017 được hỗ trợ từ chương trình là không đúng quy định.

Kết quả hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng theo Chương trình 135 tại huyện Bắc Hà cũng xảy ra nhiều sai sót. Cụ thể, tại công trình đường tràn Nậm Mòn Hạ, UBND xã Nậm Mòn ký hợp đồng về khảo sát, báo cáo kinh tế kỹ thuật, dự toán với phòng Tài chính kế hoạch huyện Bắc Hà với số tiền 39 triệu đồng, đã quyết toán chuyển tiền cho đơn vị thụ hưởng là phòng Tài chính kế hoạch huyện Bắc Hà là không đúng quy định.

Tại huyện Mường Khương, công trình trường mầm non số 2 thị trấn Mường Khương chưa báo cáo tiến độ chi tiết thực hiện hợp đồng trình chủ đầu tư chấp thuận để làm căn cứ thực hiện. Bên cạnh đó là việc chưa thực hiện thí nghiệm kiểm tra toàn bộ thép, xi măng, bê tông trước và trong khi thi công xây dựng.

Tại dự án hỗ trợ cây quýt giống thị trấn Mường Khương, huyện Mường Khương có 7/54 hộ được hỗ trợ không có tên trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo theo kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2016, được cấp 1.650 cây quýt giống không đúng quy định.

Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm

Thanh tra Bộ LĐTB&XH cũng cho biết, trong lĩnh vực rà soát hộ nghèo, cận nghèo hàng năm, kiểm tra hồ sơ điều tra, rà soát 26 hộ trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2017 tại thôn Nhùng Lìu, xã Na Hối, huyện Bắc Hà, còn 11 hộ chấm điểm chưa đảm bảo quy định. Cụ thể, không chấm điểm tiêu chí đất sản xuất, nhưng có tên trong danh sách đề nghị hỗ trợ cây quế giống thuộc dự án của Chương trình năm 2018. Qua xác minh các hộ dân trên, đều đang quản lý sử dụng diện tích đất và thuộc đối tượng chấm điểm về tiêu chí đất sản xuất theo phiếu rà soát xác định hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Kiểm tra hồ sơ điều tra, rà soát 30 hộ trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2017, tại thôn Cốc Cài Thượng, xã Nậm Mòn, huyện Bắc Hà còn 5 trường hợp điểm chấm tại phiếu B Thông tư số 17/2016/TT-BLĐTBXH thuộc hộ cận nghèo nhưng kết quả phân loại lại là hộ nghèo.

Công tác cấp phát, kinh phí chương trình tại Sở Tài chính Lào Cai cũng tồn tại sai sót. Theo đó, tại Quyết định số 1158/QĐ-UBND ngày 18/4/2018 của UBND tỉnh Lào Cai về việc chi chuyển nguồn ngân sách tỉnh năm 2017 sang năm 2018, số kinh phí từ nguồn kinh phí sự nghiệp chuyển nguồn từ năm 2017 sang sử dụng để thực hiện các dự án thuộc Chương trình 2018 là 1.491.983.105 đồng, chưa đúng với các nội dung được chuyển nguồn sang năm sau theo quy định tại Điều 43 Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ. Thêm vào đó, việc cấp phát kinh phí thực hiện Chương trình được thực hiện theo từng đợt, có đợt cấp vào cuối năm dẫn đến việc tổ chức thực hiện các hoạt động của Chương trình trong năm chậm, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động Chương trình tại địa phương.

Còn tại UBND huyện Mường Khương, kinh phí duy tu bảo dưỡng cơ sở hạ tầng phân bổ cho UBND huyện Mường Khương năm 2017 là 5 tỷ 097 triệu đồng. UBND huyện đã sử dụng và quyết toán toàn bộ nguồn kinh phí được cấp theo Chương trình 30a, trong đó có kinh phí thực hiện chính sách miễn giảm thủy lợi phí theo Quyết định 141/2016/QĐ-UBND ngày 20/6/2016 của UBND tỉnh Lào Cai là không đúng quy định về việc sử dụng nguồn kinh phí chương trình.

Sau khi phát hiện những vi phạm nêu trên, Thanh tra Bộ LĐTB&XH kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nghiêm túc rút kinh nghiệm, kiểm điểm xác định trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có hành vi vi phạm và xử lý theo thẩm quyền với các hành vi gây ra thiếu sót, sai phạm. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị thuộc UBND tỉnh, UBND huyện Bắc Hà, UBND huyện Mường Khương, 4 UBND cấp xã được thanh tra nghiêm túc rút kinh nghiệm, kiểm điểm xác định rõ trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có hành vi vi phạm và xử lý theo thẩm quyền đối với các hành vi gây ra thiếu sót, sai pham.

Thanh tra Bộ LĐTB&XH cũng kiến nghị UBND huyện Mường Khương thu hồi nộp Ngân sách nhà nước số tiền 2 tỷ 167 triệu đồng do quyết toán kinh phí cấp bù thủy lợi phí vào nguồn kinh phí duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình.

Đức Sơn