Chuyên gia: Chuyển giá không nên bị đánh lẫn với trốn thuế

Ảnh minh họa.

Phát biểu tại hội thảo "Sự thay đổi về chuyển giá trên thế giới" diễn ra sáng nay (9/11),

ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài cho rằng, khái niệm chuyển giá có nhiều cách hiểu khác nhau.

Theo ông Toàn, ở Việt Nam, chuyển giá là hành vi trốn thuế, lách thuế nhưng nên hiểu các giao dịch liên kết là những giao dịch rất bình thường.

"Đặc biệt với những doanh nghiệp đa quốc gia thì giao dịch liên kết là thường xuyên và đáng tin cậy hơn so với những công ty khác. Các giao dịch này tạo thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp", ông nói.

Ông Toàn cho rằng, không chỉ doanh nghiệp nước ngoài có chuyển giá mà cả ở trong nước cũng có thể chuyển giá. Nhưng ở đây, có thể với doanh nghiệp nước ngoài thì nhà nước chú trọng hơn, vì có thể thu được thuế cao hơn.

Đề cập tới dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đang được Chính phủ trình Quốc hội, ông Nguyễn Văn Toàn cho rằng, những quy định về giao dịch liên kết nêu tại dự luật khá chi tiết, đầy đủ và minh bạch.

Tuy nhiên ông đề nghị cần cắt giảm hơn nữa thủ tục hành chính và có quy định khắt khe về thanh tra doanh nghiệp. Cùng đó, doanh nghiệp có tham gia hoạt động liên kết phải kê khai rõ các giao dịch này, giá của các giao dịch, tạo thuận lợi minh bạch rõ ràng và giảm thiểu tiêu cực, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

"Cần cái nhìn toàn diện và khách quan hơn về hoạt động kinh doanh của những doanh nghiệp này, nhất là những giao dịch nội bộ hợp pháp giữa các doanh nghiệp trong những tập đoàn đa quốc gia để tránh tạo ảnh hưởng tiêu cực với môi trường đầu tư tại Việt Nam", Phó chủ tịch VAFIE lưu ý.

Phát biểu tại hội thảo, ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành Amcham Hà Nội cho biết, cách nhìn nhận khá phổ biến về chuyển giá như một công cụ trốn thuế và một hành vi vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, đại diện Amcham cho rằng, trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, các giao dịch liên kết và xuyên quốc gia sẽ ngày càng nhiều hơn. Cách nhìn nhận không phù hợp và thiếu khách quan về những giao dịch này sẽ tạo nên những thách thức và rào cản đối các nhà đầu tư xuyên quốc gia khi quyết định đầu tư tại Việt Nam.

Còn theo ông Wayne Barford, Cố vấn cấp cao của Trung tâm Thuế và Đầu tư quốc tế, Cựu trợ lý Ủy viên Sở Thuế vụ Úc, chuyển giá được định nghĩa là các quy tắc và phương pháp định giá cho các giao dịch nội bộ và giữa các doanh nghiệp thuộc cùng một hệ thống sở hữu hoặc kiểm soát.

"Do những giao dịch liên kết xuyên biên giới có thể làm thay đổi thu nhập chịu thuế, các cơ quan thuế ở nhiều quốc gia có thể áp dụng những phương pháp xác định giá khác với những phương pháp thông thường dựa trên giá thị trường giữa những doanh nghiệp độc lập. Chuyển giá về bản chất không phải là một hoạt động bất hợp pháp. Chỉ có gian lận về giá hay lạm dụng chuyển giá nhằm mục đích trốn thuế mới là bất hợp pháp”, ông Wayne Barford nói.

Vị chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực thuế chỉ ra rằng, việc xem xét về chuyển giá không nên bị đánh lẫn với trốn thuế. Cần xem xét hành động chuyển giá khác với hành vi trốn thuế.

"Về bản chất, hành động chuyển giá phản ánh một phần nguyên tắc với giá thị trường, và các hoạt động ở đây là kiểm tra về mặt nguyên tắc các giao dịch, so sánh với các giao dịch. Cần cân nhắc quan hệ giữa các thể nhân liên kết, các giao dịch liên kết", ông nói.

LÂM AN