Chuyên gia: Dư địa quan hệ Việt - Trung còn rộng mở

Tối 31/10, Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì Lễ trao Huân chương Hữu nghị tặng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: TTXVN.

“Chuyến thăm lần này của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác hữu nghị Việt - Trung”, PGS Quý, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, nhận định với Zing.

Nhận lời mời của Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 30/10 đến 1/11.

Trong chuyến thăm, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có các cuộc hội đàm, hội kiến với các nhà lãnh đạo cấp cao Trung Quốc, cũng như chứng kiến 13 văn kiện được các ban, bộ, ngành, trung ương và địa phương hai nước ký kết nhân chuyến thăm.

PGS Quý chỉ ra trong những năm qua, do các biến động trong tình hình khu vực và quốc tế, hoạt động giao lưu giữa các quốc gia bị tác động nhất định. Trong đó, trao đổi đoàn cấp cao giữa 2 nước Việt Nam - Trung Quốc cũng chịu ảnh hưởng.

“Chuyến thăm cấp cao lần này là sự tiếp tục thông lệ trao đổi các đoàn lãnh đạo cấp cao hai nước, góp phần duy trì và củng cố sâu sắc hơn quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước”, ông nhận định.

Củng cố lòng tin chính trị

PGS Quý chỉ ra trong những năm qua, quan hệ Việt - Trung đã đạt được kết quả trong mọi lĩnh vực, từ kinh tế - thương mại, giáo dục, văn hóa đến an ninh.

“Trong mối quan hệ đó có những lĩnh vực đạt được kết quả khả quan”, ông nói.

Theo vị chuyên gia, quan hệ kinh tế - chủ yếu là thương mại - là mặt nổi bật nhất. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch thương mại Việt Nam - Trung Quốc năm 2021 đạt 165,8 tỷ USD, tăng 24,6% so năm trước đó.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng dự tiệc trà cùng Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Đại lễ đường Nhân dân (Bắc Kinh, Trung Quốc) tối 31/10. Ảnh: TTXVN.

Trong khi đó, hai bên cũng có các hoạt động trao đổi và hợp tác về văn hóa - giáo dục, tuy còn hạn chế do hoàn cảnh khách quan như đại dịch Covid-19.

Về an ninh, PGS Quý nhận định mặc dù hai nước còn tồn tại những vấn đề do lịch sử để lại - đặc biệt là chủ quyền lãnh thổ và biển đảo - lãnh đạo hai Đảng, hai nhà nước đã cố gắng áp dụng các biện pháp để duy trì trạng thái hòa bình ổn định tương đối trong quan hệ song phương.

“Chuyến thăm vừa qua tạo điều kiện để hai bên hướng tới tiếp tục xử lý các vấn đề còn tồn tại bằng phương pháp hòa bình, phù hợp với các nguyên tắc luật pháp quốc tế - bao gồm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) - cũng như phát triển một cách lành mạnh và ổn định để duy trì trạng thái hòa bình hữu nghị trong quan hệ giữa hai nước”, ông nói.

Theo PGS Quý, những hoạt động của hai bên trong chuyến thăm đã giúp hai bên hiểu nhau, cũng như củng cố lòng tin chính trị trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực đang có những biến động quan trọng, buộc các nước có sự điều chỉnh ở tầm chiến lược về đường lối đối ngoại.

“Chuyến thăm lần này chứng tỏ quan hệ Việt Nam - Trung Quốc vẫn duy trì xu hướng có từ trước trong đường lối đối ngoại của hai Đảng và hai nhà nước”, ông nói. “Quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Trung Quốc vẫn không thay đổi”.

Ý nghĩa đặc biệt của mối quan hệ

Theo PGS Quý, quan hệ hữu nghị Việt - Trung có ý nghĩa quan trọng với cả Việt Nam và Trung Quốc.

Đối với Việt Nam, Trung Quốc vừa là một nước lớn - đối tượng mà chính sách đối ngoại Việt Nam rất coi trọng - vừa là một nước cũng đi theo con đường xã hội chủ nghĩa. Trong khi đó, đối với Trung Quốc, Việt Nam có vị trí rất quan trọng ở khu vực Đông Nam Á - vùng có ý nghĩa chiến lược về mặt đối ngoại của Trung Quốc - cả về mặt chính trị, kinh tế và an ninh.

“Có thể nói, Việt Nam và Trung Quốc là hai quốc gia có ý nghĩa đối ngoại quan trọng với nhau”, ông nói. “Quan hệ Việt - Trung có tầm quan trọng không chỉ với nhân dân hai nước, đối với hai Đảng, hai nhà nước, mà còn rất quan trọng với hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực, cũng như trên thế giới”.

Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì buổi lễ trao Huân chương Hữu nghị tặng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: TTXVN.

Ông chỉ ra quan hệ Việt - Trung là nhân tố tác động tới quan hệ giữa Trung Quốc với khu vực Đông Nam Á - bao gồm hòa bình, ổn định trên Biển Đông.

Trong khi đó, là hai nước xã hội chủ nghĩa, quan hệ song phương “có ý nghĩa quan trọng, tác động đến phong trào quốc tế, đấu tranh cho mục tiêu hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội”, PGS Quý nói.

Theo vị chuyên gia, dư địa phát triển quan hệ giữa hai nước vẫn còn rất rộng mở, cả về kinh tế - thương mại lẫn chính trị - an ninh.

“Việt Nam và Trung Quốc là hai nước có biên giới chung cả trên biển lẫn trên bộ, nên tiềm năng hợp tác giao thương, trao đổi sản phẩm, cũng như hợp tác sản xuất về kinh tế - thương mại là rất lớn”, ông nói.

Đối với các vấn đề do lịch sử để lại, PGS Quý cho rằng hai Đảng, hai nhà nước cần giải quyết hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế - bao gồm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).

Bên cạnh đó, Việt Nam và Trung Quốc cũng cần thực hiện nghiêm chỉnh những thỏa thuận đã được ký kết. Đặc biệt, hai bên cần củng cố lòng tin về mặt chính trị và tôn trọng những lợi ích chính đáng của mỗi bên.

“Trong chuyến thăm Trung Quốc lần này của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, lãnh đạo hai bên đều bày tỏ sẵn sàng củng cố mối quan hệ giữa hai nước vì sự phát triển, hòa bình trong khu vực và trên thế giới”, PGS Quý khẳng định.

Trung Quốc bắn 21 phát đại bác chào mừng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng Ngày 31/10, tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh đã diễn ra lễ đón và hội đàm Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, do Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì.

Việt Hà - Phương Linh