Chuyển giá: Giao dịch bình thường hay hành vi vi phạm pháp luật?

Doanh nghiệp chuyển giá với hành vi trốn thuế, làm thất thu ngân sách Nhà nước là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên về chuyên môn, đây là giá chuyển nhượng giữa các doanh nghiệp giao dịch liên kết.

Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN)

Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN)

Chuyển giá giữa các doanh nghiệp liên kết đang là vấn đề nóng được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, tại Hội thảo “Sự thay đổi về chuyển giá trên thế giới" do Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tổ chức ngày 9/11 tại Hà Nội, các chuyên gia và đại diện doanh nghiệp lại cho rằng, cần có cái nhìn phù hợp và khách quan về những giao dịch này trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu và các giao dịch liên kết, xuyên quốc gia sẽ ngày càng nhiều hơn.

Chuyển giá không là hoạt động bất hợp pháp

Ở Việt Nam lâu nay, chuyển giá luôn được nhìn nhận như một hành động tiêu cực, thậm chí là hành vi trốn thuế, vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, đối với các tập đoàn lớn, đa quốc gia những giao dịch liên kết diễn ra là thường xuyên và phổ biến. Các doanh nghiệp cung cấp nguyên vật liệu, bán thành phẩm, dịch vụ và công nghệ trong hệ thống cho nhau, tạo thuận lợi cho sự phát triển sản xuất kinh doanh và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Với kinh nghiệm 40 năm trong lĩnh vực tư vấn thuế quốc tế, ông Wayne Barford, Cố vấn cấp cao của Trung tâm Thuế và Đầu tư quốc tế, Cựu trợ lý Ủy viên Sở Thuế vụ (Mỹ) đã chia sẻ, chuyển giá được định nghĩa là các quy tắc và phương pháp định giá cho các giao dịch nội bộ và giữa các doanh nghiệp thuộc cùng một hệ thống sở hữu hoặc kiểm soát.

“Quy tắc quốc tế về giao dịch độc lập và giao dịch liên kết: Những giao dịch liên kết xuyên biên giới có thể làm thay đổi thu nhập chịu thuế, các cơ quan thuế ở nhiều quốc gia có thể áp dụng những phương pháp xác định giá khác với những phương pháp thông thường dựa trên giá thị trường giữa những doanh nghiệp độc lập.” Do đó, ông Wayne khẳng định, “chuyển giá về bản chất không phải là một hoạt động bất hợp pháp. Chỉ có gian lận về giá hay lạm dụng chuyển giá nhằm mục đích trốn thuế mới là bất hợp pháp.”

Bà Hương Vũ, Tổng Giám đốc Công ty Tư vấn Ernst & Young Vietnam cho biết: "Giá chuyển nhượng thực ra chỉ là giá giao dịch. Văn bản pháp quy ở Việt Nam có đề cập những trường hợp giá giao dịch không phải là giá thị trường nhưng không gây ảnh hưởng đến nguồn thu hoặc làm thất thu ngân sách Nhà nước, sẽ không có vấn đề gì.”

Còn ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài cho rằng: “Khái niệm chuyển giá là hành vi trốn thuế, lách thuế, song cần phải nhìn nhận ở một phương diện khác những giao dịch liên kết là rất bình thường và đáng tin cậy.”

Ông Wayne Barford, Cố vấn cấp cao của Trung tâm Thuế và Đầu tư quốc tế, Cựu trợ lý Ủy viên Sở Thuế vụ Australia phát biểu. (Ảnh: BTC)

Cần một phương pháp xác định giá

Đại diện cho các doanh nghiệp Mỹ đầu tư trực tiếp tại Việt Nam, ông Adam Sitkoff,Giám đốc điều hành Amcham Hà Nội bày tỏ trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, các giao dịch liên kết và xuyên quốc gia sẽ ngày càng nhiều hơn.

Vì vậy, các cơ quan chức năng ở Việt Nam cần thiết phải có những phương pháp xác định các mức giá phù hợp đối với các giao dịch liên kết (bao gồm cả các giao dịch hữu hình, vô hình, dịch vụ, tài chính hay phân bổ chi phí, cổ phần).

Theo bà Hương Vũ, trên thực tế, các giao dịch xuyên biên giới có khả năng không độc lập và có thể dẫn đến làm sai lệch “thu nhập chịu thuế”, vì vậy cơ quan thuế ở nhiều quốc gia có thể điều chỉnh giá chuyển đổi khác với giá đã được tính bởi một doanh nghiệp không liên kết theo nguyên tắc giá thị trường.

"Mấu chốt là cơ quan quản lý phải kiểm tra được quá trình giao dịch giữa các doanh nghiệp liên kết có sự chuyển giá và làm thất thu thuế hay không?," bà Hương Vũ khẳng định.

Nhấn mạnh vai trò và những đóng góp của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong quá trình thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước, ông Toàn bày tỏ mong muốn các cấp quản lý và cộng đồng xã hội nên có cái nhìn toàn diện và khách quan hơn về hoạt động kinh doanh của những doanh nghiệp, tập đoàn đa quốc gia, để tránh tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường đầu tư tại Việt Nam./.

Hạnh Nguyễn (Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus: http://www.vietnamplus.vn/chuyen-gia-giao-dich-binh-thuong-hay-hanh-vi-vi-pham-phap-luat/534188.vnp