Chuyên gia Nhật gửi công văn báo cáo lùi thời gian thử nghiệm sông Tô Lịch

Liên quan đến hoạt động xả hàng triệu mét khối nước từ Hồ Tây vào sông Tô Lịch ngày 09/07 vừa qua, trong cuộc họp báo ngày 12/07, Tiến sĩ Takeba Akira khẳng định: “hoạt động xả nước đó ảnh hưởng tới việc lấy mẫu để phân tích nước mặt, trầm tích, đo độ dầy bùn tại khu vực thí điểm xử lý sau 02 tháng theo đúng dự kiến”.

Đoàn chuyên gia Nhật làm việc, báo cáo với Thủ tướng về dự án sử dụng công nghệ Nano Bioreactor để xử lý ô nhiễm, làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây

Ngay tiếp sau đó, hôm nay 16/7, Chủ tịch Tổ chức xúc tiến Thương mại - Môi trường Nhật Bản đã chính thức gửi Công văn tới Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Hà Nội, các sở, ngành, đơn vị liên quan báo cáo sự việc. Đồng thời, thông báo lùi thời gian lấy mẫu, đánh giá và công bố kết quả giai đoạn thí điểm xử lý ô nhiễm bằng công nghệ Nano Bioreactor của Nhật.

Máy móc công nghệ Nano Bioreactor của Nhật đang xử lý ô nhiễm tại sông Tô Lịch (ảnh ngày 16/5)

Nội dung công văn ghi rõ: "Được sự giúp đỡ của Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Hà Nội, các sở, ngành, đơn vị liên quan, chúng tôi đã thực hiện Dự án tài trợ thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng Công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản. Công việc triển khai dự án, kết quả bước đầu rất khả quan, cả trên góc độ kỹ thuật, khoa học, và thực tế cảm nhận của người dân sống cạnh khu thí điểm.

Hoạt động xả nước chảy cuồn cuộn vào khu đang xử lý ô nhiễm tại sông Tô Lịch

Vào ngày 9/7/2019, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã mở cửa xả nước từ Hồ Tây trong 3 ngày vào sông Tô Lịch. Lượng nước xả vào sông rất lớn, khoảng hơn 1,5 triệu mét khối, được xả vào trực tiếp vào vị trí đang thực hiện thí điểm dự án xử lý ô nhiễm, làm sạch nước sông Tô Lịch. Chúng tôi đánh giá rằng, đây là nguyên nhân khách quan và đảm bảo an toàn cho Thành phố trong mùa mưa nên việc xả nước là theo đúng quy định của UBND Thành phố.

Tuy nhiên, dự án của chúng tôi thử nghiệm và đánh giá kết quả chỉ trong đoạn 300m ở đầu nguồn. Vậy nên, với lượng nước 1,5 triệu mét khối, lại xả cuồn cuộn vào khu thí điểm của công nghệ Nhật Bản gấp 10 lần lượng nước thải/ngày đêm từ 280 cống chảy vào sông Tô Lịch đã ảnh hưởng đến hoạt động của dự án.

Công văn nhấn mạnh, sau hoạt động xả nước, qua kiểm tra của chuyên gia Nhật Bản, thì toàn bộ hệ vi sinh vật có lợi do các tấm Bioreactor kích hoạt trong vòng gần 2 tháng qua đã trong chốc lát bị cuốn trôi và không còn ở khu 300 mét để đánh giá nữa. Do vậy, sau hoạt động xả nước, chúng tôi gần như phải làm lại từ đầu, và cần thời gian tối thiểu trên 1 tháng để kích hoạt trở lại hệ vi sinh vật có lợi thì lấy mẫu đánh giá ở khu vực thí điểm mới chính xác, khách quan.

Với lý do đó, Tổ chức xúc tiến Thương mại-Môi trường Nhật Bản trân trọng báo cáo với Ngài Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND Thành phố Hà Nội cùng các sở, ngành, đơn vị có liên quan về việc lùi thời gian thí điểm thêm 02 tháng tới ngày 17/9/2019. (Đây là thời gian thí điểm dự kiến. Tuy nhiên, tùy tình hình thực tế, thời gian thí điểm có thể được rút ngắn hơn).

Bên cạnh đó, Tổ chức xúc tiến Thương mại - Môi trường Nhật Bản rất hiểu việc xả nước từ Hồ Tây là công việc thoát lũ mùa mưa, để đảm bảo an toàn theo đúng chủ trương và chỉ đạo của thành phố. Tuy nhiên, hoạt động thử nghiệm xử lý ô nhiễm, làm sạch sông Tô Lịch chỉ thực hiện trên đoạn sông 300 mét, không phải trên cả dòng sông, nên việc xả nước mạnh vào khu thí điểm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến kết quả phân tích, cũng như hoạt động của dự án trên đoạn sông này.

Với mục tiêu làm sạch, giảm ô nhiễm trên sông Tô Lịch, góp phần tạo môi trường trong lành cho thành phố. Vậy nên, chúng tôi kính đề nghị các đơn vị liên quan, tạo điều kiện, điều chỉnh việc xả nước từ Hồ Tây ra sông Tô Lịch để hoạt động thí điểm của chúng tôi được hoàn thành theo dự kiến", nội dung công văn ghi rõ.

Được biết, dự án thí điểm xử lý ô nhiễm, làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano-Bioreactor của Nhật Bản được thực hiện từ 16/5/2019 đến nay. Sau khoảng thời gian gần 2 tháng thực hiện, qua thực tế đánh giá và các chỉ số phân tích khoa học, dự án đã chứng minh được tính khả thi của mình trong hoạt động thực tế xử lý ô nhiễm trên sông Tô Lịch.

Lượng bùn trên sông Tô Lịch giảm rất nhanh sau khi sử dụng công nghệ Nano Bioreactor của Nhật

Cụ thể: sau 3 ngày, lượng khí amoniac (NH3) gây mùi hôi thối đã giảm nhanh chóng. Sau 7 ngày, bùn dưới đáy sông bắt đầu bị phân hủy, giảm từ hơn một mét xuống còn khoảng 76-91 cm.

Kết quả ngày 4/7, tức sau hơn 2 tuần thực hiện thí điểm khu trình diễn xử lý phân hủy bùn hữu cơ thành khí CO2 và nước đã cho kết quả khả quan: độ dày lớp bùn trong khu quây sắt giảm 38-48 cm, hàm lượng oxy hòa tan trong nước (DO) tăng mạnh và đạt 6.67 mg/l (đạt tiêu chuẩn cột A1 - quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam về chất lượng nước mặt).

Tiếp đó vào ngày 17/06, tức sau 01 tháng thực hiện thí điểm, độ dày bùn giảm rõ rệt: Tại điểm vị trí cách cầu Hoàng Quốc Việt 50m, phía gần bờ đường Bưởi: Độ dày bùn giảm từ 91,3cm xuống chỉ còn 13cm (giảm 78,3cm) và tại điểm vị trí cách cầu Hoàng Quốc Việt 110m, phía gần bờ đường Bưởi: Độ dày bùn giảm từ 96,7cm xuống chỉ còn 19cm (giảm 77,7cm).

Đáng chú ý, vì tình trạng ô nhiễm trên sông Tô Lịch quá nghiêm trọng, nên suốt cả thời gian hàng chục năm trời không hề thấy “bóng dáng” một con cá nào xuất hiện trên con sông này. Thế nhưng, mới đây, sau khi sử dụng công nghệ Nano Bioreactor để xử lý ô nhiễm sông tại sông Tô Lịch một thời gian ngắn, một tín hiệu rất tích cực là cá đã quay lại sinh sống ở chính trên đoạn sông này.