Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù: Cần ban hành 1 đạo luật riêng biệt!
Bộ Công an đã tiếp nhận và xử lý 61 hồ sơ yêu cầu chuyển giao phạm nhân từ Việt Nam ra nước ngoài (chủ yếu là các nước: Ô-xtrây-lia, Hàn Quốc, Lào)
Bộ Công an đang đề nghị xây dựng Luật chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.
Báo cáo tổng kết về chuyển giao người đang chấp hành hình phạt tù (Dự thảo) của Bộ Công an cho biết, trong những năm qua, việc chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù đã được hình thành nhằm tạo điều kiện cho người phạm tội bị xử phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân, đang chấp hành án phạt tù tại quốc gia khác hoặc tại Việt Nam có cơ hội được tiếp tục chấp hành phần hình phạt còn lại của mình tại Việt Nam hoặc tại quốc gia mà họ mang quốc tịch hoặc có gia đình hoặc người thân sinh sống, vì mục đích tái hòa nhập xã hội thành công.
Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao cho biết hiện có hơn 4000 người Việt Nam đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, chung thân hoặc các hình phạt tước tự do khác ở nước ngoài, tập trung phần lớn tại tại Trung Quốc (bao gồm cả Đài Loan, Hồng Kông, Ma Cao), Cộng hòa Séc, Vương quốc Cam-pu-chia, Cộng hòa Liên bang Đức.
Xây dựng Luật chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù để tạo thuận lợi hơn cho hoạt động này (Ảnh: theo VGP)
Tính đến đầu tháng 5/2019, theo thống kê của Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng - Bộ Công an, đã có trên 1.400 phạm nhân là người nước ngoài thuộc 30 quốc tịch khác nhau (bao gồm cả người không có quốc tịch) đang chấp hành án hình sự tại các cơ sở giam giữ trên lãnh thổ Việt Nam; số phạm nhân đang chấp hành án phạt tù là trên 500 người.
Bộ Công an đã tiếp nhận và xử lý 61 hồ sơ yêu cầu chuyển giao phạm nhân từ Việt Nam ra nước ngoài (chủ yếu là các nước: Ô-xtrây-lia, Hàn Quốc, Lào).
Đồng thời, tiếp nhận được trên 16 đề nghị của phía nước ngoài về việc chuyển giao công dân Việt Nam đang chấp hành án phạt tù ở nước ngoài về Việt Nam để tiếp tục chấp hành hình phạt, trong đó có đối tượng liên quan đến tổ chức khủng bố quốc tế, có đối tượng là đối tượng truy nã của Việt Nam. Việt Nam đã tiến hành tiếp nhận 4 phạm nhân đầu tiên từ Vương quốc Anh về Việt Nam để tiếp tục cho chấp hành án.
Quá trình chuyển giao không áp dụng các biện pháp chuyển đổi hình phạt; đến nay, chưa phạm nhân nào được áp dụng các hình thức giảm án, tha tù trước thời hạn…
Theo Bộ Công an, đến nay, Việt Nam đã gia nhập 3 điều ước quốc tế đa phương, ký kết 14 điều ước quốc tế song phương có quy định về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; ký kết 13 hiệp định chuyên biệt về chuyển giao người bị kết án phạt tù.
Quá trình thực thi hoạt động này, nhiều nội dung của Luật tương trợ tư pháp năm 2007 chưa phù hợp với pháp luật quốc tế, thông lệ quốc tế và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Thực tiễn cũng phát sinh một số trường hợp chưa từng có và pháp luật chưa được dự liệu hết cần được nghiên cứu để đề xuất đàm phán, ký kết, sửa đổi, bổ sung điều ước quốc tế hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung pháp luật.
Vì vậy, Bộ Công an kiến nghị sớm ban hành 1 đạo luật riêng biệt về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù trên cơ sở tách từ Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 để phân biệt rõ giữa các hoạt động mang bản chất nhân đạo với các hoạt động mang tính cưỡng chế cao như dẫn độ, tương trợ tư pháp về hình sự của Luật Tương trợ Tư pháp hiện hành.
