Chuyện về những phận đời bị bỏ lại ở miền quê khi người trẻ Nhật đua nhau ra thành phố

Những lớp học hoang vắng học sinh như thế này cứ ngày một nhiều trên đất Nhật

Mùa thu năm nay, chị Trần Thị Thanh Hoài sang thăm lại nhà ông bà nội tại một thị trấn thuộc tỉnh Fukuoka. Thị trấn nhìn chung vẫn vậy, nhưng nhìn quanh, chị cảm thấy khác rất nhiều so với lần gần nhất chị đến đây.

Thị trấn hoang vắng hơn trước rất nhiều, giờ buổi chiều ngày thường cũng như ngày cuối tuần lẽ ra phải đông đúc thế nhưng quan sát cả buổi chiều đến tối chị chỉ thấy lác đác vài người qua lại, và toàn người già.

Ở thị trấn với ông bà nội cả tuần, chị Hoài không hề nhìn thấy một em bé hoặc một người trưởng thành nào. Thỉnh thoảng, chị có nhìn thấy lác đác vài thanh niên trên chuyến tàu đi qua thị trấn, họ lướt qua trên những ô cửa của tàu chứ chị cũng không thấy ai dừng lại vào thị trấn.

Nói chuyện với người đứng đầu thị trấn, chị Hoài được biết dân số của thị trấn đã giảm đến 5 lần trong khoảng 20 năm trở lại đây. Trước đây, thị trấn từng có gần 1.000 dân, nhưng giờ chỉ còn chưa đến 200 và toàn người già.

Bà nội của chị Hoài cho biết bà từng có khoảng 3,4 người bạn thân sống trong thị trấn, trước đây từng sinh hoạt văn hóa cùng nhau, thế nhưng giờ đây tất cả những người đó đã chết hết, giờ bà cũng không còn người bạn nào nữa.

Một thị trấn vắng vẻ thuộc Hokkaido nhìn từ trên tàu điện

Người quản lý thị trấn cho biết trước đây ở thị trấn từng có lễ hội địa phương, thời đó còn rất nhiều thanh niên nên có người làm, giờ đây toàn người già sức yếu nên hoạt động tổ chức thu hẹp hơn trước rất nhiều. Chính bản thân ông này cũng chẳng thể nào biết được khi nào thì lễ hội sẽ chẳng còn có thể tổ chức được nữa vì quá thiếu người tham gia tổ chức.

Ở cách đó hơn 500 km về phía Bắc, tại một thị trấn nhỏ khác thuộc tỉnh Ibaraki, cô gái Aimi Akari đang gửi những dòng tin nhắn cuối cùng cho anh bạn trai cô, người đang làm y tá tại bệnh viện địa phương.

Cô bảo cô và anh không còn hợp nhau nữa, vậy nên “đường ai nấy đi”. Thế nhưng chính bản thân cô cũng thừa hiểu rằng cô chán ghét cuộc sống nơi miền quê không có tương lai này, các bạn bè của cô đã bỏ hết lên Tokyo và chính bản thân cô cũng vậy.

Cô đã kiếm được một việc làm y tá tại phòng khám tư nhân ở Tokyo và với cô, tương lai ở cô phải ở Tokyo chứ không phải miền quê nhỏ bé toàn những người già như thế này. Chỉ còn vài ngày nữa lên Tokyo, cô Aimi buồn chán nhìn ra ngoài cửa sổ đếm từng ngày một. Trời lúc này mới 7h tối mà cả khu vực trung tâm thị trấn vắng hoe như một thị trấn ma.

Mấy năm trước, cả thế giới không khỏi choáng váng với câu chuyện chuyến tàu 3 năm chỉ chở duy nhất 1 học sinh đến trường tại Hokkaido, rất nhiều người ca ngợi sự nhân văn của người Nhật. Câu chuyện thực sự cảm động nhưng đằng sau đó là một sự thật buồn về những làng quê ngày một thưa vắng người tại Nhật.

Thống kê của Nikkei News cho thấy trong vòng 47 tỉnh của Nhật, có đến hơn 20 tỉnh không ngừng chứng kiến tình trạng dân số sụt giảm trong vòng 4 năm trở lại đây. Còn nếu nhìn từ góc độ kinh tế, khi nhìn vào số liệu thống kê giá cả Nhật trên khắp toàn quốc trong vòng 4 năm trở lại đây, người trẻ bỏ ra thành phố nhiều, đất tại các khu vực nông thôn không ai mua, nhà bỏ trống ngày một nhiều hơn, giá nhà trên khắp nước Nhật giảm chỉ ngoại trừ nội thành Tokyo.

Theo thống kê của chính phủ Nhật năm 2013, có đến 200 cộng đồng dân cư Nhật đã biến mất trên khắp nước Nhật trong thập kỷ qua khi người già chết dần còn người trẻ bỏ đi ra thành phố.

Nhà hàng này từng nằm cách nhà ga trung tâm của một thành phố thuộc tỉnh Iwate chỉ chưa đến 5 phút đi bộ, giờ đây khi thành phố quá vắng vẻ, nhà hàng cũng trở nên hoang tàn.

Người trẻ bỏ ra thành phố nhiều, để lại sau lưng họ biết bao câu chuyện buồn. Cha mẹ già không có đủ điều kiện ra thành phố theo con và bị bỏ lại nơi miền quê. Những người con xa cha mẹ lên thành phố đi làm bận rộn quên hết gia đình của họ, chi phí đi lại quá đắt đỏ, có nhiều người không có đủ tài chính nên 2,3 năm mới về thăm nhà một lần.

Có những bậc cha mẹ đã lâu không nghe giọng con cái, vì quá nhớ thương con nên ai gọi điện đến cũng tưởng là con. Truyền hình Nhật từng phát không ít phóng sự về các vụ lừa đảo mà cứ có người gọi điện giả làm con xin tiền, các cụ già lại lật đật chạy ra cây hoặc ra ngân hàng chuyển tiền vào tài khoản mà các cụ ngỡ là con mình. Thương con, có cụ chuyển cả những khoản tiền vài triệu yên, và cuối cùng bị lừa chuyển nhiều lần mất hết cả khoản tiền dưỡng già.

Thế rồi có cụ thấy có người gọi điện xưng là con gọi ra một địa điểm xa xôi bảo rằng muốn gặp bố mẹ, các cụ cố gắng lái xe ra. Đến nơi chỉ là bãi đất trống, rồi các cụ bị cướp sạch tài sản quay trở về tay không, khóc mếu lên đồn cảnh sát trình báo.

Tại tỉnh Nagano, người ta từng kể với nhau một câu chuyện buồn, thật buồn. Trong gia đình bà Fumiko Akane có duy nhất một cậu cháu trai. Cậu bé học hết phổ thông trường trung học địa phương rồi sau đó lên thành phố học đại học. Cuộc sống trong nhà với va chạm thường xuyên giữa mẹ chồng và nàng dâu khiến bà Akane vô cùng mệt mỏi. Cậu cháu 18 tuổi là niềm vui duy nhất của bà bao nhiêu năm.

Cuối cùng cũng đến ngày cậu bé lên Tokyo học đại học, đi làm thêm, sống cuộc sống điển hình của phần đông thanh niên Nhật. Đến một ngày, sau khoảng hơn 1 năm người cháu không về thăm bà, người ta thấy bà Akane tự tử, chẳng ai có thể kết luận được rằng bà tự kết liễu cuộc sống của mình vì lý do gì, nhưng lúc tìm thấy thi thể bà, người ta thấy trong túi áo của bà có vô cùng nhiều bức ảnh của người cháu 18 tuổi. Có lẽ bà đã thương nhớ cháu rất nhiều trước khi quyết định rời bỏ cuộc sống này.

NGỌC DIỆP