CNN: Washington đề nghị đổi tù nhân Nga lấy 2 công dân Mỹ
Mỹ đề nghị trao đổi Viktor Bout, công dân Nga bị phạt 25 năm tù vì buôn lậu vũ khí, như là một phần trong thỏa thuận tiềm năng để giúp hai người Mỹ bị bắt giữ ở Nga được trả tự do.
Kế hoạch đổi Bout lấy Brittney Griner và Paul Whelan - hai công dân Mỹ bị giam ở Nga - đã nhận được sự ủng hộ từ Tổng thống Joe Biden, CNN hôm 27/7 dẫn 3 nguồn tin độc quyền.
Một ngày trước, Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết Mỹ đã gửi “đề xuất lớn” cho Moscow từ nhiều tuần trước để giúp Whelan và Griner được trả tự do.
Ông Blinken nói dự định trao đổi vấn đề này trong cuộc điện đàm trong tuần với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov. Đây là lần trao đổi đầu tiên giữa hai vị ngoại trưởng kể từ khi giao tranh Ukraine bùng nổ.
(Từ trái qua) Viktor Bout, Brittney Griner và Paul Whelan. Ảnh: AP.
Tuy nhiên, một quan chức cấp cao trong chính quyền Biden tỏ thái độ cho thấy Moscow chưa phản hồi tích cực trước “đề xuất lớn” được đưa ra lần đầu vào tháng 6. Nói với CNN, vị này cho biết “việc khiêu vũ cần hai người cùng tham gia”.
Whelan bị giam giữ ở Nga từ năm 2018 vì cáo buộc gián điệp. Ngôi sao bóng sổ Griner bị giam giữ ở Moscow từ tháng 2 vì cáo buộc tàng trữ ma túy nhưng cô khẳng định chỉ vô tình mang cần sa vào Nga.
Griner đã nhận tội vào đầu tháng 7. Theo các quan chức Mỹ thông thạo quy trình tố tụng của Nga và nội dung đàm phán hai bên, phiên tòa xét xử Griner phải kết thúc trước khi thỏa thuận trao đổi tù nhân được hoàn thiện.
Trong nhiều tháng tranh luận nội bộ, Bộ Tư pháp Mỹ phản đối đem Bout ra trao đổi. Nhưng cuối cùng, cơ quan này phải chấp nhận vì lựa chọn ấy được sự ủng hộ từ các nhân vật cấp cao thuộc Bộ Ngoại giao và Nhà Trắng, gồm cả ông Biden, CNN dẫn các nguồn thạo tin.
Từ trước, Moscow đã thường xuyên gợi ý Washington đổi ông Bout với một số người Mỹ.
Ngược lại, chính phủ Mỹ từ lâu không mặn mà với việc trao đổi tù nhân vì lo ngại cách làm này sẽ khuyến khích các nước bắt giữ người Mỹ để mặc cả trong đàm phán.
Tuy nhiên, việc trao đổi tù nhân đã có được đà trong năm nay sau lần thành công phóng thích Trevor Reed, người Mỹ bị giam ở Nga hơn 2 năm, vào tháng 4. Reed được trao đổi với Konstantin Yaroshenko, phi công người Nga lãnh án 20 năm tù vì âm mưu buôn lậu cocaine.
Trái với dự kiến của quan chức Nhà Trắng, việc trao đổi Reed với Yaroshenko nhận được sự tán thành của cả hai đảng, kể cả những đảng viên Cộng hòa thường chỉ trích.
Thái độ đó khiến chính quyền Biden cân nhắc mọi lựa chọn, bao gồm trao đổi tù nhân, để đưa Whelan và Griner ra khỏi Nga.
