Có gì trong kịch bản thăm dò sức chịu đựng của nền kinh tế Nga?

Một thử nghiệm vừa được tiến hành với nền kinh tế Nga, trong đó kịch bản căng thẳng cực độ được đặt ra là tăng trưởng bằng 0, đồng Rúp suy yếu và doanh thu từ dầu khí lao dốc, trang bne IntelliNews có trụ sở tại Đức đưa tin, dẫn kết quả cuộc thử nghiệm được công bố hồi cuối tháng 4.

Theo đó, kịch bản xấu nhất mà Bộ Phát triển Kinh tế Liên bang Nga (MinEcon) đặt ra cho năm 2024 dự đoán tăng trưởng GDP của “xứ sở Bạch dương” và thu nhập hộ gia đình trì trệ, đồng Rúp ngấp nghé mốc 100 Rúp đổi 1 USD, trong khi giá dầu thô xuất khẩu của nước này xuống mức 58,5 USD/thùng từ mức 64,5 USD/thùng năm 2023.

Các điều kiện cho năm 2025 thậm chí còn khó khăn hơn. Theo dự kiến của MinEcon, các chỉ số sẽ ảm đạm hơn: GDP là 0,2%, tỉ giá hối đoái trung bình là 106,9 Rúp đổi 1 USD, và giá dầu thô chỉ còn 51,8 USD/thùng.

Kịch bản khắc nghiệt nhất thăm dò sức chịu đựng của nền kinh tế (stress test) vẽ nên bức tranh trái ngược hoàn toàn với kịch bản tăng trưởng cơ bản của MinEcon cho năm nay là 2,3%.

Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) dự đoán tăng trưởng vào năm 2024 sẽ là 2,2%. Bộ Tài chính Nga thậm chí còn lạc quan hơn khi dự đoán mức tăng trưởng 3,6% mà gã khổng lồ Á-Âu đạt được vào năm 2023 sẽ tái hiện trong năm nay.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) gần đây cũng đã cập nhật tăng dự báo triển vọng từ mức tăng trưởng 1,1% lên 3,2%, khiến Nga trở thành quốc gia tăng trưởng nhanh nhất trong số các nền kinh tế lớn trong năm nay.

Bộ trưởng Kinh tế Maxim Reshetnikov đã đưa ra một kịch bản cơ bản lạc quan hơn vào cuối tháng 4, cho thấy tốc độ tăng trưởng GDP năm 2024 sẽ được cải thiện lên 2,8%. Tuy nhiên, ngay cả dự báo thuận lợi hơn này cũng mang theo những lo ngại, vì nó bao gồm triển vọng lạm phát tồi tệ hơn và đồng Rúp tiếp tục suy yếu.

Lạm phát ở mức 7,7% trong tháng 3 vẫn là vấn đề đau đầu đối với Nga dù lãi suất cơ bản là 16%. Thống đốc CBR Elvia Nabiullina đã giữ nguyên lãi suất vào tuần trước với lý do áp lực lạm phát vẫn tiếp tục.

Bà Nabiullina cũng cho biết các nhà chức trách kỳ vọng lạm phát sẽ quay trở lại mức 4% vào năm 2025. Lạm phát tăng tốc, cùng với những nguyên nhân khác như tình trạng thiếu lao động, khiến các công ty phải tăng lương để thu hút và giữ chân nhân viên, trong khi thị trường sẽ không có đủ hàng hóa, dịch vụ ở mức giá cũ.

Các kịch bản cho nền kinh tế Nga từ năm 2024 tới năm 2027 do Bộ Phát triển Kinh tế Liên bang Nga đặt ra.

Theo tất cả các kịch bản của MinEcon, bao gồm cả kịch bản thận trọng và kịch bản stress test, các dự báo cho thấy sự suy thoái trong sản xuất và xuất khẩu dầu khí của Nga. Kịch bản căng thẳng nhất dự đoán rằng giá xuất khẩu dầu của Nga có thể giảm xuống 58,5 USD/thùng vào năm 2024, giảm xuống còn 51,8 USD vào năm 2025 – giảm đáng kể so với giá giao dịch hiện tại khoảng 79 USD/thùng đối với dầu thô Urals của nước này.

Nếu những mức giá hàng hóa thấp hơn này thành hiện thực, tăng trưởng GDP dự kiến sẽ chậm lại ở mức 1,5% trong năm nay, giảm xuống 0,2% vào năm 2025, từ mức dự báo mạnh hơn là 2,8% và 2,3% trong kịch bản cơ sở.

Dự báo tăng trưởng đầu tư và thu nhập thực tế cũng ảm đạm tương tự trong kịch bản stress test. Đầu tư vốn cố định được dự đoán sẽ chỉ tăng 0,5% trong năm nay trước khi giảm 1,5% vào nă mtiếp theo. Hơn nữa, mức tăng trưởng thu nhập khả dụng, ở mức 5,4% vào năm ngoái, được dự đoán sẽ giảm xuống 1,9% trong năm nay và 0,9% năm tiếp theo.

Các nhà chức trách Nga cũng dự đoán đồng Rúp sẽ giảm giá mạnh, dự kiến nó sẽ vượt mốc 100 Rúp, và đạt 106,9 Rúp đổi 1 USD vào năm 2025, với khả năng tiếp tục trượt giá thành 120 Rúp đổi 1 USD vào năm 2027.

Những dự báo này nhấn mạnh những thách thức kinh tế quan trọng mà Nga có thể phải đối mặt trong trường hợp điều kiện bên ngoài và bên trong đều khó khăn, như được nêu trong kịch bản stress test.

Minh Đức (Theo bne IntelliNews)