Cơ hội quảng bá trí tuệ và văn hóa Việt Nam

Tiến bộ rõ rệt cả về chất và lượng

Lần đầu tiên đăng cai tổ chức Kỳ thi Olympic Toán học và Khoa học quốc tế lần thứ 16 tại Hà Nội, nước chủ nhà đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng bạn bè quốc tế với bảng thành tích cao, gồm: 15 Huy chương Vàng (HCV), 14 Huy chương Bạc (HCB) và 7 Huy chương Đồng (HCĐ) ở cả hai môn Toán học và Khoa học của bảng A (bảng quốc tế). Ngoài bảng A, IMSO 2019 còn mở rộng thêm bảng B (bảng trong nước) với 367 thí sinh đến từ các quận, huyện, thị xã của TP Hà Nội dự thi nhằm tạo điều kiện cho các em cọ xát với đề bài thi chuẩn quốc tế.

IMSO là kỳ thi quốc tế thường niên bằng tiếng Anh dành cho học sinh tiểu học trên toàn thế giới. Kỳ thi IMSO đầu tiên được Bộ Giáo dục và Văn hóa Indonesia tổ chức vào năm 2003 với 11 nước tham gia. Đến năm 2011, kỳ thi bắt đầu được mở rộng với nhiều nước tham dự. Từ đó đến nay, kỳ thi được Ủy ban IMSO tổ chức luân phiên tại các quốc gia đăng cai và trở thành sân chơi quốc tế thường niên có uy tín. Việt Nam tham gia kỳ thi IMSO từ năm 2015. Kể từ khi tham gia IMSO đầu tiên đến nay, đoàn học sinh Việt Nam đã mang vinh dự về cho nước nhà với 137 huy chương, trong đó có 36 HCV.

So với các kỳ thi trước, đơn cử là IMSO 2018-kỳ thi mà đoàn học sinh Việt Nam đoạt 8 HCV, 10 HCB và 5 HCĐ thì tại IMSO 2019, học sinh Việt Nam đã đạt thành tích gần gấp đôi số lượng HCV, HCB. Đặc biệt, ở mùa thi năm nay, đoàn Việt Nam có thí sinh Nguyễn Đăng Dũng giành giải vô địch phần thi Khám phá môn Toán và thí sinh Chu Bình Minh giành giải vô địch toàn cuộc môn Khoa học. Kết quả này chưa từng có trong những lần thi trước đây của đoàn Việt Nam. Điều này cho thấy, học sinh Việt Nam đang có những tiến bộ rõ rệt.

Ban tổ chức trao giải tặng thí sinh giành giải vô địch trong các phần thi ở môn Toán học và Khoa học tại Kỳ thi IMSO 2019.

Gắn kết tình bạn bè quốc tế

Ở IMSO 2019, các thí sinh không chỉ thực hiện những bài thi Toán và Khoa học mà xa hơn là cơ hội tìm hiểu, học hỏi, giao lưu văn hóa, qua đó tăng tình đoàn kết, hữu nghị, sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong 5 ngày tại Hà Nội, các thí sinh của IMSO 2019 đã được tham gia chương trình gala văn hóa. Những tiết mục văn nghệ độc đáo, mang bản sắc và ý nghĩa riêng của mỗi quốc gia cho thấy các em không chỉ giỏi Toán và Khoa học mà còn dành thời gian tham gia các hoạt động ngoại khóa để có thể phát triển toàn diện cả trí tuệ, thẩm mỹ, thể chất. Bên cạnh đó, các thí sinh còn được tham quan, khám phá các điểm đến của Thủ đô, như: Làng gốm Bát Tràng, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam… Đây là dịp để quảng bá, giới thiệu tới các đoàn quốc tế về nét đẹp văn hóa, con người Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng.

Thích thú khi được thưởng thức tiết trời se lạnh của Thủ đô Hà Nội, thí sinh Kunthee Yongvanich (đoàn Thái Lan) chia sẻ: “IMSO 2019 cho em cơ hội đến Việt Nam. Tuy không đạt kết quả như mong muốn nhưng em có nhiều trải nghiệm thú vị với những món ăn Việt Nam, gặp gỡ những người Việt Nam thân thiện”. Còn ấn tượng lần đầu tiên khi đến Việt Nam của cô bé Asal Shaneh Saz Mashhadi (đoàn Iran) là những công trình, kiến trúc đặc sắc của Thủ đô. Cầm trên tay món quà lưu niệm của các bạn Việt Nam tặng, Asal Shaneh Saz Mashhadi bày tỏ: “Cuộc thi sẽ là kỷ niệm đáng nhớ nhất trong cuộc đời của em mà không phải học sinh nào cũng có được”.

Ban tổ chức trao Huy chương Vàng môn Khoa học tặng các thí sinh tại Kỳ thi IMSO 2019.

Đổi mới phương pháp tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi

Ngoài Kỳ thi IMSO 2019, những năm gần đây, Việt Nam đã đăng cai và tổ chức thành công nhiều kỳ thi quốc tế, như: Olympic Vật lý châu Á, Olympic Toán học quốc tế, Olympic Vật lý quốc tế, Olympic Hóa học quốc tế, Olympic Sinh học quốc tế… Trong 5 năm gần đây, thành tích của các đội tuyển quốc gia tại những kỳ thi quốc tế và khu vực có chuyển biến theo hướng năm sau cao hơn năm trước. Các đoàn Việt Nam liên tục xếp thứ hạng cao, nằm trong tốp đầu của các cuộc thi qua từng năm. Chỉ tính riêng năm 2019, trước IMSO 2019, Việt Nam có 38/38 thí sinh dự thi các kỳ thi Olympic quốc tế đều đoạt giải, trong đó có 9 HCV, 19 HCB, 9 HCĐ và 1 bằng khen. Ngay cùng thời điểm diễn ra IMSO 2019, đoàn học sinh tham gia Cuộc thi Phát minh sáng chế quốc tế INOVA năm 2019 tổ chức tại Zagreb, Croatia với 31 nước tham dự và hơn 500 sản phẩm dự thi đã mang vinh dự về cho nước nhà với 2 HCV, 1 HCB, 2 giải đặc biệt của ban tổ chức và các giải phụ. Kết quả này tiếp tục khẳng định chất lượng giáo dục và vị thế của học sinh phổ thông Việt Nam trên đấu trường trí tuệ quốc tế.

Là giáo viên phụ trách đội Toán của đoàn học sinh Việt Nam dự IMSO 2019, thầy Nguyễn Đắc Thắng (Trường THPT Chuyên Hà Nội-Amsterdam) nhìn nhận, thành tích mà các đoàn Việt Nam đạt được trong những năm gần đây thể hiện hướng đi đúng của ngành giáo dục trong công tác tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi. Cùng với đó là sự nỗ lực của các nhà trường, học sinh, thầy, cô giáo tham gia công tác tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi. Với kinh nghiệm nhiều năm tham gia công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, thầy giáo Nguyễn Đắc Thắng cho rằng: “Ngay từ cấp cơ sở cần phải có kế hoạch đào tạo đường dài cho các em học sinh giỏi, tạo động lực để các em phát huy tài năng”.

Những thành tích mà học sinh Việt Nam đạt được tại các kỳ thi quốc tế là rất đáng tự hào, song, theo PGS, TS Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong thời gian tới, ngành sẽ tập trung thực hiện nhiều nội dung cơ bản. Trong đó, bộ tiếp tục duy trì ổn định, đồng thời nghiên cứu đổi mới đồng bộ công tác tổ chức thi chọn học sinh giỏi quốc gia; tuyển chọn, tập huấn các đội tuyển Olympic quốc tế và khu vực theo hướng căn bản, toàn diện.

Bài và ảnh: NGUYỄN HOÀI