Coi trọng phát huy vai trò của người có uy tín ở cơ sở

Lãnh đạo Ban Dân tộc tỉnh Sơn La tặng quà người có uy tín ở xã Làng Chều, huyện Bắc Yên

(Nguồn: bandantoc.sonla.gov)

Sơn La là tỉnh miền núi với 12 dân tộc cùng sinh sống. Trên cơ sở sự quan tâm, động viên của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, thời gian qua, gần 3.000 người có uy tín ở cơ sở trên địa bàn toàn tỉnh đã tích cực tham gia tuyên truyền, cung cấp thông tin về tình hình thời sự, chính trị, kinh tế xã hội trong nước, trong tỉnh cho đồng bào các dân tộc. Cùng với việc tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, người có uy tín ở cơ sở còn thường xuyên tuyên truyền, động viên người dân tham gia các phong trào xóa đói, giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa tại địa bàn dân cư; đồng thời, tuyên truyền giúp quần chúng tại các địa bàn nắm, hiểu sâu sắc hơn về âm mưu của các thế lực thù địch; không bị ảnh hưởng của các luận điệu tuyên truyền tôn giáo trái pháp luật; vận động người thân trong gia đình, dòng họ chấp hành đúng pháp lệnh, tín ngưỡng tôn giáo…

Thông qua công tác tuyên truyền, vận động của người có uy tín ở cơ sở, từ đầu năm đến nay, người dân trên địa bàn tỉnh Sơn La đã cung cấp trên 2.000 nguồn tin có giá trị liên quan đến tội phạm, nhất là các vụ án về ma túy, mua bán người; các hoạt động lợi dụng tôn giáo... Đặc biệt, tại các địa bàn trong tỉnh, song song với công tác tuyên truyền, các trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín ở cơ sở còn tích cực tham gia cùng các tổ chính trị, xã hội xây dựng và nhân rộng các mô hình tổ chức quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc ở các thôn, bản theo hướng tự phòng, tự quản, tự bảo vệ và tự hòa giải như: “Xây dựng khu dân cư, cơ quan, trường học an toàn về an ninh trật tự, không có tội phạm, không có ma túy”, “Cụm dân cư an toàn, phát triển”, “Dòng họ tự quản về an ninh trật tự; phòng, chống tội phạm”, “Bản vùng biên bảo vệ an ninh trật tự; phòng, chống xâm lấn biên giới”… Đến nay, các mô hình này đã phát triển sâu rộng ở hầu hết trên địa bàn toàn tỉnh. Nhiều mô hình rất phù hợp, hoạt động nề nếp, mang lại hiệu quả thiết thực trong phát triển cuộc sống người dân cũng như giữ gìn tình hình an ninh trật tự địa phương và bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia.

Tìm hiểu được biết, thời gian qua, tại nhiều xã trên tuyến biên giới của tỉnh Sơn La, các già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín ở cơ sở đã cùng với Ban Công tác Mặt trận Tổ quốc các thôn, bản đã lồng ghép các nội dung tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia tự quản về an ninh trật tự và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia như không vượt biên trái phép, không di cư tự do, không theo kẻ xấu hoạt động tôn giáo trái phép; không sử dụng, tàng trữ, mua bán, vận chuyển các chất ma túy gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, thông qua việc tổ chức xây dựng các hương ước, quy ước của từng dòng họ, thôn, bản, tự giác xóa bỏ các tập tục, thói quen lạc hậu, bài trừ các tệ nạn xã hội.

Chỉ tính từ năm 2016 đến nay, dưới sự lãnh, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các xã, các trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Sơn La đã cùng với Ban Công tác Mặt trận Tổ quốc các thôn, bản tổ chức hòa giải thành công hàng trăm vụ tranh chấp đất đai giữa cá nhân với cá nhân ngay từ cơ sở. Qua đó, chủ động giải quyết các mâu thuẫn phát sinh từ cơ sở, không để kéo dài tạo “điểm nóng”; góp phần giữ vững ổn định an ninh trật tự tại địa phương.

Đội ngũ người có uy tín ở cơ sở cũng tham gia tích cực vào công tác quản lý, giáo dục người lầm lỗi là những người chấp hành xong án phạt tù, đặc xá về địa phương, thanh thiếu niên hư tại địa bàn dân cư; vận động người nghiện các chất ma túy tự cai nghiện tại gia đình và cộng đồng, giúp họ xóa bỏ mặc cảm, tái hòa nhập cộng đồng. Nhiều trưởng bản, trưởng dòng họ, người uy tín làm kinh tế giỏi, tham gia trực tiếp các buổi họp dân bản để phổ biến kinh nghiệm phát triển kinh tế gia đình để người dân học tập làm theo; cung cấp giống vật nuôi, cây trồng cho vay vốn không lấy lãi để giúp nhân dân trong bản phát triển sản xuất; nhiều gia đình được sự giúp đỡ đó đã thoát được nghèo, con em có điều kiện được đi học, đời sống ổn định, ấm no, hạnh phúc. Tiêu biểu trong phát huy vai trò của người có uy tín ở cơ sở là các huyện như Mộc Châu, Thuận Châu, Mai Sơn, Mường La và thành phố Sơn La.

Theo đồng chí Lường Văn Toán, Phó ban Dân tộc tỉnh Sơn La, thời gian qua, nhìn chung người có uy tín trong cộng đồng dân cư tại Sơn La đã phát huy tốt vai trò của mình trong công tác tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia phát triển sản xuất, giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương, góp phần thực hiện hiệu quả phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc". Tuy nhiên, có một thực tế là việc phát huy vai trò của người có uy tín ở cơ sở chủ yếu vẫn dựa trên tinh thần tự giác mà gần như không có chế độ hỗ trợ đối với người có uy tín. Việc phối hợp giữa các ngành trong quá trình thực hiện chính sách đối với người có uy tín ở cơ sở vì nhiều lý do vẫn có biểu hiện chồng chéo, hiệu quả chưa cao. Vì vậy, cần nghiên cứu và có quy chế, quy định cụ thể về hoạt động của người có uy tín. Từ đó, các cấp, các ngành mới quản lý và có căn cứ đánh giá quá trình hoạt động, cũng như sự cống hiến của người có uy tín. Trước tiên, cần có cơ chế hỗ trợ tiền công tác phí để khích lệ, động viên và phát huy hơn nữa vai trò của người có uy tín ở cơ sở.

Thực tế cho thấy, người có uy tín ở cơ sở là những người trực tiếp sinh sống, lao động sản xuất tại địa bàn; am hiểu phong tục tập quán, thói quen tín ngưỡng tôn giáo của người dân địa phương. Do đó, việc tiếp tục coi trọng phát huy vai trò của người có uy tín ở cơ sở chính là “chìa khóa” quan trọng để cấp ủy, chính quyền các cấp ở Sơn La tăng cường sự đồng thuận trong cộng đồng dân cư, giữ vững ổn định tình hình an ninh trật tự địa phương và bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia./.

Phan Anh