Con trai thi sĩ Xuân Quỳnh khóc khi xem nhạc kịch về cuộc đời của mẹ

Ngày 7/3, Nhà hát Tuổi trẻ tổ chức họp báo công bố về vở nhạc kịch Sóng - là vở nhạc kịch thuần Việt lấy cảm hứng từ vẻ đẹp trong thơ và cuộc đời thực của nữ thi sĩ tài hoa Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ do NSƯT Cao Ngọc Ánh - Phó giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ - làm Tổng đạo diễn, kịch bản Kim Thùy.

Mong nền nghệ thuật thay đổi

NSƯT Cao Ngọc Ánh - Phó giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ - Tổng đạo diễn Sóng chia sẻ, nếu dựng lại một vở nhạc kịch có sẵn đó là bước đi đơn giản và an toàn. Nhưng quan điểm làm nghề của chị là với nghệ thuật, tính sáng tạo luôn được đưa lên hàng đầu và vì thế Sóng ra đời. "Vở nhạc kịch này chúng tôi sản xuất với quy trình đồng bộ, từng khâu casting, đào tạo, tập luyện, truyền thông. Đây cũng là vở nhạc kịch được đầu tư lớn với dàn nhạc dàn nhạc Semi-classic (bán cổ điển) gồm 23 người. Ekip thực sự khó khăn để ra được vở này chúng tôi trải qua 3 lần giãn cách xã hội, một lần đỉnh dịch.

Việc tập hợp nghệ sĩ tập luyện thực sự là một thách thức. Nhiều khi tôi tự hỏi là làm tiếp hay dừng vì khó khăn quá. Nhưng, sau tất cả, tôi nhìn thấy sự đam mê, cống hiến của các nghệ sĩ, vượt qua tất cả, chúng tôi tổ chức dạy và học online, tập luyện miệt mài từ hát, diễn xuất... Chưa có ngày nào chúng tôi được tập hoàn toàn 100% diễn viên trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp. Cố gắng đến cùng của nghệ thuật, chúng tôi cho ra đời Sóng", NSƯT Cao Ngọc Ánh chia sẻ.

Sao mai Lê Việt Anh trong vai Dương (nguyên mẫu Lưu Quang Vũ).

Nhạc sĩ Minh Đạo - chỉ huy dàn nhạc chia sẻ: "Với nhạc kịch Sóng, biên kịch Kim Thùy đã chọn những bài thơ phù hợp với mạch của vở kịch để chúng tôi chuyển thành âm nhạc. Có những bài chúng tôi giữ nguyên bản gốc, chẳng hạn như bài Con yêu mẹ, lời thơ rất hay tôi không can thiệp, chỉ điệp lại câu thơ ở những cung bậc, giai điệu khác nhau để tăng chiều sâu cho ý thơ và cũng là phát triển âm nhạc hơn.

Có những số nhạc phức tạp diễn tả nhiều trạng thái cảm xúc khi Quỳnh chia tay Khoa (người chồng đầu tiên), hoặc Quỳnh đến với Dương (Lưu Quang Vũ) rất phức tạp, chúng tôi phải chọn từ rất nhiều bài thơ, chắt lọc, chọn những đoạn kết hợp với nhạc để vang lên đem lại hiệu quả tốt nhất, nhưng không làm thay đổi thông điệp của bài thơ. Tiêu chí của tôi khi làm là đảm bảo sự phát triển của âm nhạc, giai điệu phải đẹp, ca sĩ hát phải thích thú".

Nhạc sĩ Minh Đạo chia sẻ thêm, chơi live rất khó, hơn 20 nhạc công cần phối hợp với nhau, phối hợp với mạch nhạc kịch, thậm chí phải căn cứ theo cảm xúc từng buổi diễn, theo cảm xúc khán giả, diễn viên, chỗ nào nhấn nghỉ lâu hơn, chỗ nào chạy nhanh.

Thu Thảo vào vai Xuân Quỳnh.

Theo nhạc sĩ Bùi Tường Văn, những bài thơ Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ rất hay nên phổ nhạc không quá khó. Anh không quá áp lực nên thoải mái viết giai điệu, giữ nguyên tác, để diễn viên hát trên tinh thần nhạc kịch. Anh chia sẻ: “Điều khó nhất là phải làm sao để ra màu nhạc kịch chứ không phải một chương trình ca nhạc, hoàn toàn khác việc sáng tác một ca khúc thông thường. Chúng tôi cũng tham khảo tư liệu từ cách làm của nước ngoài, diễn viên vừa hát, vừa có những màn vũ đạo, ra chất broadway.

Tổng đạo diễn giao đề bài là vở nhạc kịch thuần Việt, nhưng chúng ta biết rằng thời của Xuân Quỳnh là thời Việt Nam còn khó khăn, cần chú ý để lên sân khấu không thể quá hiện đại. Nghĩa là phải dung hòa được chất Việt với yếu tố hiện đại phương Tây, giống như pha một cocktail phải hài hòa, vẫn là biển ở Việt Nam nhưng không có cảm giác mình đang ở Hawaii”.

"Tôi sáng tác, còn đẩy cái khó cho ca sĩ và cho anh Minh Đạo - là người phối khí, cho cả dàn nhạc live. Đề tài này chúng tôi mạnh dạn cùng nhau làm, hoàn toàn không phải vì lợi nhuận, giống như công việc trước đây - viết một bài hát và kiếm tiền ngay. Chúng tôi biết rằng khán giả hiện nay không hề dễ dãi, nên phản hồi của những người yêu thơ Xuân Quỳnh, giới chuyên môn, truyền thông và khán giả ra sao là điều chúng tôi đang chờ đợi", nhạc sĩ Tường Văn nói.

Phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới

Không giấu khỏi xúc động, anh Lưu Tuấn Anh - con trai của nhà thơ Xuân Quỳnh và nghệ sĩ violon Lưu Tuấn bộc bạch: "Khi biết vở nhạc kịch Sóng, tôi rất ngỡ ngàng.

Khi xem kịch bản tôi thấy rất bất ngờ vì câu chuyện chân thực, có nhắc nhiều tới bố tôi - nghệ sĩ violon Lưu Tuấn - không nhiều người biết, được thể hiện qua nhân vật Khoa. Nhận ra “ý đồ” rất đẹp, câu chuyện có hậu, nhân văn và sâu sắc, tôi bắt đầu có thiện cảm với dự án nhưng vẫn hoài nghi vì khó lắm. Không hiểu nhạc kịch về cuộc đời sẽ như thế nào. Lúc xem nhiều trích đoạn hơn tôi xúc động khóc vì tốt hơn tôi tưởng quá nhiều".

NSƯT Trần Ly Ly - Quyền Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn.

Chia sẻ tại buổi họp báo, NSƯT Trần Ly Ly - Quyền Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn (Bộ VH,TT&DL) cho hay: "Ngay khi xem trích đoạn của vở nhạc kịch Sóng, tôi nghĩ ngay đến việc phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới. Chuyện làm một vở nhạc kịch thuần Việt vô cùng khó, vì chính tôi khi công tác tại Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam cũng suy nghĩ liệu có làm được thuần Việt hay không, hay là làm lại mô hình tác phẩm lớn trên thế giới? Để hội tụ được suy nghĩ, góc nhìn của kịch nghệ, thơ ca, tư tưởng thuần Việt đòi hỏi cả ê kíp phải có sự sáng tạo đồng bộ. Đây là sự cố gắng lớn, bài bản của các nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ".

Đóng chính trong vở nhạc kịch Sóng là diễn viên trẻ Thu Thảo (SN 2001) vai Xuân Quỳnh và ca sĩ Lê Việt Anh vai Đăng Dương (nguyên mẫu Lưu Quang Vũ) cùng dàn diễn viên trẻ, đầy nhiệt huyết, luôn tràn đầy năng lượng.

Sóng dự kiến công diễn buổi đầu tiên ngày 18/3 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Tình Lê