Công bố kết luận thanh tra toàn diện dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm

Ngày 26.6, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã ban hành thông báo kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP.HCM).

Theo TTCP, quá trình thực hiện đầu tư, xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND TP.HCM (các thời kỳ trước), các sở, ngành liên quan đã có nhiều khuyết điểm, vi phạm trong lập quy hoạch, quản lý sử dụng đất đai...

Cụ thể, về việc chấp hành pháp luật trong quy hoạch, quản lý sử dụng đất đai, UBND TP.HCM ban hành Điều lệ quản lý xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm chưa đầy đủ, kịp thời; không thực hiện việc lập các dự án theo thứ tự ưu tiên và trình duyệt theo quy định theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, chỉ lập, trình, duyệt dự án khi đã có nhà đầu tư tham gia mà không theo thứ tự ưu tiên, dẫn đến, việc đầu tư xây dựng các dự án thiếu đồng bộ, khó quản lý, có nơi buông lỏng quản lý việc đầu tư xây dựng, chậm triển khai đầu tư xây dựng...

Các cơ quan chức năng liên quan của Thành phố đã đề xuất và được Thường trực Thành ủy, UBND Thành phố phê duyệt chi phí đầu tư bình quân cho 1 m2 đất thương mại - dịch vụ - nhà ở là 26 triệu đồng/m2, chênh lệch giảm khoảng 50% so với đơn giá đã được các sở, ngành đề xuất ban đầu với lý do loại bớt một số chi phí cho các hạng mục công trình đã được phê duyệt quy hoạch có tổng giá trị là hơn 17.000 tỷ đồng, là không đầy đủ và không đúng quy định.

Đối với các dự án đối ứng BT, UBND Thành phố đã chấp thuận sử dụng quỹ đất sạch trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm để cân đối, thanh toán cho các dự án BT nhưng không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư (thực chất là chỉ định nhà đầu tư) là không đúng quy định của Luật Đất đai và Luật Đấu thầu.

UBND TP chấp thuận ký và thanh lý hợp đồng, sau đó, chỉ định nhà đầu tư dự án BT 4 tuyến đường chính, cho phép sử dụng giá trị tiền sử dụng đất trên để thanh toán đối ứng là không đúng quy định. UBND Thành phố đã phê duyệt dự án, phê duyệt tổng mức đầu tư là 12.182.175 triệu đồng cho dự án 04 tuyến đường chính trong KĐTM Thủ Thiêm khi chưa làm rõ ý kiến của các sở, ngành liên quan là không đúng quy định; qua thanh tra phát hiện một số khoản phê duyệtkhông đúng quy định với tổng giá trị 1.519.731 triệu đồng.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ảnh: Lê Quân/Zing

Kết luận của TTCP chỉ ra: "Nguyên nhân chính dẫn đến các thiếu sót, vi phạm, chủ yếu là do: việc nhận thức, chấp hành các chủ trương của Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của các bộ, ngành cũng như các quy định của pháp luật chưa đúng, chưa đầy đủ, có lúc chưa nghiêm trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của UBND Thành phố và các sở, ngành tham mưu; sự phối hợp giữa các sở, ngành của Thành phố còn chậm trễ, chưa xác định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ; một số nơi còn thể hiện sự thiếu trách nhiệm, buông lỏng trong quản lý đầu tư và xây dựng, nhiều vi phạm chưa được kiểm tra, xử lý kịp thời. Hậu quả là đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm, gây lãng phí, nguy cơ gây thất thoát tiền của nhà nước với giá trị lớn; xét tổng thể đến thời điểm thanh tra, việc đầu tư khu đô thị mới Thủ Thiêm là chưa có hiệu quả, mất cân đối về tài chính."

Căn cứ kết quả thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạoUBND thành phố thực hiện thu hồi và hoàn trả ngay khoản tiền đã tạm ứng từ ngân sách Nhà nước không đúng quy định đã đầu tư cho KĐTM Thủ Thiêm đến thời điểm 30.9.2018 là 26.315 tỉ đồng; sớm có giải pháp huy động các nguồn vốn hợp pháp để trả nợ các khoản vay ngân hàng đã đầu tư cho KĐTM Thủ Thiêm là 4.286 tỉ đồng. Đồng thời, UBND thành phốnghiên cứu các phương án khai thác quỹ đất còn lại trong KĐTM Thủ Thiêm, tính lại tiền sử dụng đất của các dự án đã giao cho nhà đầu tư; đảm bảo không thất thoát tài sản nhà nước và khắc phục tình trạng mất cân đối khi đầu tư xây dựng KĐTM Thủ Thiêm như Kết luận đã nêu trên.

Về xử lý trách nhiệm, TTCP chuyển Kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân thuộc diện Bộ Chính trị và Ban Bí thư quản lý có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm được nêu trong Kết luận thanh tra này.

TTCP giao UBND TP.HCM chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền đã có khuyết điểm, vi phạm. Trong quá trình xử lý về trách nhiệm và kinh tế sau thanh tra, nếu không khắc phục được hoặc khắc phục không triệt để các vi phạm về kinh tế gây thiệt hại tài sản nhà nước trước ngày 31.12.2019 thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

Trước đó, tại cuộc tiếp xúc cử tri sáng 19.6, nhằm báo cáo về kết quả kỳ họp Quốc hội vừa qua đồng thời lắng nghe, ghi nhận ý kiến bà con quận 2 ông Phan Nguyễn Như Khuê, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP.HCM đã trấn an bà con Thủ Thiêm dự kiến cuối tháng 6 TTCP sẽ côngbố kết luận tranh tra toàn diện Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Trả lời câu hỏi mà nhiều cử tri đặt ra trước đó, là vì sao các kiến nghị của bà con Thủ Thiêm không được đưa vào chương trình làm việc của Quốc hội, ông Khuê giải thích: "Kì họp lần này có năm vấn đề đặt ra chất vấn. Đoàn đại biểu TP.HCM có đưa ra và đề nghị một vấn đề, là chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ xoay quanh các vấn đề giải quyết đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của cử tri. Nhưng khi tham khảo ý kiến của tất cả các đại biểu thì vấn đề này được tạm thời để lại vì có bốn vấn đề nóng hổi hơn, quan tâm hơn".

Theo ông Khuê, dù các các nội dung về oan sai ở Thủ Thiêm mà ông cũng như các đại biểu trong đoàn tiếp nhận được trong thời gian lắng nghe, giám sát không xuất hiện ở nghị trường nhưng bằng nhiều cách, nhiều nỗ lực vẫn tìm tới được người cần gửi tại hành lang Quốc hội.

Ông Khuê cũng bày tỏ sự thán phục dành cho các cử tri, bởi đã giúp đại biểu như ông thêm động lực. Càng thán phục hơn khi thậm chí có những cử tri còn cung cấp các tài liệu liên quan hết sức chặt chẽ, gần như đi xuyên suốt vụ việc Thủ Thiêm từ văn bản, công văn, bản vẽ cho đến các biên bản cuộc họp tiếp xúc công dân... "Đó là những cơ sở dữ liệu mà chúng tôi dùng để trao đổi với cơ quan hữu quan, kể cả Thanh tra Chính phủ", ông Khuê cho hay. Theo ông Khuê với quy mô quy hoạch lớn, số hộ nhân khẩu vô cùng đông như Thủ Thiêm thì "chậm trễ xử lý ngày nào đều có tội với dân".

Trong khi đó, trả lời câu hỏi của cử tri về việc với chỉ đạo của Trung ương thì những cá nhân liên quan đến sai sót ở Thủ Thiêm đã làm kiểm điểm chưa? Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết: "UBND TP.HCM đã chủ trì cuộc họp, mời tất cả các đồng chí nguyên chủ tịch UBND các thời kỳ về để tham gia góp ý, có ý kiến về báo cáo kiểm điểm xung quanh Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Sai đúng như thế nào? Thời đó ứng với (nhiệm kỳ) đồng chí nào? Trách nhiệm cụ thể của UBND qua các thời kỳ như thế nào thì đã có cuộc họp. Bây giờ còn chờ kết luận thanh tra toàn diện Khu đô thị mới Thủ Thiêm liên quan tới giai đoạn nào của UBND? Đồng chí nào làm chủ tịch? Ai quyết định vấn đề nào có sai thì sẽ tiếp tục xem xét xử lý. Lúc tôi còn trong Thường vụ Thành ủy, quan điểm của Ban Thường vụ Thành ủy là sai thì phải sửa và xử lý một cách nghiêm minh".

Song Ngô

Thanh tra Chính phủ rà soát 5 khu phố được cho ngoài ranh quy hoạch Thủ Thiêm
Thủ Thiêm - món nợ về niềm tin vào công lý
Dân Thủ Thiêm trong khu 4,3 ha muốn an cư trên nơi ở cũ
Nước mắt dân Thủ Thiêm có chảy vào… Quốc hội?