Công dân Bắc Giang ưu tú - nhà giáo Nguyễn Văn Đóa: Hạnh phúc với nghề

Trưởng thành từ mái trường vùng khó khăn

Sinh ra và lớn lên tại xã Nghĩa Phương (Lục Nam), đến nay, thầy Đóa có 21 năm đứng trên bục giảng, là người thầy của nhiều trò giỏi xuất sắc môn Vật lí. Yêu thích môn Vật lí lại may mắn có thầy giáo chủ nhiệm thời THPT cũng dạy môn học này nên cậu học trò Nguyễn Văn Đóa có nhiều cơ hội để học hỏi cũng như được thầy quan tâm khích lệ.

Thầy Nguyễn Văn Đóa giảng dạy trên lớp. Ảnh: Ngọc Anh.

Tốt nghiệp Khoa Vật lí, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, thầy Đóa về công tác tại Trường THPT Tứ Sơn. Là giáo viên ở ngôi trường thuộc vùng đặc biệt khó khăn của huyện Lục Nam song thầy sớm được nhiều người biết đến bởi kết quả rèn học sinh thi đỗ đại học và thi HSG. Cũng từ đây, được sự nhìn nhận, tạo điều kiện của lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo cùng các đồng nghiệp đàn anh công tác tại Trường THPT Chuyên Bắc Giang, thầy Đóa có cơ hội chuyển đến giảng dạy ở môi trường mới sau một học kỳ thử thách với hành trang kinh nghiệm 7 năm ở trường miền núi Tứ Sơn.

Tại Trường THPT Chuyên Bắc Giang, cách thức làm việc của đội ngũ cán bộ, giáo viên, yêu cầu, mục tiêu, nhiệm vụ giảng dạy cũng như đối tượng học sinh hoàn toàn khác. Học trò trường chuyên khi thi đỗ vào đây vốn sẵn có tố chất thông minh, niềm đam mê với môn học mà các em lựa chọn theo đuổi. Đó là một yếu tố thuận lợi với thầy cô, song để dẫn dắt, đồng hành với học sinh trên hành trình học tập đầy thử thách đòi hỏi người thầy không ngừng nghiên cứu, tiếp cận, cùng các em khám phá những chân trời tri thức mới. Công tác giảng dạy ở trường chuyên bắt buộc thầy cô phải đầu tư chiều sâu.

Bề dày thành tích của trường cũng như mục tiêu đặt ra cho giáo dục mũi nhọn của ngành, của tỉnh vừa là động lực song cũng là áp lực để thầy thêm quyết tâm. Tại đây, thầy Đóa được giao làm chủ nhiệm lớp chuyên Vật lí, đảm nhiệm công tác bồi dưỡng đội tuyển Vật lí của nhà trường. Để đáp lại sự quan tâm, tin tưởng của lãnh đạo Sở và Ban giám hiệu, được làm công việc đúng với đam mê sở trường, thầy say sưa nghiên cứu, tiếp thu kinh nghiệm, tích cực cùng các đồng nghiệp dành hết tâm huyết cho học trò.

Gặt hái “mùa quả ngọt”

Những năm gần đây, giáo dục mũi nhọn ngày càng được lãnh đạo tỉnh và ngành giáo dục quan tâm, có những chính sách động viên thiết thực. Các em trong đội tuyển cũng như thầy cô, nhất là thầy cô bồi dưỡng đội tuyển được nhà trường tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình giảng dạy và học tập. Sự quan tâm đó cùng những nỗ lực của thầy và trò đã gặt hái được quả ngọt.

Thầy Nguyễn Văn Đóa và em Thân Thế Công. Ảnh: Mai Toan.

Đến nay, với 14 năm công tác tại Trường THPT Chuyên Bắc Giang, thầy có 12 năm liên tục tham gia bồi dưỡng đội tuyển thi HSG quốc gia môn Vật lí của tỉnh Bắc Giang. Kết quả của đội tuyển môn Vật lí ổn định ở mức cao với tỷ lệ học sinh đoạt giải từ 75-100%, đủ điều kiện để liên tục được tăng số học sinh trong đội tuyển từ 6 lên 8 và hiện nay là 10 em.

Trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến năm 2022, đội tuyển HSG Vật lí do thầy bồi dưỡng giành tổng số 51 giải quốc gia gồm: 4 giải Nhất; 15 giải Nhì; 32 giải Ba. Đặc biệt, năm 2018, học sinh Trịnh Duy Hiếu, lớp 11 Vật lí do thầy chủ nhiệm và trực tiếp giảng dạy giành Huy chương Vàng Olympic Vật lí châu Á, Huy chương Bạc Olympic Vật lí quốc tế. Năm 2019, khi học lớp 12, Trịnh Duy Hiếu tiếp tục giành Huy chương Bạc Olympic Vật lí châu Á (đạt 25,3 điểm và là học sinh có điểm cao nhất trong 8 học sinh của đoàn Việt Nam tham dự kỳ thi), Huy chương Bạc Olympic Vật lí quốc tế.

Năm học 2022 - 2023, đội tuyển môn Vật lí của tỉnh có 9/9 học sinh đoạt giải trong kỳ thi HSG quốc gia, trong đó có 1 giải Nhất; 4 giải Nhì; 2 giải Ba và 2 giải Khuyến khích. 3 học sinh trong đội tuyển được tham dự vòng 2 chọn đội tuyển Olympic Vật lí khu vực và quốc tế. Học sinh Thân Thế Công, người đoạt giải Nhất kỳ thi HSG quốc gia đã giành Huy chương Đồng Olympic Vật lí châu Á. Với thành tích học tập xuất sắc, Công cũng vừa được tôn vinh là Công dân Bắc Giang ưu tú tháng 10 vừa qua cùng với người thầy của mình. Cũng trong đội tuyển, em Trương Phi Hùng giành Huy chương Bạc Olympic Vật lí châu Âu.

Ở các kỳ thi HSG khác như bồi dưỡng học sinh thi HSG các tỉnh phía Bắc Trại hè Hùng Vương; khu vực duyên hải và đồng bằng Bắc bộ những năm gần đây học sinh tham dự kỳ thi đều đạt giải cao, có nhiều huy chương Vàng, Bạc, Đồng. Kết quả bồi dưỡng HSG cấp tỉnh giành nhiều giải Nhất, giải Nhì, giải Ba và luôn đứng đầu khối các trường THPT trong toàn tỉnh về môn Vật lí.

Chinh phục những mục tiêu mới

21 năm công tác, thầy giáo Nguyễn Văn Đóa được tặng thưởng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý; bao gồm 20 Bằng khen (1 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 2 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; 1 Bằng khen của Công đoàn Giáo dục Việt Nam; 14 Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang; 2 Bằng khen của Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Giang). Tháng 10/2023, thầy giáo Nguyễn Văn Đóa được Chủ tịch UBND tỉnh trao tặng danh hiệu Công dân Bắc Giang ưu tú vì những đóng góp và thành tích xuất sắc trong công tác ở lĩnh vực giáo dục.

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ánh Dương trao danh hiệu Công dân Bắc Giang ưu tú cho thầy giáo Nguyễn Văn Đóa. Ảnh: Thu Thủy.

Trong số các học trò xuất sắc của mình, thầy Đóa có nhiều kỷ niệm với Trịnh Duy Hiếu. Hai lần thầy cùng Hiếu ra nước ngoài để tham dự các kỳ thi; lần thứ nhất vào năm 2018 dự kỳ thi Olympic Vật lí quốc tế tại Bồ Đào Nha và lần thứ hai vào năm 2019 tại Israel. Cả hai lần Hiếu đều giành Huy chương Bạc. Phát huy sở trường của mình, vào đại học, Trịnh Duy Hiếu đã sang Singapore tiếp tục theo đuổi đam mê nghiên cứu khoa học.

21 năm công tác, thầy giáo Nguyễn Văn Đóa được tặng thưởng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý; bao gồm 20 Bằng khen của các cấp. Tháng 10/2023, thầy giáo Nguyễn Văn Đóa được Chủ tịch UBND tỉnh trao tặng danh hiệu Công dân Bắc Giang ưu tú vì những đóng góp và thành tích xuất sắc trong công tác ở lĩnh vực giáo dục.

Thầy Đóa chia sẻ, áp lực của các chuyến đi thi quốc tế đều là áp lực về thành tích. Bởi đội tuyển Vật lí nói chung và các đoàn Việt Nam đi thi quốc tế luôn nằm trong top 10 về thành tích trong số hàng trăm đoàn của các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Thí sinh tham gia phải trải qua 2 bài thi gồm 1 bài thi lý thuyết 5 tiếng và 1 bài thi thực hành 5 tiếng; đề thi dài tới mấy chục trang bằng tiếng Anh, mang tính chất như một đề tài nghiên cứu khoa học Vật lí thu nhỏ.

Nếu như ở Việt Nam, thầy giáo ra đề thi thường phải “nhốt” thì ngược lại ở kỳ thi quốc tế, học trò bị “cách ly” chỉ để chuyên tâm nghiên cứu đề, tìm phương pháp giải; thầy ở vòng ngoài liên hệ hỗ trợ dịch đề sang tiếng mẹ đẻ. Những thử thách đến từ mỗi kỳ thi HSG quốc gia, quốc tế cho thầy thêm nhiều trải nghiệm và kinh nghiệm, càng thêm yêu nghề.

Niềm vui sau khi đón nhận các phần thưởng, danh hiệu lắng xuống, thầy Đóa cùng các học trò của mình trong đội tuyển Vật lí tiếp tục tập trung cao cho một hành trình và mục tiêu mới. Đó là chuẩn bị bước vào kỳ thi HSG quốc gia tổ chức vào tháng 1/2024 sắp tới. Trước thềm lễ kỷ niệm 41 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 (1982-2023), thầy xúc động chia sẻ mình “có duyên” với nghề; hạnh phúc khi luôn được sống và làm việc đúng với niềm đam mê, được đồng hành, dẫn dắt các học trò có tố chất thông minh và sáng tạo trên bước đường học tập để trưởng thành.

Kim Hiếu