Công khai, minh bạch thông tin quy hoạch

Thời gian qua, có không ít trường hợp giá bất động sản "nhảy múa" vì ăn theo thông tin quy hoạch. Sắp có tuyến đường đi qua hay một khu đô thị lớn chuẩn bị được xây dựng là những tin tức được giới "cò đất" đua nhau đồn thổi. Bản thân người dân ở khu vực "nghe nói" sẽ có dự án cũng rất mù mờ trước những tin đồn này. Nhà đầu tư từ khắp nơi đổ về, mua bán theo tâm lý đám đông, đẩy giá đất tăng cao bất thường.

Trong khi đó, thông tin từ chính quyền địa phương cho thấy, không có dự án hạ tầng giao thông, đô thị nào được quy hoạch hay chuẩn bị triển khai. Để hạ nhiệt giá đất, với một số trường hợp, cơ quan chức năng phải áp dụng hạn chế phân lô, tách thửa khi thị trường có dấu hiệu "sốt ảo". Việc đẩy giá đất bằng tin đồn xuất phát từ thực tế là thông tin về quy hoạch vẫn còn khó tiếp cận với đa số người dân, nhất là quy hoạch phân khu, chi tiết liên quan đến dự án giao thông, phát triển đô thị. Khi thiếu cơ sở kiểm chứng, tin đồn thất thiệt về quy hoạch trở thành công cụ để trục lợi.

Thủ tướng Chính phủ chỉ thị một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững. Ảnh: chinhphu.vn

Chúng ta đã có những quy định cụ thể về công bố công khai thông tin liên quan đến quy hoạch. Tuy nhiên, việc công bố thông tin ở nhiều nơi vẫn còn hình thức, chưa hướng đến tạo điều kiện thuận lợi cho người dân. Đơn cử như việc tổ chức hội nghị công bố quy hoạch dù rất mất công nhưng chỉ một bộ phận người tham dự được biết, tính lan tỏa chưa cao. Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ số, cần thiết phải đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng cơ sở dữ liệu về quy hoạch. Trong cơ sở dữ liệu này cần lưu trữ các thông tin chi tiết, trực quan như bản đồ, số liệu... và thường xuyên cập nhật khi có thay đổi, điều chỉnh, bổ sung. Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện để người dân dễ dàng truy cập, tra cứu vào dữ liệu thông qua trang web hay phần mềm, ứng dụng điện tử.

Cùng với công khai thông tin quy hoạch, các địa phương cần rà soát, lập danh mục dự án nhà ở, BĐS, quỹ đất trên địa bàn và công bố rộng rãi, qua đó giúp đẩy mạnh hơn nữa thu hút đầu tư. Đồng thời cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, minh bạch quy trình, tạo sự bình đẳng giữa các nhà đầu tư, ngăn chặn lợi ích nhóm, tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng. Bên cạnh đó, với các dự án đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết, có quyết định giao đất nhưng chậm triển khai, cần kiên quyết thu hồi, tránh lãng phí nguồn lực. Sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai sẽ là động lực quan trọng hàng đầu để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội địa phương cũng như cả nước.

Quy hoạch xây dựng cho mỗi địa phương, mỗi vùng hay từng khu vực ở đô thị, nông thôn được xác định là nền tảng để kiến thiết những giá trị bền vững, hài hòa, phát huy hiệu quả nguồn lực. Muốn như vậy, quá trình triển khai thực tế cần bảo đảm tính tuân thủ, tránh điều chỉnh tùy tiện, làm méo mó, biến dạng không gian, cảnh quan đã được định hình trong quy hoạch. Việc công khai thông tin quy hoạch một cách sâu rộng đến mỗi người dân sẽ giúp phát huy hơn nữa vai trò giám sát của nhân dân, hạn chế các hiện tượng tiêu cực, trục lợi từ thông tin quy hoạch; cùng với đó bảo đảm những giá trị cốt lõi của quy hoạch được hiện thực hóa, tạo cơ sở để bộ mặt đô thị, nông thôn khang trang, khởi sắc hơn.

ĐỖ MẠNH HƯNG