Công tác thống kê y tế, góp phần nâng cao chất lượng theo dõi, đánh giá chỉ tiêu của ngành
Hệ thống thống kê y tế đã cung cấp các số liệu ngày càng tin cậy hơn giúp cho việc nâng cao chất lượng hoạt động theo dõi, giám sát, đánh giá các chỉ tiêu, chỉ số về tình hình hoạt động của ngành y tế...
Triển khai Kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của ngành Y tế, được sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới và Tổ chức Tài chính toàn cầu, ngày 21-22/6/2023 Bộ Y tế tổ chức Hội nghị Quốc gia về công tác thống kê y tế.
Vụ Kế hoạch Tài chính là Vụ đầu mối, quản lý nhà nước về công tác thống kê y tế và đồng chủ trì có Ngân hàng Thế giới, Tổ chức Tài chính toàn cầu, với sự tham gia của đại diện Tổng cục Thống kê, Các Vụ/Cục/VPB/Trung tâm thông tin y tế, đại diện WHO, Vital Strategies và đại diện lãnh đạo, cán bộ làm công tác thống kê của 28 tỉnh, thành phố.
PGS.TS Phan Lê Thu Hằng, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ Y tế phát biểu
Hội nghị tập trung vào ba nội dung chính: Cập nhật các văn bản quy phạm pháp luật về công tác báo cáo và thống kê y tế; Báo cáo và chia sẻ các kết quả nghiên cứu đánh giá và kinh nghiệm triển khai công tác thống kê y tế của các đơn vị trên toàn quốc, đặc biệt là vấn đề triển khai áp dụng, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thống kê y tế; Đồng thời giới thiệu và thảo luận lấy ý kiến hoàn thiện bộ công cụ tự đánh giá chất lượng thống kê.
Cùng đó, một số báo cáo chuyên đề từ các chuyên gia trong nước và quốc tế về đánh giá chất lượng thống kê, phổ biến niên giám thống kê điện tử, bộ công cụ tự đánh giá chất lượng số liệu tuyến trung ương và tuyến tỉnh cũng sẽ được trình bày tại hội nghị.
Phát biểu đánh giá tổng quan tình hình thực hiện công tác thống kê ngành y tế và chỉ đạo hội nghị, PGS.TS Phan Lê Thu Hằng, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ Y tế nêu rõ, thông tin thống kê là một trong những công cụ quản lý vĩ mô quan trọng, có tính pháp lý, là cơ sở cung cấp thông tin phục vụ công tác đánh giá, dự báo, hoạch định chính sách, quản lý, điều hành của Bộ ngành và của địa phương.
Do đặc thù của Ngành Y tế, hệ thống thông tin thống kê gắn liền với mạng lưới cung cấp dịch vụ y tế. Hệ thống thu thập và báo cáo số liệu thống kê y tế được xây dựng và triển khai từ 4 cấp (tuyến xã, tuyến huyện, tuyến tỉnh đến tuyến trung ương) trên phạm vi toàn quốc.
TS Đào Lan Hương Chủ nhiệm dự án GSD của Ngân hàng thế giới phát biểu
Theo PGS.TS Phan Lê Thu Hằng, trong thời gian qua, nhiệm vụ thu thập, tổng hợp, phân tích và cung cấp thông tin thống kê y tế đã có nhiều cải tiến phù hợp với yêu cầu của tình hình mới, thông tin thống kê y tế và những bằng chứng từ số liệu thống kê y tế được phổ biến khá rộng rãi đến các nhà quản lý, hoạch định chính sách và những đối tương sử dụng thông tin thông qua nhiều hình thức, như Niên giám thống kê y tế, báo cáo tổng kết, báo cáo chuyên đề, báo cáo tổng quan ngành Y tế…
Hệ thống thống kê y tế đã cung cấp các số liệu ngày càng tin cậy hơn giúp cho việc nâng cao chất lượng hoạt động theo dõi, giám sát, đánh giá các chỉ tiêu, chỉ số về tình hình hoạt động của ngành y tế, chỉ số đánh giá kế hoạch hàng năm và kế hoạch 5 năm, chỉ số đo lường Mục tiêu phát triển bền vững…
Tuy nhiên, theo Phó Vụ trưởng Phan Lê Thu Hằng bên cạnh những kết quả đáng khích lệ trong thời gian qua, chúng ta cũng cần thẳng thắn thừa nhận công tác thống kê y tế còn tồn tại nhiều hạn chế, bất cập mà chúng ta cần đánh giá, phân tích thấu đáo để tìm ra biện pháp khắc phục hiệu quả trong thời gian tới.
Quang cảnh hội nghị Quốc gia về công tác thống kê y tế
Cụ thể, hầu hết các chỉ tiêu y tế đều được thu thập thông qua chế độ báo cáo định kỳ do vậy còn nhiều bất cập về số lượng, chỉ tiêu cũng như thời hạn báo cáo theo yêu cầu. Các cuộc điều tra do Chính phủ phân công cho ngành y tế chưa được tiến hành đầy đủ. Đặc biệt, việc khai thác số liệu từ nguồn dữ liệu hành chính chậm phát triển do chưa áp dụng mã số định danh duy nhất hoặc thậm chí do rào cản của việc thiếu cơ chế chia sẻ thông tin giữa các đơn vị, giữa các Ban ngành.
Cùng đó, chất lượng thông tin chưa cải thiện rõ rệt; vẫn tồn tại tình trạng số liệu công bố không thống nhất từ các nguồn khác nhau do sự khác biệt về thời điểm báo cáo, khái niệm, phương pháp tính... Việc phân tích và sử dụng số liệu làm bằng chứng trong công tác lập kế hoạch và quản lý còn hạn chế.
Đồng thời phải kể đến các yếu tố khác như nhân lực làm công tác thống kê y tế chủ yếu là cán bộ kiêm nhiệm, thiếu hụt về số lượng và ít có cơ hội được đào tạo sâu về chuyên môn thống kê; Hạ tầng công nghệ thông tin chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về bảo mật, an toàn an ninh hệ thống; chưa xây dựng được hệ thống dữ liệu thống kê quốc gia tập trung; việc sử dụng nguồn dữ liệu lớn để thu thập và phổ biến thông tin còn rất hạn chế; tình trạng phân mảnh, thiếu kết nối giữa các phần mềm đang sử dụng tồn tại khá phổ biến, gây khó khăn cho việc tổng hợp, chia sẻ và sử dụng thông tin.
Các đại biểu tha dự hội nghị Quốc gia về công tác thống kê y tế
Phó Vụ trưởng Phan Lê Thu Hằng nhấn mạnh, hội nghị Quốc gia về công tác thống kê y tế nhằm tạo cơ hội cho các chuyên gia thống kê y tế cũng như các nhà quản lý trao đổi, thảo luận việc triển khai thực hiện các văn bản pháp luật về thống kê đã được Chính phủ và Bộ Y tế ban hành trong thời gian gần đây cũng như trao đổi kinh nghiệm thực tế trong việc triển khai công tác thống kê y tế của địa phương và trung ương.
