COP28: 63 quốc gia cam kết giảm phát thải từ việc làm mát

Đây được xem như nỗ lực chung đầu tiên trên thế giới nhằm giảm lượng khí thải khiến khí hậu nóng lên từ chính việc làm mát của con người, bao gồm việc làm lạnh cho thực phẩm, thuốc men và điều hòa không khí.

Chủ tịch COP28 Sultan Ahmed Al Jaber (áo trắng) và các đại biểu chụp ảnh chung tại COP28. Ảnh: Reuters

Tuyên bố cam kết các quốc gia sẽ giảm ít nhất 68% lượng khí thải liên quan đến làm mát vào năm 2050 so với mức năm 2022, cùng với một loạt mục tiêu khác bao gồm thiết lập các tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng tối thiểu vào năm 2030.

Đặc phái viên khí hậu Mỹ John Kerry nói tại COP28: “Chúng tôi muốn vạch ra một lộ trình để giảm lượng khí thải liên quan đến làm mát trên tất cả các lĩnh vực, giúp tăng khả năng tiếp cận với hệ thống làm mát bền vững”.

Đây được xem như một thách thức lớn khi khoảng 1,2 tỷ người cần làm mát vẫn chưa tiếp cận được nhu cầu này. Bởi vậy, công suất lắp đặt các thiết bị làm mát dự kiến sẽ tăng gấp ba vào giữa thế kỷ này, do nhiệt độ tăng cao, dân số ngày càng tăng và thu nhập tăng.

Đại biểu Yvonne Aki-Sawyerr của Sierra Leone phát biểu tại cuộc họp báo COP28: “Hãy tưởng tượng một cộng đồng khu ổ chuột, một khu định cư tạm bợ, những ngôi nhà làm bằng tôn… Khát vọng của mọi người khi nhiệt độ tăng và thu nhập tăng sẽ là… sự mát mẻ".

Và nhu cầu làm mát bằng máy điều hòa nhiệt độ đó sẽ góp phần làm tăng gấp đôi cuộc khủng hoảng khí hậu, với lượng khí thải làm mát dự kiến sẽ đạt tương đương từ 4,4 tỷ đến 6,1 tỷ tấn carbon dioxide (CO2) vào năm 2050, theo báo cáo của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) tại COP28.

Jürgen Fischer, chủ tịch giải pháp khí hậu tại công ty đa quốc gia Đan Mạch Danfoss chuyên về sưởi ấm và làm mát, cho biết: “Mọi người sẽ mua một chiếc máy điều hòa không khí rất rẻ được sản xuất ở đâu đó ở châu Á với giá 100 đô la và cắm điện. Điều đó sẽ khiến hệ thống năng lượng có thể sẽ quá tải và sụp đổ".

Ấn Độ, quốc gia được dự báo sẽ có nhu cầu làm mát tăng lớn nhất trong những thập kỷ tới, vẫn chưa tham gia cam kết tính đến thứ Ba. Các quan chức cấp cao Ấn Độ trước đó nói rằng họ không sẵn sàng thực hiện các mục tiêu cao hơn Nghị định thư Montreal 1992 về việc hạn chế phát thải trong làm mát.

Ít nhất 118 quốc gia cũng đang ủng hộ một cam kết khác của COP28 nhằm tăng gấp ba lần năng lượng tái tạo và tăng gấp đôi tỷ lệ sử dụng năng lượng hiệu quả vào năm 2030. Tiến trình này sẽ được theo dõi thông qua những cuộc kiểm tra tại các hội nghị về khí hậu hàng năm của Liên hợp quốc.

Bùi Huy (COP28, Reuters)